JavaScript is required for this website to work.
Europa

Verdun, honderd jaar later

ColumnJohan Sanctorum30/5/2016Leestijd 3 minuten

Merkel en Hollande grijpen de herdenking ongegeneerd aan om hun eigen blazoen – en dat van de falende EU – op te poetsen.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement
Een ronduit potsierlijke evocatie van de oorlog was het, waarbij twee hippie-legers doorheen het militair kerkhof van Verdun op elkaar af stormden, voor dood neervielen en Magere Hein victorie lieten kraaien. François Hollande en Angela Merkel als een saai koppel op jaren dat elkaar een bijna-doodskus geeft. En natuurlijk de eeuwige vlam en de onvermijdelijke toespraken waarin de Frans-Duitse verbroedering als hét cement van de Europese eenheid wordt aangeprezen.
 
Hoe ver kan een leidende politicus/a van de realiteit afstaan? Want de tijden veranderen en het is weinig waarschijnlijk dat Frankrijk en Duitsland elkaar in de komende vijfhonderd jaar nog de oorlog zullen verklaren. Daar ligt het probleem niet. De tegenstellingen zijn verschillend, de linies liggen vandaag anders. Of beter: ze liggen helemaal nergens, toch niet zoals in een klassieke oorlog waar twee legers elkaar beloeren. We zijn anno 2016 namelijk in een situatie terecht gekomen waar de vijand, in naam van Allah, op elk moment en overal kan toeslaan. Onze beschaving is de oorlog verklaard, expliciet en onvoorwaardelijk. Dat is geen paranoïde boutade, het is gewoon de realiteit. Heel ons leven staat in toenemende mate in het teken van een nieuw soort geweld en een onzichtbare vijand die we, laten we eerlijk zijn, voor een flink stuk zelf gecreëerd hebben.
 
Kromme bananen
 
Maar in Verdun leek het zondag alsof de tijd was blijven stilstaan en 11 september 2001 nooit had plaatsgevonden, noch wat er uit voortkwam. Merkel en Hollande deden alsof de EU ons van een nieuwe Duits-Franse oorlog moet redden, terwijl er vandaag helemaal iets anders gaande is. Deze usurpatie is een belediging voor de gesneuvelden van toen, én een affront voor de slachtoffers van vandaag. Diegenen die wereldwijd de salafistische terreur ondergingen, waaronder ik ook de mannen, vrouwen en kinderen reken die in de Middellandse Zee het leven lieten.
 
Europa faalt, economisch, politiek en cultureel, maar de EU-politici hebben er nu eenmaal hun politieke carrière mee verbonden en schelden op hun eigen dissidente burgers die rekenschap vragen. Het politiek-correcte ontkenningsgedrag van Merkel en Hollande stelt de critici van de Europese Unie zowat gelijk met de oorlogsstokers van 1914. Dat is ronduit leugenachtig. Het EU-project is nooit iets anders geweest dan een bezegeling van de Frans-Duitse hegemonie, met de rest als garnituur en Engeland als eeuwige outsider, nu op de rand van het exit.
 
Dwangmatig eenheidsdenken, onvoorstelbare regelneverij, tot en met de toegestane krommingsgraad van bananen (terwijl ondertussen de Frans-Duitse autolobby de uitstootnormen naar zijn hand zette) en een democratisch deficit om EU tegen te zeggen, hebben de doorsnee burger van deze alliantie afgekeerd. Niet uit oorlogszucht of imperialistische motieven, maar gewoon uit vrijheidsdrang, een gevoel van de-maat-is-vol en een autonomistische reflex. Dat rechts nu in opmars is, heeft niets van doen met het 20ste-eeuwse fascisme (ook die projectie is een vrome leugen), maar alles met de ontmaskering van de EU-doctrine, gecombineerd met het falende antwoord op de dreigende islamisering van Europa én de mismeestering van de asielcrisis. Ik zou liever hebben dat links daar ook een zinnige en bruikbare theorie over ontwikkelt, maar dat gebeurt vooralsnog niet.
 
Links loopt de EU-oekazen achterna én bereidt ons voor op het sharia-tijdperk. Het Europa van het humanisme en de Verlichting is op sterven na dood, en de begraafplaats van Verdun was in die zin alvast een treffende uitvaartlocatie. Een Requiem voor de democratie, die toch al onder druk stond. De knieval voor de Turkse dictator Erdogan was een keerpunt, waarin de publieke opinie, ook en vooral de Duitse, besefte dat de Europese leiders niet één maar twee wereldoorlogen achter lopen. De Eerste Wereldoorlog was een afrekening tussen de Europese grootmachten. De Tweede Wereldoorlog was een rechtstreeks gevolg van de Vrede van Versailles. De derde wereldoorlog, als we hem zo moeten noemen, is het gevolg van desastreuze bemoeienissen in Afghanistan en Irak, die heel de regio hebben gedestabiliseerd én van de opkomende Jihad die een groot deel van onze eigen allochtone populatie op sleeptouw nam. De instroom van nieuwe asielzoekers die zich bewust niét willen aanpassen en dus hun eigen cultuurnormen voorop stellen (ik spreek dan nog niet van de IS-cohorte die zich onder hen mengt), was de beslissende druppel. Andermaal: Europa faalt over de ganse lijn.
 
De Pruisische Kanzlerin Angela Merkel en haar zwakke confrère François Hollande hebben in Verdun aangetoond hoe funest een slecht begrepen, theatraal pacifisme is. Dit soort dansen op een kerkhof heeft een naam: lijkenpikkerij. Met het laatste stukje democratie dat hem/haar nog rest, zal de Europese burger deze Vanity Fair naar huis sturen. Of jawel, naar het kerkhof.
 
 
Johan Sanctorum is filosoof, publicist, blogger en Doorbraak-columnist.


Foto: (C) Reporters

Johan Sanctorum (°1954) studeerde filosofie en kunstgeschiedenis aan de VUB. Achtereenvolgens docent filosofie, tijdschriftuitgever, theaterdramaturg, communicatieconsultant en auteur/columnist ontpopte hij zich tot een van de scherpste pennen in Vlaanderen en veel gevraagd lezinggever. Cultuur, politiek en media zijn de uitverkoren domeinen. Sanctorum schuwt de controverse niet. Humor, ironie en sarcasme zijn nooit ver weg.

Commentaren en reacties