Vlaanderen kan best onafhankelijk worden

De onderzoekseenheid van Credit Suisse stelt dat Catalonië zou stijgen in de HDI-ranking (de Human Development Index) van de VN. Dat HDI wordt o.a. berekend op basis van onderwijs, gezondheidszorg en -perspectief en inkomen. Spanje echter, zou in de HDI-index met drie plaatsen dalen naar nummer 26, mocht Catalonië onafhankelijk worden. De huidige deelstaat zou op de 20e plaats eindigen.

Halfweg jaren 1990 was toenmalig hoofdredacteur-directeur van het zakenweekblad Trends Frans Crols de eerste die de hand legde op de studie van de Italianen Spolaore en Alesini die aantoonden dat de toekomst bij kleine, performante en cultureel min of meer homogene naties lag. Door globalisering en verschuiving van macht naar het wereldniveau, zouden compactere flexibele regio’s beter kunnen inspelen op de belangen van hun bevolking dan de 19e-eeuwse natiestaten, zeker als die laatste ‘veelvolkerenstaten’ zouden zijn.

De studie van Credit Suisse van 25 juli jl. heet niet toevallig The Success of Small States, en stelt dat kleine landen neigen een grotere levensstandaard te hebben omwille van meer efficiënte dienstverlening, een grotere kans om van de voordelen van globalisering gebruik te maken en een meer homogene bevolking. Daarnaast blijkt er ook een negatief verband tussen omvang en bbp per capita. Een positief verband is er dan weer tussen schaalgrootte en ongelijkheid (welvaartspreiding) binnen een land – lees: in een kleiner land is de welvaart beter gespreid en is er minder ongelijkheid. Uit de studie leren we ook dat kleine landen meer spenderen aan onderwijs en gezondheidszorg, wat – zo blijkt ook uit de HDI-cijfers – langetermijnsuccesfactoren te zijn voor die landen.

Zijn kleine staten dan niet te klein om te overleven in een geglobaliseerde wereld? De studiedienst wijst er fijntjes op dat sinds 1945 – toen het aantal VN-lidstaten spectaculair is beginnen stijgen van 50 naar 193 – maar liefst tweederde van de nieuwe staten minder dan tien miljoen inwoners tellen, ‘kleine staten’ dus.

Het rapport gebruikt deze veronderstellingen om het HDI te voorspellen van een onafhankelijk Catalonië, maar ook van Schotland, Québec en … Vlaanderen. Zowel Catalonië als Schotland zouden onafhankelijk beter scoren dan de staat waar ze nu deel van uitmaken (VK: 27, Schotland 23). Vlaanderen doet het even goed (België: 18, VL: 19 … maar Wallonië: 35e plaats).

Het stelt evenzeer dat sommige regio’s die armer waren in de voormalige eenheidsstaat, het relatief beter doen dan hun rijkere buur tevoren. De groei in het bbp in Slowakije is sinds de Fluwelen Scheiding sterker toegenomen dan in Tsjechië. Een niet mis te verstane les voor België – lees Wallonië.

Kanttekening

De Zwiterse bank maakt ook een kanttekening: ‘oudere’ kleine natiestaten scoren beter dan ‘nieuw’ ontstane – lees: nog te ontstane – staten. Zweden en Zwitserland doen het nu al erg goed. Reden: een solide institutioneel en wettelijk kader. Om van dat soort voordelen te genieten moeten de nieuw te ontstane staten natuurlijk tijd krijgen om te rijpen en tot wasdom te komen binnen de eigen grenzen.