Voldaan keerden ze naar huis van de G704

Tijdens het verlengde wapenstilstandweekeinde werden ook vele kwissen georganiseerd, trapten honderden voetbalploegen tegen het leer, stonden trouwfeesten op het programma. Kortom, het bracht weer voor elk wat wils. Mensen met gelijklopende belangstellingssferen hebben de neiging periodiek samen te scholen. Dat zoiets zelden gebeurt om over maatschappelijke thema’s van gedachten te wisselen, is een gebrek. Zitten we toch wat te bakkeleien over Wetstraat of Wall Street, dan gebeurt dat meestal tussen gelijkgezinden die elkaars opvattingen bij pot en pint graag bevestigen.

Vanuit dat oogpunt kan er weinig tegen die G1000 worden ingebracht. Een hobby als een andere, dat gepraat over de dingen die er toe doen, en nog een eerbare op de koop toe. Het bleek wel een geldverslindende hobby, want voor elke deelnemer moest het toch wel indrukwekkende bedrag van 710 euro bij elkaar gesprokkeld worden. Bestaan er geen goedkopere manieren om eens lekker van gedachte te kunnen wisselen?

Dat adembenemend hoge budget geeft meteen aan waar het mis loopt met die G1000. Deze professioneel georkestreerde media-gebeurtenis wordt voor alles gekenmerkt door hoogmoed. De initiatiefnemers wekten de indruk dat ze nu echt dé techniek hebben gevonden om het ei van Colombus recht te zetten. ‘Heel het land spreekt’, klonk het zelfvoldaan als ondertitel. Dat viel best wat tegen. Er was kinderopvang voorzien, maar vooral de huisdierenopvang geraakte goed gevuld. De G1000 werd namelijk de facto een G704, aangezien een derde van de aangekondigde deelnemers zijn/haar kat stuurde. Bij de jongste verkiezingen van juni 2010 bleef minder dan 11% van de opgeroepen burgers thuis. Toch wel een pijnlijke opdoffer voor de organisatoren. Met zowat 800 medewerkers was de organisatie ruimer vertegenwoordigd dan ‘heel het land’.

Een deelneemster hoopte in een reportage voor de Nederlandse televisie dat de G1000 in staat zou zijn ‘met constructieve voorstellen de wereld te veranderen’. Tja, moeten we zo’n uitspraak naïef of overmoedig noemen? Misschien zelfs storend aanmatigend, want daarmee wordt de indruk gewekt – en de organisatoren deden weinig moeite om die ambitie te matigen – dat er voor vrijdag in dit gezegende landje niet over onze toekomst werd nagedacht. De G1000 zou op wapenstilstanddag de denkstilstandknop van de natie eindelijk op ‘off’ gedrukt hebben? Een initiatief dat zichzelf zo ernstig neemt, kan moeilijk ernstig genomen worden.

Ongetwijfeld vlogen de ideeën in die ruime zaal van Thurn und Taxis wild in het rond. Maar deelnemers getuigen dat de tegenstellingen en onenigheden even ruim bleken dan in parlement, kranten of op debatavonden. Gelukkig maar, want wat bindt die 704 geestdriftigen meer dan het praktische feit dat ze door de organisatoren door lottrekking werden uitgenodigd om eens te komen bijpraten? Dat feit zou dan volstaan om plots, als bij toverslag, dé steen der wijsheid boven te wrikken?

Wat gebeurt er nu verder met wat besproken werd? Op de webstek van G1000 vonden we zondag niets over wat werd goed- en afgekeurd. Een toonbeeld van open besluitvorming bleek de bijeenkomst dus niet meteen te zijn. Alle post-itklevertjes die driftig werden volgeschreven, gaan nu naar een kleine, 32 koppen tellende opvolggroep van uitverkorenen. Die gaat, begeleid door zelf aangeduide experts, de voorstellen verder uitwerken en in april 2012 de ‘oplossingen’ aan het hele land voorstellen. Het woord ‘oplossingen’ halen we van de webstek van de G1000 zelf, want bescheiden zijn ze dus niet echt.

Mogen we dan aannemen dat die ‘oplossingen’ worden voorgesteld als komende van die 704 burgers? Maar die waren het onderling oneens. Ze komen dus eerder ‘uit’ de groep van 704 en worden vermalen door de 32+experten-groep. Het initiatief wordt ‘deliberatieve democratie’ genoemd, maar heeft zo veel weg van een ‘geleide democratie’. Het lijkt ons daarom gepast dat die slotbesluiten aan het publiek worden aangeboden op 1 april, want beweren dat die een bijzondere representativiteit verdienen, kan niet anders dan een grap zijn.

Kortom, we kunnen stilaan weer over gaan op de orde van de dag. We hebben de G1000 gehad en de 704 deelnemers zullen wel moe maar voldaan huiswaarts getogen zijn. Het initiatief mag de verdienste opeisen een debat losgeweekt te hebben over de belangwekkende vraag hoe we de democratie vandaag beter kunnen invullen. Het besluit kan echter alleen keihard klinken voor de G1000 zelf. Meer dan een interessante babbelronde voor enkele honderden burgers werd het niet en kon het ook niet worden. Die hebben er wellicht ook echt iets aan gehad. Dat is niet niks, maar echt heel veel kan het ook niet genoemd worden. En al zeker geen belangrijke nieuwe bijdrage aan ons democratisch stelsel.