JavaScript is required for this website to work.
Binnenland

Wat met de V van N-VA?

Pieter Bauwens15/9/2016Leestijd 4 minuten

Waarheen leidt de weg die N-VA wil gaan? Blijft dat Vlaamse onafhankelijkheid of wordt het degelijkheid?

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Kan u zich voorstellen dat Groen niet meer over de klimaatopwarming spreekt, omdat onderzoek toont dat je rond dat thema niet kan werven? Neen, je doet er als partij alles aan om jouw doelstellingen op de politieke agenda te krijgen.

Gok

De N-VA heeft voor een andere tactiek gekozen. De MR moest als enige Franstalige partner in de regering gespaard worden. Ze kon niet het volledige gewicht dragen van communautaire verwezenlijkingen van de N-VA. Dat kwam de CD&V en de Open VLD goed uit. Die wilden de sterk stijgende partij ook niet te succesvol zien worden in de regering. Dus kwam er een communautaire stand still voor de duur van deze federale legislatuur. De redenering bij de N-VA was dat het communautaire automatisch toch altijd bovenkomt. Tegelijk etaleerde de jonge partij zich als een verstandige, evenwichtige en betrouwbare beleidspartij. Geen eeuwige oppositiepartij zoals het Vlaams Belang. Het was een keuze. Het werd zelfs ‘een gok’ genoemd door sommige partijfunctionarissen. Het kon goed uitdraaien of fout. Peter De Roover werd uitgestuurd om het aan de Vlaamse achterban uit te leggen.

Communautair

N-VA had gelijk wat het communautaire betreft. Hoe voorzichtig de PS/cdH ook was en is om vooral geen communautaire argumenten te gebruiken in de politieke discussie, het kwam als vanzelf: de regionaal verdeelde stakingen, de politie in Brussel, de vliegroutes van Zaventem, de contingentering van de artsen, de artsenwachtpost in Brussel en de verschillen in de sociale zekerheid blijven groeien. Hoe zit het met de transfers? Is België een failed state? Het stadion op Parking C van de Heizel, het malgoverno in Brussel,… Het zijn maar enkele communautaire problemen die opdoken. Ook de politieke realiteit is niet veranderd door er over te zwijgen. Vlaanderen en Franstalig België zijn nog altijd grotendeels gescheiden werelden, verschillende politieke en maatschappelijke realiteiten. In de Franstalige publieke opinie is er veel druk vanop links met de PVDA die stijgt in de peilingen, in Vlaanderen komt de druk van rechts met het Vlaams Belang dat in de lift zit.

De Federale regering voert nu een grotendeels ‘Vlaams’ beleid. Voor zover dat mogelijk is. Volgens sommige economen is het verschil met de regering Di Rupo klein. De believers zeggen dat het verschil significant is. Politiek is een woordenstrijd.

Goed bestuur

Ondertussen blijft de N-VA proberen om zich als goede huisvader te etaleren. Jan Jambon is zowaar populair in Wallonië en geeft een degelijke indruk in moeilijke tijden. Van Overtveldt loopt niet te vaak in de spots, de minister werkt in stilte aan grote dossiers. Vandeput werkt goed op defensie en ambtenarenzaken, rond Sleurs is het stil, maar dat wordt gecompenseerd door Theo Francken. Het kibbelen laten ze over aan De Wever en De Roover en Francken. Dat kan geen toeval zijn. In de Vlaamse regering straalt Bourgeois degelijkheid uit. Ben Weyts heeft wat moeite met het dossier van het onverdoofd slachten, maar toont zich de vastberaden doorzetter, nu mèt bemiddellaar. Ok, er is ook af en toe een uitschuiver van een minister, maar ook al ben je het niet eens met de politieke keuzes van de regering, het land is niet naar de knoppen, noch is er een man overboord sinds de N-VA aan het roer staat. Dat is een argument dat wegvalt bij de volgende verkiezingen. N-VA is nu een bestuurspartij, een dragende bestuurspartij, de partijgeworden degelijkheid.

CD&V 2.0

Wat na 2019? Dat is nog lang, een eeuwigheid, maar vergeet niet dat er in oktober 2018 al lokale verkiezingen zijn. Onze politici koppelen graag alles aan alles en ook de nationale politici zullen zich met veel geweld in de lokale verkiezingen mengen. De verkiezingsmodus komt in zicht. Dat men binnen de N-VA een voortzetting van de federale coalitie wil, dat was bekend. Je vraagt je af waarom dan al dat gebekvecht tussen de coalitiepartners nodig is, maar goed, ieder huisje heeft zijn kruisje. En binnen de CD&V groeit de afkeer voor de N-VA, dus eenvoudig zal het niet zijn, zo’n kabinet Michel II.

Maar dan komt natuurlijk de onvermijdelijke vraag: quid confederalisme? Dat was toch een speerpunt van de partij? Quid de resultaten van Objectief V het communautair studiecentrum van Hendrik Vuye en Veerle Wouters? Moet dat dan na 2019 opnieuw de koelkast in omdat de MR gespaard moet worden? Moet het sociaaleconomische dan opnieuw primeren? Zal dat ook uit de campagne blijken?

Onvermijdelijk volgt dan de vraag: hoe V is de N-VA dan nog? Ze zet zich dan in de markt als een soort CD&V 2.0, een staatsdragende partij, dan wel op (economisch-) rechts, met een (al dan niet belangrijke) Vlaamse vleugel. Zoals de Katholieke Partij van weleer, met dat verschil dat de Vlaamse vleugel weinig ruimte krijgt om tegen de partij in te gaan. De Wever is dan de nieuwe Van Cauwelaert, ‘de Messias van Vlaanderen’.

Strategie

In discussies daarover gaat het al snel over tactiek en strategie, korte en lange termijn. Maar de vraag is, strategie voor wat? Is en blijft het doel van de N-VA op lange termijn Vlaamse onafhankelijkheid? Meer en meer groeit de indruk dat een deel van de partijtop al aarzelt om daar volmondig ‘ja’ op te antwoorden. Daar dreigt de ‘Vlaamse onafhankelijkheid’ folklore te worden, zoiets als ‘de klassenstrijd’ bij socialisten, het stond in de statuten, maar ach ja … (knipoog) je weet wel.

Als de N-VA echt volmondig achter haar eerste artikel staat, waarom werft ze niet voor haar overtuiging? Waarom trekt ze de straat niet op om uit te leggen dat de onafhankelijkheid (of desnoods het ‘confederalisme’-godbetert) voor iedereen een goede zaak is. Waarom helpt ze niet om kiezers te overtuiging van de noodzaak voor een snelle onafhankelijkheid van Vlaanderen? Veel moeite kost dat niet, Peter De Roover heeft al die argumenten in zijn zak. Hij trok daarmee in de jaren ’90 al van debat naar debat. Nu de partij staat waar ze staat, winnen die aruementen enkel aan kracht. Waarom gebruikt de N-VA haar geloofwaardigheid niet om te werven voor haar overtuiging? Het is een vraag waarop geen antwoord komt. Integendeel. Het voelt als een enorme gemiste kans. Als je stap voor stap vooruit wil gaan, moet je toch stappen zetten én kiezen in welke richting die stappen moeten gaan?

Foto © Reporters

Pieter Bauwens is sinds 2010 hoofdredacteur van Doorbraak. Journalistiek heeft hij oog voor communautaire politiek, Vlaamse beweging, vervolgde christenen en religie.

Commentaren en reacties