Westerse waarden onder druk

‘De blik is bij het schrijven van dit boek gericht geweest als in de diepten van een avondhemel, − maar van een hemel vol bloedig rood, zwaar en woest van dreigend loodgrijs, vol valschen koperen schijn.’ Met deze woorden besloot de beroemde historicus Johan Huizinga de intro van Herfsttij der Middeleeuwen. In Avondland en Identiteit schreef ik over het postmodernisme, wat zoveel wil zeggen als het ‘herfsttij van de moderniteit’. De avondstond toont ons hoe kleuren die eens straalden met levensfelheid nu futloos uiteenvallen op een moderne Westerse samenleving die van meerdere kanten onder druk staat. Zo is het nu bekend dat NAVO-bondgenoot Turkije wapens leverde aan de Islamitische Staat. 

Dit bewijs komt van de Turkse krant Cumhuriyet (5 juni 2015). Naast medicijnen werd door een Turks konvooi, eigendom van de Turkse geheime dienst MIT, wapens en munitie verspreid. President Erdogan omschreef de onthulling als ‘illegaal’, ‘lasterlijk’ en ‘spionage’; premier Ahmet Davotoglu sprak van ‘verkiezingsmanipulatie’. Raketonderdelen, munitie en halfafgewerkte mortiergranaten werden over de grens gestuurd naar gebieden die al onder controle van IS waren. 

Verder bewijs komt van getuigenissen van Turkse procureurs en politieofficieren. De Turkse inlichtingendienst hielp eind 2013 en begin 2014 bij wapenleveringen aan islam-rebellen in Syrië. ‘De procureurs, Ozcan Sisman en Aziz Takci, waren zelf getipt over wat volgens hun informatie ‘illegale wapentransporten’ waren. Nu staan ze zelf terecht in Turkije. Ze worden ervan beschuldigd de trucks onwettig te hebben doorzocht.’ Erdogan hield vol dat die voertuigen enkel humanitaire hulpgoederen bevatten.

Rusland

Dit is in die zin vergelijkbaar met het optreden van Rusland, waar men eerst ontkende dat Russische legereenheden met de rebellen in Oekraïne meevochten. Vervolgens gaf het Kremlin een statement af dat ‘Russen die meevechten dat vrijwillig doen, alsof ze met vakantie zijn,’ daarna kwamen de Britten met foto’s die bewezen dat de Russen luchtdoelraketten in het Oosten van Oekraïne stationeerden. Zoals mijn recente boek Avondland en Identiteit betoogt, loopt het Westen voortdurend achter de feiten aan en intussen is Europa compleet omsingeld door anti-Westerse krachten. Veel Westerse leiders hebben daarbij een ‘het zal onze tijd wel duren’-mentaliteit.

VS

Want waar zijn de ‘intellectuele voorhoedes’ van de Westerse landen ondertussen mee bezig? In de Verenigde Staten beschuldigde Emma Sulkowicz haar medestudent Paul Nungesser van verkrachting; als feministische protestactie sleepte zij overal een blauw matras met zich mee. De media-outrage die hieruit ontstond, beheerste dagelijks het nieuws en had tot gevolg dat op vele universiteitscampussen maatregelen werden genomen om het seksueel verkeer tussen studenten verder te juridiseren. Senator Kirsten Gillibrand nodigde Sulkowicz uit om met haar de State of the Union van president Obama bij te wonen. Ondertussen oordeelde de Columbia University dat de klacht van Sulkowicz ongegrond is. In Nederland ging onderwijl aandacht uit naar een verzoek ‘aan minister Schippers om de minister van VWS te verzoeken om de medisch noodzakelijke aanpassing van geslachtskenmerken voor transgender personen weer volledig te gaan vergoeden.’ In de VS is het al zo ver dat twee lesbische ouders hun 11-jarige zoon hormoonblokkers gaven omdat het al op driejarige leeftijd met handgebaren zou hebben aangegeven een meisje te willen zijn. 

In datzelfde land verklaarde de schooldirectrice Verenice Gutierrez dat het praten over boterhammen door leraren een voorbeeld van subtiel racisme is, omdat ‘studenten met een Spaanse of Somalische achtergrond mogelijk geen boterhammen eten.’ Typisch is ook dat de National Union of Students, een Britse beweging die meer dan 600 studentengroepen vertegenwoordigt, instemde met het boycotten van Israël. ‘Diezelfde National Union of Students was oktober 2014 niet bereid een motie aan te nemen die Islamitische Staat (IS) betitelt als extremistisch. Omdat dit moslims zou kunnen kwetsen.’ Voor wie denkt dat het in Nederland veel beter gaat is er het voorbeeld van rector Akgündüz. Minister Bussemaker verzocht de raad van toezicht van de Islamitische Universiteit van Rotterdam om deze rector de laan uit te sturen. Akgündüz riep op om bij de Turkse verkiezingen vooral niet op de pro-Koerdische partij HDP te stemmen. Hij noemde het ‘een partij van homo’s en Armeniërs’. Al twee jaar eerder kwam de rector in het nieuws; toen sprak hij over demonstranten in het Gezi-park en had het daarbij over steniging als ‘een van de voorgeschreven straffen binnen de islam’.

Mars

In eerste opzicht lijken deze voorbeelden onsamenhangend; wie nader kijkt ziet de postmoderne mars door de instituties, waarbij Westerse waarden worden omgeduid. Dit zag ik onlangs in het Comité van de Regio’s gebeuren. Bij de vergadering op 3 juni werden door de liberalen de volgende amendementen ingevoegd: ‘Helping local and regional authorities to find solutions to Europe’s ageing population, including participation in a European system of managed immigration and integration.’ Met andere woorden, immigratie wordt gezien als oplossing voor het verouderende Europa. Het begrip ‘illegal immigration’ werd geschrapt en vervangen door ‘irregular immigration’, wat duidelijk een andere lading heeft. 

De ‘lange mars door de instituties’ kan niet duidelijker worden getoond dan via het volgende amendement. Dit voorstel (6.28): ‘Supporting policies which address security and social stability challenges at local and regional level – such as radicalisation, terrorism.’ Werd vervangen door het volgende: ‘Supporting policies which address security and social stability challenges at local and regional level – such as radicalisation, xenophobia, racism, and ultimately violence, in isolated form, or in organised fashion such as terrorism.’

Veel mensen, wellicht de meerderheid van de Europeanen, ziet de immigratiestroom niet als oplossing voor de vergrijzing. Ze hechten aan de Westerse identiteit van hun landen en zien hun kleinkinderen liever niet opgroeien in landen met sterk gewijzigde identiteiten. Deze vorm van binding, hechting en verankering geeft mensen vaste grond onder de voeten en wordt wel onterecht afgedaan als ‘xenofobie’. Wat me vooral opviel, toen ik de uitgesponnen en hoogdravende vertogen van deze vertegenwoordigers hoorde, is dat de grote geopolitieke botsingen niet meer tijdens hun levens zullen plaatsvinden. Het zijn de jongere generaties die dit over zich heen zullen krijgen; zij staan echter ver af van de macht en daarmee ook van enig urgentie- of plichtsbesef. In de hoogtijdagen van het imperialisme werden de Europese conflicten uitgevochten op andere continenten; vandaag zien we de opkomst van Russisch militarisme, Chinees neokolonialisme en islamitische massa-immigratie. Als we niet ontwaken kan Europa het speelveld worden van deze geopolitieke clashes. Want tegelijk verschuift het economische belang van Europa voor de Verenigde Staten naar de Pacific Rim.

Foto © Reporters

Dit is het eerste deel van een tweeluik, lees zeker ook deel 2