JavaScript is required for this website to work.
post

Zijn hart sloeg voor de buitenlandse politiek

Bij het overlijden van Leo Tindemans (1922-2014)

Dirk Rochtus26/12/2014Leestijd 2 minuten

De man van één miljoen stemmen is niet meer, de man die zei dat de grondwet ‘geen vodje papier’ is. Maar Leo Tindemans oversteeg het gewoel van de binnenlandse politiek. Zijn hart sloeg voor de internationale politiek.

Aangeboden door de abonnees van Doorbraak

Dit gratis artikel wordt u aangeboden door onze betalende abonnees. Als abonnee kan u ook alle plus-artikelen lezen. Doorbreek de bubbel vanaf €4.99/maand.

Ik neem ook een abonnement

Leo Tindemans heb ik in de jaren ’90 leren kennen in zijn hoedanigheid als voorzitter van de raad van bestuur van de toenmalige Handelshogeschool in de Korte Nieuwstraat in Antwerpen (vandaag de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen van de KU Leuven/Campus Antwerpen). Als ik hem vroeg om een inleidend woordje te spreken voor de ene of andere internationale conferentie of als er een buitenlandse gastspreker optrad, ging hij daar graag op in, voor zover zijn drukke agenda het hem toeliet. Dat ‘inleidend woordje’ veranderde algauw in een visionaire beschouwing over de toestand van Europa of de wereld, en die analyse was dan ook nog eens doorspekt met Franse, Duitse en Engelse citaten van bekende en minder bekende staatslui of politieke denkers. Toen ik in 1997 titularis van het vak ‘Diplomatieke geschiedenis’ (in de toenmalige afstudeerrichting ‘Handels- en Consulaire Wetenschappen’) werd, nodigde Leo Tindemans me bij hem thuis uit om daarover van gedachten te wisselen, want ‘U heeft het geluk het belangrijkste vak te mogen doceren’. Voor Tindemans was de geschiedenis van de internationale betrekkingen het vak waaruit studenten in economische of sociale wetenschappen het meest konden leren over de drijfveren van de mens. Toen we in 2002 in de Lessius Hogeschool (thans KU Leuven/Campus Antwerpen) startten met de Master Journalistiek, aarzelde de 80-jarige oud-politicus geen seconde om te komen spreken voor de studenten die het keuzevak ‘Buitenlandjournalistiek’ volgden.

Kennis

Tindemans was als politicus een ‘uomo universale‘. Op haast alle niveaus van de politiek was hij actief geweest, van het locale over het nationale tot het Europese. Hoewel hij een overtuigd christendemocraat was, stond hij ook open voor andersdenkenden. Als jonge student schreef hij zijn eindwerk over de socialist Hendrik De Man (1885-1953), ook iemand die in zijn leven en werk politieke praktijk en theoretisch denken combineerde. Over de gewezen professor, minister en voorzitter van de Belgische Werkliedenpartij schreef Tindemans het volgende: ‘Zo ontdekte ik de boeken van De Man en groeide mijn kennis van de economische, sociale en politieke situatie in de jaren dertig. Door zijn ideeën te onderzoeken, leerde ik ook andere Europese denkers kennen.’ (Leo Tindemans, De Memoires. Gedreven door een overtuiging. Lannoo 2002, p. 62).

Gepassioneerd

België en Vlaanderen kennen weinig politici die zo gepassioneerd waren door Europese en internationale politiek als ‘Mister Europe’ zoals Tindemans ook werd genoemd omwille van zijn rapport uit 1975 waarin hij een lans brak voor de rechtstreekse verkiezing voor het Europees parlement, voor een monetaire unie en voor een gemeenschappelijk buitenland- en veiligheidsbeleid. België en Vlaanderen kennen ook weinig politici die zo belezen en erudiet waren als Tindemans, en die zozeer er in slaagden hun politiek betoog te onderbouwen met terugkoppelingen naar het werk van politieke denkers. Leo Tindemans was staatsman en ‘homme de lettres’.

Foto (c) Sylvain Pir

Dirk Rochtus (1961) is hoofddocent internationale politiek en Duitse geschiedenis aan de KU Leuven/Campus Antwerpen. Hij is voorzitter van het Archief en Documentatiecentrum voor het Vlaams-nationalisme (ADVN). Zijn onderzoek gaat vooral over Duitsland, Turkije, en vraagstukken van nationalisme.

Commentaren en reacties