Waar is Peng Shuai? Deze vraag houdt de wereld nu al enkele weken bezig. Onlangs zijn de eerste beelden opgedoken sinds de Chinese tennisspeelster schijnbaar van de aardbodem verdween. De ongerustheid rond haar persoon blijft echter. De situatie van Peng Shuai is een van de grootste mysteries van het moment.

Peng is een 35-jarige tennisster die doorstootte tot de absolute wereldtop in het dubbelspel en tot de subtop in het enkelspel. In augustus 2011 stond ze in de top vijftien van de WTA-ranglijst in het enkelspel, in februari 2014 werd ze de nummer één van de wereld in het dubbelspel. Later dat jaar won Peng het dubbelspel op Roland Garros, nadat ze het jaar voordien ook dat van Wimbledon op haar naam had geschreven.

Geen kleine garnaal

De laatste jaren staat ze gekend als een degelijke speelster, wier sportieve hoogtepunten wellicht achter haar liggen. Dat maakte dat Peng redelijk anoniem haar seizoenen afwerkte, tot 2 november 2021. Op Weibo — zeg maar het Chinese Twitter — beweerde ze in 2018 te zijn aangerand door Zhang Gaoli. De 75-jarige man is geen kleine garnaal. Tussen 2002 en 2007 was Zhang partijsecretaris voor de Chinese Communistische Partij in de economisch sterke provincie Shandong. Nadien maakte hij enorme opmars binnen de partij, wat resulteerde in een functie als vicepremier van 2013 tot 2018.

De Chinese Communistische Partij liet de spierballen rollen. Minder dan twintig minuten nadat Peng haar bericht gepost had, was het al offline gehaald. Op Chinese sociale media en nieuwszenders mocht de kwestie niet meer aangehaald worden. Peng liet vervolgens dagenlang  via sociale media of andere wijze niets meer van zich horen. Een onrustwekkende verdwijning die de wereld in de ban hield was een feit.

Andere tenniss(t)ers geschokt

Het sloeg ook andere tennissters met verstomming. ‘Censuur is nooit oké. De huidige situatie is een shock’, reageerde Osaka in een mededeling.  ‘Ik hoop dat ze veilig is en zo snel mogelijk gevonden wordt’, zei Serena Williams op Twitter. ‘We kunnen hier niet stil over blijven.’

‘Dit is angstaanjagend. Het is schokkend dat ze vermist is. De hele tennisgemeenschap moet achter haar en haar familie staan. Ik kan me enkel maar inbeelden hoe haar familie zich moet voelen’, vertelde Novak Djokovic op een persbabbel op de ATP Finals in Turijn. Ook Kim Clijsters mengde zich in de discussie met een tweet: ‘We moeten hier allemaal achter gaan staan. We moeten zeker weten dat ze veilig is!’ Clijsters alludeerde hiermee op een verklaring van de WTA, de federatie achter het vrouwentennis.

Wie schreef de mail?

WTA-baas Steve Simon had een e-mail ontvangen, zogezegd van Peng Shuai. ‘Ik ben gewoon thuis aan het rusten en alles is in orde met mij’, stond in de mail te lezen. ‘Ik kan moeilijk geloven dat Peng Shuai die mail zelf geschreven heeft’, stelde Simon in de verklaring. ‘Ik heb herhaaldelijk geprobeerd om met haar in contact te komen via verschillende communicatievormen, maar tevergeefs. Peng Shuai moet vrijuit kunnen spreken, zonder enige vorm van dwang of intimidatie.’

De ongerustheid nam dus enkel toe. Waarschijnlijk was het een eerste stap van de Chinese Communistische Partij om het imago overeind te houden, want ondertussen had de zaak-Peng zo’n vorm aangenomen dat er uiteraard ook uit politieke hoek tegenwind kwam. Liz Throssell, woordvoerster van de Verenigde Naties, riep China op om bewijzen te leveren van Pengs goede gezondheid en verblijfplaats. Tegelijkertijd drong zij aan op een transparant onderzoek van haar beschuldigingen. Een gelijkaardige boodschap werd uitgesproken door Jen Psaki, de woordvoerster van het Witte Huis, en door Amnesty International.

Geen zwakke WTA

De WTA dreigde er dan weer mee om zich terug te trekken uit de tennistoernooien in China, tot de aantijgingen in behandeling genomen zijn. Een prima houding, want sportinstanties durven zich tegenover China al eens zwak op te stellen. De situatie die nu al aansleepte sinds het begin van de maand, waarbij Peng volledig spoorloos bleef en geen enkel teken van leven gaf, kon niet blijven aanhouden.

En kijk, sinds enkele dagen zijn er beelden van haar opgedoken. Een journalist van de Chinese staatszender deelde schermafbeeldingen van de Chinese chat-app WeChat, met foto’s waarop Peng stond te poseren. Hu Xijin van de Global Times postte filmpjes waaruit blijkt dat Peng in een restaurant zit. En op andere filmpjes staat ze dan weer tennisballen te signeren op een jeugdtoernooi in Peking.

Saga blijft duren

Het einde van de saga? Verre van. Van de echtheid van deze beelden is er voorlopig immers geen bevestiging. De  WTA liet aan persbureau Reuters dan ook weten dat de videobeelden niets veranderen aan hun ongerustheid over haar toestand. Ook vanuit Londen volgde een zoveelste duidelijk signaal. ‘We zijn verschrikkelijk bezorgd over de schijnbare verdwijning van Peng Shuai en volgen de zaak nauwlettend’, klonk het in een persbericht van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken. Peking moet dringend ‘met controleerbare bewijzen komen.’

Het beste bewijs is nog altijd een gesprek met de sportster in kwestie. Dat is er inmiddels geweest, in een bepaalde vorm. Via een videogesprek. Thomas Bach, voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité, heeft een halfuur met haar gesproken. In een mededeling van het IOC hierover is ook een foto bijgevoegd waarop een lachende Peng te zien is op het scherm.

Het gaat goed met haar — Thomas Bach

‘Het gaat goed met haar, dat was onze grootste zorg’, aldus Bach over de babbel die hij met de speelster voerde. ‘Peng bedankte het IOC voor de bezorgdheid. Ze legde uit dat ze veilig is, dat ze haar leven leidt in haar onderkomen in Peking en dat ze voorts voorlopig wil dat haar privacy gerespecteerd wordt. Ze geeft er momenteel de voorkeur aan om tijd te spenderen met haar familie en vrienden.’

Prima natuurlijk, als ze dat ook vrijuit kan doen. De ongerustheid zal hiermee echter niet gaan liggen. Nog veel onbeantwoorde vragen blijven. Wat weten we nu eigenlijk echt? Uit dat videogesprek moeten we opmaken dat er fysiek met haar niets aan de hand is. Veel meer kunnen we niet concluderen. Vermoedens van intimidatie en het onder druk zetten van haar persoon zijn alleszins niet weggeveegd.