Oud-diplomaat Axel Buyse: ‘Rechters moeten geen beleid voeren, democratische regeringen wel’

Axel Buyse bracht het nieuwe boek Klein Vlaanderen, Groot Buitenland uit. Hij onderzoekt daarin de complexe relatie tussen Vlaanderen en de internationale gemeenschap. 

Axel Buyse, met zijn ruime ervaring als journalist en diplomaat, combineert persoonlijke anekdotes met scherpe analyses van politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. Het boek verkent hoe Vlaanderen zijn plaats in de wereld probeert te vinden, ondanks de soms paradoxale drang naar autonomie en samenwerking met buitenlandse partners.

Daarnaast werpt Buyse zijn licht op de invloed van globalisering, de Europese Unie en de diplomatieke strategieën van Vlaanderen. Hij stelt kritische vragen over identiteit, cultuur en de impact van internationale gebeurtenissen op de Vlaamse samenleving. Het boek biedt niet alleen een historisch overzicht, maar ook een hedendaagse kijk op de toekomst van Vlaanderen in een steeds veranderende wereld. Kortom, het is een onmisbare bron voor iedereen die meer wil weten over de internationale positie van Vlaanderen en de dynamiek van zijn politieke keuzes.

Vertrouwen onder druk

We kijken in deze aflevering van Wereldblik ook naar de Chinese strategie ten opzichte van Europa die onlangs werd onthuld door professor Minxin Pei, een vooraanstaand sinoloog. Ze is erop gericht Europa ver van Amerika en de Europese Unie intern verdeeld te houden. Dat is een duidelijke prioriteit voor Chinese diplomaten.

Strategisch analist Gerben Bakker betoogde in een opiniestuk dat de noodmaatregelen van het Nederlandse kabinet om immigratie te beperken, voortkomen uit jarenlange obstructie onder het mom van humanitaire verplichtingen. Axel Buyse licht toe dat Bakker stelt dat idealisten met hun onbuigzaamheid het vertrouwen in de rechtsstaat hebben ondermijnd.

Bakker illustreert dat met voorbeelden uit Frankrijk en Italië, waar juridische vormfouten en strikte naleving van mensenrechten tot onrechtvaardige uitkomsten leidden. Hij waarschuwt dat de verdragsrechtelijke realiteit draagvlak verliest en dat de rechtsstaat hierdoor gezag verliest. Bakker pleit voor een herziening van de balans tussen humanitaire verplichtingen en politieke bewegingsruimte om het vertrouwen in de rechtsstaat te herstellen.

Groeilanden

In 1981 leefde meer dan 40 procent van de wereldbevolking in extreme armoede, maar de economische groei begon toe te nemen in ontwikkelingslanden. Ron Inglehart, een professor aan de Universiteit van Michigan, stelde een wereldwijd onderzoeksteam samen om te testen hoe boeren anders gaan denken en handelen wanneer ze uit de armoede raken.

Veertig jaar later is nog maar 8 procent van de wereldbevolking heel arm en meer dan de helft behoort tot de middenklasse. Hoewel het World Values Survey-netwerk wereldwijd de grootste sociale onderzoeksgroep werd, tonen de resultaten van 2017-2022 dat basiswaarden niet altijd convergeren naarmate mensen rijker worden.

Integendeel, in veel opzichten lijken de verschillen in denkwijzen wereldwijd groter te worden. Zo blijken orthodoxe landen traditioneler te zijn geworden en Latijns-Amerikaanse landen juist niet. Europeanen en Amerikanen bewegen naar meer individualisme en secularisme, terwijl orthodoxe, islamitische en Latijns-Amerikaanse landen soms traditioneler worden. Geopolitieke spanningen rond waarden lijken toe te nemen, met conflicten over LHBT+-rechten en religieuze kwesties.