Als u even met uw ogen heeft geknipperd is het volgende nieuws u waarschijnlijk volledig ontgaan bij het consumeren van de Vlaamse pers. Of dat aan desinteresse ligt of aan de gebrekkige kennis van de taal van Molière bij journalisten ten gevolge van het alsmaar lager leggen van de ‘barre’ in ons onderwijs, laat ik in het midden.

Factuurtje van 1 miljard euro en nog wat

Waar het om draait: in Frankrijk is vorige week een schandaal losgebarsten nadat de Senaat er een erg kritisch rapport uitbracht over de kostprijs van de raadgevingen van het Amerikaanse consultancybedrijf McKinsey aan de regering Macron. Alleen al in 2021 zou McKinsey voor hun advies meer dan 1 miljard euro hebben gefactureerd aan de Franse regering. Dat is pijnlijk op verschillende niveau’s, niet in het minst omdat de centralistische Franse staat bekend staat voor zijn hoogopgeleide topambtenaren. Die Hauts Foncitonnaires, met als voornaamste karakterkenmerken een uitgebalanceerde combinatie van hoogmoed, pretentie en arrogantie, werden dus grotendeels gepasseerd ten voordele van McKinsey.

Nu is 1 miljard euro voor het maken van enkele dossiers niet slecht betaald en menig topambtenaar zal zich in zijn ochtendkoffie verslikt hebben bij het lezen van dat cijfer toen hij Le Monde opensloeg op het terras van Café de Flore. De adviezen van McKinsey gingen voornamelijk over de hervorming van de huisvestingssubsidies (APL) en – ja ja – het beheer van de coronacrisis. Oh ja, McKinsey is ook adviseur van Pfizer en McKinsey topman Aamir Malik veranderde midden 2021 van baan en werd Chief business innovation officer bij Pfizer.

Belastingsoptimalisering

Sommige Franse kranten noemen McKinseygate intussen al een ‘tentakel-achtig fenomeen’, een subtiele verwijzing naar de maffia die in Italië ook bekend stond als La Piovra oftewel ‘de octopus’. Als je weet dat het Franstalige deel van de Vivaldi regering gretig naar Frankrijk keek als het over het covidbeleid ging, weet je dus ook dat ons covidbeleid gedeeltelijk mee bepaald werd door raadgevingen van McKinsey.

Deze onthullingen zijn des te erger voor Macron omdat de Senaat de Franse tak van McKinsey heeft beschuldigd van belastingoptimalisering, zodat zij tussen 2011 en 2020 geen vennootschapsbelasting zouden hebben betaald.

Amerikanen in de interne keuken

Bovendien blijkt nu ook dat Macron tijdens zijn presidentiële campagne in 2017 een twintigtal McKinsey-medewerkers gratis ter beschikking kreeg van het Amerikaanse bedrijf om voor zijn verkiezingscampagne te werken. Eric Zemmour, één van Macrons tegenstanders bij de komende Franse presidentsverkiezingen, ziet in het gunnen van de opdrachten aan McKinsey duidelijk het ‘terugsturen van de lift’ als dank voor deze hand- en spandiensten en vraagt aan het Franse parket-generaal om een onderzoek te openen.

Dat valt allemaal slecht in Frankrijk waar ze de groeiende invloed van de Amerikanen in de Franse politiek al langer met lede ogen aanzien en waar nu blijkt dat een Amerikaans consultancybedrijf inzicht heeft gekregen in de strategische interne keuken van de Franse staat en gezondheidsdata van de Franse burger.

Wurggreep

Belabberd nieuws dus voor de herverkiezingscampagne van Macron die weliswaar nog steeds aan kop staat in de polls, maar sinds het schandaal losbrak al enkele procentpunten moest prijsgeven aan Marine Le Pen.

Dit Franse voorbeeld laat opnieuw duidelijk zien hoe het democratisch deficit in Europa steeds groter wordt en we in een dodelijke wurggreep zitten van de grote multinationale privé-ondernemingen en lobbygroepen die handje-klap doen met de politieke elite. Of het nu de consultants zijn van McKinsey of Big Tech bedrijven als Facebook, Big Pharma als Pfizer, Big Banks als Deutsche Bank of olie- en gasbaronnen en oligarchen: ze zijn een bedreiging voor een transparante functionerende politiek. Het eigenbelang en dat van hun bonussen primeren op het algemeen belang.

Rond de Europese commissie in Brussel cirkelen naar schatting 15.000 lobbyisten. Het zijn zij die de pen vasthouden bij het schrijven van Europese regelgeving. De parlementaire democratie is de voorbije decennia langzaam uitgehold ten voordele van een ontspoord corporatisme met octopus-achtige kenmerken met zijn tentakels tot in de hoogste partijcenakels.

Aamir Malik

Welkom in de McKinsey-staat