In heel Frankrijk en in de door hen bezette Zuidelijk Nederlanden verbieden de Franse revolutionairen dat vrouwen nog langer een broek dragen. De wet van 26 Brumaire jaar IX (de Mistmaand), getiteld Verordening betreffende de travestie van vrouwen bepaalt verder: ‘Elke vrouw die zich als man wil kleden, moet zich melden bij de prefectuur van politie om toestemming te krijgen’.

Dit verbod wordt gedeeltelijk opgeheven door twee circulaires van 1892 en 1909 die het dragen van broeken door vrouwen toestaan ‘als de vrouw het stuur van een fiets of de teugels van een paard in de hand houdt’.

Dat komt onder de aandacht van de arts Alain Houpert, een centrumrechtse senator voor Les Républicains. Hij interpelleert de minister voor Vrouwenrechten, de in Marokko geboren Najat Vallaud-Belkacem, tevens regeringswoordvoerder onder de linkse president François Hollande.

Dit vernederende verbod ‘wordt weliswaar vandaag de dag niet meer toegepast’, argumenteert de senator, ‘maar de symbolische betekenis ervan kan de hedendaagse gevoeligheden kwetsen’. Hij wil weten of de minister van plan is om dat in te trekken.

Belkacem, op haar tenen getrapt, neemt ruim de tijd om te reageren. Een half jaar later laat ze weten dat het genoemde revolutionaire besluit ‘onverenigbaar is met de beginselen van gelijkheid van vrouwen en mannen die zijn vastgelegd in de grondwet en de Europese verplichtingen van Frankrijk, met name de preambule van de grondwet van 1946, artikel 1 van de grondwet en het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens’. De ordonnantie van 26 Brumaire jaar IX is dus ‘impliciet ingetrokken’ (Journal officiel Sénat van 31 januari 2013, blz. 339).

Een gevaarlijk precedent, volgens de juristen. Eentje doet opmerken dat men met dezelfde argumentatie zelfs de kinderbijslag had kunnen afschaffen, want tot voor kort werd die exclusief betaald aan ‘de moeder’…

Alain Houpert

Vandaag 1800: ‘Revolutionair’ Frankrijk verbiedt vrouwen een broek te dragen