Nederlandse media berichten al enkele dagen over de vele Nederlanders die in België, en dan vooral Antwerpen, winkels en horeca bezoeken nu die bij ons in lockdown zijn. Op de commerciële zender RTL4 opende het journaal er woensdag 29 december zelfs mee. Donderdagochtend plaatste dagblad De Telegraaf het op de voorpagina. Het VRT-journaal vermeldde het ook, maar pas verderop in de uitzending. ‘NS’ bleek niet langer te staan voor ‘Nederlandse Spoorwegen’, maar voor ‘Nederland Spoort weg’.

Nederlandse media leken het gênant te vinden. Schrale troost: in het buitenland hebben Nederlanders een goede reputatie. Rustig, beheerst, welgemanierd. Toch?

Gezondheid of economie?

De berichtgeving lijkt in twee groepen uiteen te vallen. De nadruk ligt ofwel op de mogelijke extra besmettingen die Nederlanders in België kunnen veroorzaken, ofwel op de Belgische ondernemers die blij zijn aan het einde van een slecht jaar nog wat te verdienen. In de eerste categorie komt Antwerps gouverneur Cathy Berx standaard aan het woord. Alexander Bakker, correspondent België en EU voor De Telegraaf, slaagde er overigens in beide aspecten in één reportage te verenigen.

Telegraaf-columnist Rob Hoogland plaatste half december vraagtekens bij het Nederlandse coronabeleid. Waarom moest in Nederland de horeca om 17.00 uur sluiten, terwijl dat in buurlanden België en Duitsland pas om 23.00 uur hoefde? De sector had het al zwaar genoeg. Zou het besmettingsgevaar in ‘droge’ horeca, zoals restaurants, waar men afstand kan houden, werkelijk hoger zijn dan wanneer mensen elkaar thuis troffen? Het weekend daarop besloot de regering tot de lockdown.

Woensdag 29 december nuanceerde Hoogland. Hij bleef erbij dat in de buurlanden niet méér besmettingen waren door het latere sluitingstijdstip. Maar daar ging het niet om. Het beleid was ingegeven door de gedachte het aantal besmettingen tegen te gaan. Achteraf mag dat geëvalueerd worden. Maar of je het er mee eens bent of niet, tijdens een crisis getuigt het van beschaving om tijdelijk de eigen behoeften ondergeschikt te maken aan het algemeen belang. Massaal in België winkelen valt daar niet onder. De verstokte atheïst leek aan het einde bijna de ontzuiling te betreuren.

Gezondheid én economie!

Martin Visser, columnist en economieverslaggever voor De Telegraaf, schreef iets wat tot nadenken stemt. Corona valt in Nederland onder de minister van Volksgezondheid. Logisch dat maatregelen vooral genomen worden vanuit het perspectief van artsen. Corona raakt echter méer terreinen: onderwijs, economie, verkeer, cultuur, sport, het sociale leven enz. Met al die belangen moet rekening worden gehouden.

In plaats daarvan denken momenteel ambtenaren na over de mogelijkheid om winteractiviteiten naar de zomer te verplaatsen. Goed voor de zorgsector. Andere sectoren zijn verbaasd. Organisatorisch is het makkelijker om de problemen in één sector te verhelpen. In plaats van tekorten in de zorg te verhelpen, worden nu alle overige activiteiten aangepast aan de zorg.

Grensstreek en de rest van Nederland

Terug naar de ‘goeie’ buren die Nederlanders momenteel zijn.Een veelgehoord geluid: ‘Toen België in lockdown was, kwamen Belgen naar ons!’

Er is verschil tussen grensstreekbewoners en de rest van het land. Van moederskant komt de familie uit Oost-Nederland. De Nederlands-Duitse grens wordt regelmatig gepasseerd voor winkelen, recreatie en zelfs werk. Sommige producten zijn in Duitsland goedkoper. Voor u vooroordelen over ‘zuinige Hollanders’ bevestigd ziet: Duitsers kopen wat bij ons goedkoper is. Mocht u eens neerstrijken in Kleef (Kleve), Bocholt, Gronau, of een andere Duitse plaats net over de grens: in winkels en horeca kunt u in het Nederlands worden geholpen! En omgekeerd.

Vermoedelijk zullen het niet de bewoners van Zeeland, Noord-Brabant of Limburg zijn die u ergernis bezorgen. Die bezoeken België al regelmatig. In de reportage van Telegraaf-journalist Bakker kwam een Rotterdammer aan het woord, in een verslag van RTL Nieuws jongeren uit Utrecht. Dus van ‘boven de rivieren’.

Het slag Nederlanders dat tijdens carnaval afzakt naar Brabant of Limburg om ‘lekker te feesten’. Voor de plaatselijke bewoners is het meer dan een feestje. Het is traditie. Het is een spil waar de plaatselijke samenleving op drijft. Eerst maanden samen aan een wagen werken. Carnavalsverenigingen zorgen voor onderlinge samenhang (tegenwoordig afgedaan als ‘netwerken’). Dat alles is niet besteed aan de ‘Hollanders’ die denken dat het vooral gaat om feesten en dronken worden.

Mocht u de toeloop aan Nederlanders betreuren: gelieve niet de vertrouwde bezoekers te verwarren met degenen die ‘moeten’ winkelen.

Treinverbinding

Onlangs werd hier gepleit voor een sneltrein tussen Roosendaal en Antwerpen. Voor het westen van Noord-Brabant en het noordoosten van Zeeland is Antwerpen de dichtstbijzijnde grote stad. Dichterbij dan Rotterdam of ’s-Hertogenbosch (provinciehoofdstad Noord-Brabant). Sinds de intercity Amsterdam-Brussel Breda aandoet in plaats van Roosendaal, is het met de auto sneller en makkelijker naar Antwerpen. Een sneltreinverbinding vermindert het aantal auto’s – goed voor mobiliteit en milieu. De afgelopen weken waren vermoedelijk niet behulpzaam. Nóg meer Nederlanders?

Feit blijft dat vrijwel iedere treinverbinding tussen Nederland en België via Antwerpen gaat. Wie goed zoekt vindt een boemel tussen Maastricht en Luik, maar verder leiden alle spoorwegen naar Antwerpen.

Stel dat er verbindingen waren naar andere Belgische steden, om Antwerpen heen. Die stad lijkt binnen België eveneens een verkeersknooppunt, dus waarom die last niet verlichten? Dan profiteren andere steden in de provincie Antwerpen misschien ook eens van dagjesmensen. Zolang parlementsleden via provinciale kieskringen verkozen worden, kost het niet eens stemmen. Zijn er eigenlijk directe verbindingen tussen Noord-Brabant en Belgisch Limburg?

Alexander Bakker

Nederlandse invasie van Antwerpen