Britse humor, ik hou ervan. Ook al probeert de BBC oude topseries als Fawlty Towers van waarschuwende onderschriften te voorzien, vandaag spuit de satire ginder uit de muren, spontaan en oncontroleerbaar zoals het leven zelf.

De nieuwste grap betreft de welbekende Nigel Farage, opperdruïde van de Brexiteers, die blijkbaar goed geboerd heeft, want aangesloten bij de rijkeluisbank Coutts waar ook koning Charles een rekening heeft. Minstens 3 miljoen pond (3,5 miljoen euro) moet je kunnen leggen, anders kom je er niet in. Maar wat wil nu het geval? Farage werd met klikken en klakken uit voornoemde bank gegooid, ‘wegens commerciële redenen’. Andere banken zouden het voorbeeld kunnen volgen. Dat kon u hier al uitgebreid lezen.

‘Racistisch en xenofoob’

Nigel Farage: door zijn bank gecanceld en kwaad

Dat liet Nigel niet over zich gaan, en hij lanceerde een Twitteroffensief tegen Coutts want hij rook stront aan de knikker: ze hadden toch wel niets tegen zijn sympathieke persoonlijkheid? Zijn politieke ideeën?? De topvrouw van die bank, een zekere Alison Rose, was dan zo stom om ergens op een banket na een paar glazen wijn eruit te flappen dat Farage gewoon werd gedumpt omdat hij te weinig geld op zijn rekening had staan. Vrouwen kunnen niet zo goed tegen drank, is bekend, maar het bleek ook niet te kloppen: in werkelijkheid wilden ze effectief van hem af omwille van zijn politieke overtuiging die als ‘racistisch’ en ‘xenofoob’ werd omschreven.

Dat stond ook te lezen in een intern dossier dat dolle Nigel wist te bemachtigen, en meteen naar de pers doorspeelde. Voor ethisch bankieren, wend u tot Coutts, mits voldoende cash. Noteer dat deze luxebank in 2008 met 20 miljard pond belastinggeld werd gered.

Het eindigde ermee dat de BBC excuses moest aanbieden omdat ze de foute info klakkeloos had overgenomen, dat heel de politieke wereld op haar kop stond, en dat bankierster Rose moest opstappen op aandringen van premier Rishi Sunak (de Britse overheid is via de holding NatWest mede-aandeelhouder). Nigel Farage is een kunstenaar op het gebied van keet schoppen. Zelf in een vorig leven actief in de banksector, raast hij verder, ruikt nog meer bloed, en wil heel ‘het establishment’ door het stof zien kruipen, waartoe hij zelf natuurlijk ook wel behoort. Mogelijk treedt uiteindelijk ook Koning Charles af.

Nogmaals: als er nergens nog wat te lachen valt, verhuis ik naar Engeland, zoals mijn confrater Benno Barnard. Maar dat betekent niet dat Farage geen punt heeft, en dat de banken, die wij zo genereus voor het failliet hebben behoed tijdens de crisis, wel veel noten op hun zang hebben.

Onteigeningsactie

NBB

Winst Belgische banken

Of de Belgische banken politieke dossiers van hun klanten bijhouden weet ik niet. Dat ze het voor de rest donkerbruin bakken, staat vast. Het totale prijskaartje voor de redding in 2008 van het vaderlandse bankwezen bedroeg 20 miljard. Met Fortis als grootste slokop, dat met ruim de helft ging lopen. De belastingbetaler krijgt er minder dienstverlening en hogere kostenrekeningen voor in de plaats. Van de covidcrisis hebben de heren bankiers eendrachtig gebruik gemaakt om de normale kantoorservice af te bouwen en enkel nog ‘op afspraak’ te ontvangen.

Whthef*ck, op afspraak? Ga je bij de kruidenier of de beenhouwer op afspraak? Alsof ze je een gunst verlenen, maar neen, heel dat dienstenpakket wordt sowieso jaarlijks gefactureerd. De afbouw van het kantorennetwerk en het daarbij horende personeel is een enorme besparing die de winstmarges van de banken nog doet toenemen.

Deze arrogantie wordt nog gevoed door de tendens om alle geldverkeer te digitaliseren, zogenaamd tegen het zwartgeldcircuit. Als je zelfs om een brood te kopen je kaart bovenhaalt, betaalt iemand voor die transactie, in dit geval de winkelier, en onrechtstreeks dus ook de klant. In een digitale geldeconomie blijft alle beschikbare geldmassa eigendom van de banken, tot u er iets mee doet. Dat is natuurlijk de omgekeerde wereld, want het is úw zuurverdiend geld. Bijkomend voordeel van deze onteigeningsactie is dat dit een enorme hoeveelheid data oplevert over wat u precies met uw geld doet – data die dan weer in handen kunnen komen van allerlei sujetten waarvan u het bestaan zelfs niet vermoedt.

En dan is er natuurlijk dé schande van het moment: de mismatch tussen wat de banken krijgen als ze hun geld bij de Europese Centrale Bank parkeren (momenteel 3,75 procent) en wat u maar krijgt op een spaarrekening (bij grootbanken een schamele 1 procent). In vele gevallen moet u zelf uw rekening afsluiten en een nieuwe openen om van een renteverhoging te profiteren. De hypotheekleningen swingen dan weer de pan uit (gemiddeld 4,5 procent). Vooruit en Groen vinden dit woekerpraktijken. Ik ook. Als rechts denkt dat we hier gewoon maar de vrije markt kunnen laten spelen, vergist het zich.

Terug naar papiergeld?

JS

Zo’n 300 miljard spaargeld staat er op Belgische rekeningen geparkeerd, ondanks die belachelijk lage rente. De banken kennen hun pappenheimers en weten dat de Belgen knikken en slikken. De Nationale Bank is tegen een gedwongen renteverhoging op de spaarboekjes, vrezende dat de banksector ‘in moeilijkheden zou kunnen geraken’. Wie gelooft dat? Econoom Paul De Grauwe veegt dit argument alleszins van tafel: de banken gedragen zich feitelijk als één instituut, er is geen concurrentie. Ze willen vooral aan hun aandeelhouders een zo hoog mogelijk dividend uitkeren.

Op het wekelijkse conclaaf in mijn stamcafé t Klein Verzet viel dan uiteindelijk het verdict: we moeten zo veel mogelijk papiergeld blijven gebruiken. De banken ontvetten dus, en ons eigen geld terugnemen. Betaal cash, en beleg uw spaargeld in zaken waar de bankiers niks aan hebben, vastgoed, gouden munten, of voor mijn part een schilderij van een beginnend kunstenaar. Renoveer je huis, of leef, doe het op. Of geef het aan de kinderen of aan een ander goed doel. Of misschien moeten we gewoon samen een bank kopen.

Voor wie toch aan het spaarboekje houdt: er moet dringend een Vlaamse overheidsbank komen die de privé concurrentieel kan opjagen met normale rentes. Doet de Vlaamse regering toch eens iets nuttigs. Een vertrouwensbank die aan goed Vlaams huisvaderschap doet. Iemands geld beheren is een serieuze zaak, en niets voor het casinokapitalisme.

Ondertussen lijkt het me de logica zelfve de privé banken regels op te leggen. Indien de overheid sleutelsectoren als mobiliteit, waterbedeling, energie en telecom (te weinig) reguleert, dan zie ik niet in waarom de bankensector, die ons dagelijks leven zo bepaalt, helemaal haar zin mag doen. Temeer daar de gemeenschap mag bijspringen, telkens deze graai-instituten zelf in nood verkeren. In Frankrijk zijn de banken verplicht om op het normale spaarboekje (Livret A genoemd) minstens 3 procent interest te geven. Dat komt toch al ruim dicht bij de ECB rente, en levert hen een normale marge op in plaats van woekerwinsten. Interessant: ook u mag zo’n Franse spaarrekening openen en van hetzelfde voordeel genieten.

Dat het zover moest komen, zeven honderd jaar na de Guldensporenslag. Nog een beetje en ik speld me een coquarde op, vive la France. Met het hart links, de portefeuille rechts, en een pint bier in het midden, zoekt de Vlaming zijn plaats in de geschiedenis.

Alison Rose

Stop de arrogantie van de banken

‘Foute mening? Dan sluiten wij uw bankrekening’