Sinds 2018 bestuurt de conservatieve partij Ontario (een provincie van Canada) met Doug Ford als minister-president. Deze zelfverklaarde Canadese versie van Donald Trump roept veel controverse op. Daarom dat er werd uitgekeken naar de stembusslag in deze provincie. Ontario heeft een bevolking van 14,9 miljoen inwoners op een landelijk totaal van 38,4 miljoen en is daarmee de leidende provincie.

Uitslag

De peilingen hebben hun huiswerk goed gedaan. Want er is niet zoveel verschil tussen de peilingen en de werkelijke uitslag van 2 juni. Ook in de Canadese provincies kiest men volgens het Britse districtenstelsel. Doug Ford behaalt opnieuw – vlot – zijn zetel in het kiesdistrict Etobicoke, in de Ontario regio, dat tot 2018 in handen was van de liberalen.

De conservatieve partij behaalt 40,8% van de stemmen. Dat geeft 83 zetels in het provinciale parlement of plus zeven in vergelijking met de uitslag van 2018. De liberalen behalen 23,8% van de stemmen of 8 zetels (plus 1) en de NDP bekoorde 23,7% van de kiezers, maar dat geeft wel 31 zetels (min 9!).

Leiders

De liberale leider Steven Del Duca heeft zijn beklag gedaan over het verschil in stemmen en zetels. Maar dat is het resultaat van het kiesstelsel. Maar gezien de score van de liberalen, zal hij wel mogen aanblijven als leider van zijn partij in het provinciale parlement. Anders is het gesteld met de NDP-leidster: Andrea Horwath, want die leidt een forse nederlaag. Bovendien is het al maanden ruzie in de NDP over het nationale leiderschap van Jagmeet Singh.

Buiten de rijke provincie British Columbia raken de sociaaldemocraten nergens aan het bestuur en dat zorgt voor wrevel binnen de partij. De groenen en de onafhankelijken behouden één zetel in het parlement te Toronto, met in totaal 124 zetels. Met ander woorden: de conservatieve partij heeft een ruime overwinning en meerderheid verkregen van de kiezers in deze toonaangevende provincie. Liefst 28 politieke partijen zijn opgekomen in deze verkiezing!

Bestuur

De Franstalige partij bestuurt Québec en NDP heeft British Columbia in handen. De liberale partij is terug gevallen op het leiderschap in Newfoundland and Labrador alsook het Yukon-territorium. De twee andere territoria worden in consensus bestuurd. Maar de conservatieve partij beheert het college van de minister-presidenten met liefst zeven van de tien provincies: Alberta, New-Brunswick, Nova Scotia, Prince Edward Island, Manitoba, Saskatchewan en Ontario! Dus de liberale minderheidsregering van Justin Trudeau hoeft op niets te rekenen vanuit dit overleg met de zeer machtige Canadese provincies.

Inderdaad. De conservatieven kunnen vanuit de provincies het federale beleid aardig wat stokken in de wielen steken. Bovendien is de liberale achterban ook niet zo opgezet met het Ottawa-akkoord over de steun van de National Democratic Party (NDP) aan de liberale minderheidsregering. Dat staat voor nogal wat liberalen te links.

Daarentegen heeft een deel van de NDP-achterban het ook niet begrepen op het ‘te rechtste’ akkoord met de liberalen. Maar gezien de slechte uitslag van deze beide partijen in de provincie Ontario zal het bondgenootschap wel blijven bestaan. Maar beide partijen zullen aardig wat moeten bijpraten over deals omtrent de hogere defensie-uitgaven, de fiscaliteit, het klimaat, de pandemie en het energiebeleid.

Conclusie

Deze overwinning van de conservatieve partij in de belangrijkste provincie van de Canadese confederatie is geen goed politiek nieuws voor de federale liberale bewindsploeg van Justin Trudeau. De volgende electorale afspraak vindt plaats in september aanstaande met de verkiezingen in de tweede belangrijkste provincie en de thuisstaat van Justin Trudeau: het Franstalige Québec !

Andrea Horwath

De Canadese Donald Trump blijft Ontario besturen