De electorale oplawaai die de Britse socialisten van Labour mochten incasseren, maakt de ooit zo machtige partij onrustig en stuurloos. Een dag na de verkiezingen van 7 mei 2015 gooide partijleider Ed Miliband de handdoek in de ring. Een beslissing die meer en meer kritiek kreeg naarmate de omvang en de gevolgen van de nederlaag duidelijk werden. ‘Rooie’ Ed liet zijn partij in de steek, dat is zowat het gevoel bij de achterban.

Er werd afgesproken om tegen het partijcongres van september 2015 de partijleden een nieuwe leider te laten verkiezen. Vier kandidaten vonden voldoende steun – minimum 35 parlementsleden – om voor de voorzittershamer te gaan: Jeremy Corbyn, Yvette Cooper, Andy Burnham en Liz Kendall. Mooi half om half vrouwen en mannen.

Yvette Cooper (46 j.) is de echtgenote van de vroegere tweede man van Labour, Ed Balls (die z’n zetel verloor op 7 mei 2015). Ze wordt als te rechts gezien en te veel behorende tot het partijestablishment. Op dit moment hamert ze vooral op het feit dat ze een vrouw is, en dat lijkt niet meteen aan te slaan bij de linkse partijleden. Haar harde kritiek op Ed Miliband oogst dan weer wel applaus op alle banken. Ze wordt getipt als een kanshebber.

Liz Kendall (44 j.) is een relatieve nieuwkomer (sinds 2010 in het Lagerhuis) en komt niet uit de ‘inner circle’ van de partijtop. Ze wil haar partij terug naar het centrum brengen in de hoop overgelopen kiezers van de conservatieven en van de UK Independence Party (UKIP) terug te winnen. Maar hoe ze daarmee de Schotten terug kan lokken naar haar partij is een vraagteken. Haar uitspraken werden door verschillende linksere stemmen in Labour al als ‘Tory’ gebrandmerkt, met een vals Facebookprofiel waarbij Kendall zich zogezegd kandidaat stelt voor de Conservatives. Haar nogal ‘Blairite’-profiel doet haar campagne geen goed.

Andy Burnham (45 j.) komt uit de stal van Gordon Brown en Tony Blair onder wie hij diende als een ambitieuze kabinetsmedewerker. Hij speelde ook een prominente rol in de partijtop onder de vorige voorzitter en dat speelt hem nu parten. Hij profileert zich als de linkse kandidaat, maar zijn verleden spreekt dat te veel tegen. Aanvankelijk zag men hem aan als de coming man. Dat lobbyisten voor farmaceutische bedrijven zijn campagne ondersteunen fnuiken de kansen van deze voormalige schaduwminister van Gezondheid. Meer en meer stemmen noemen hem onoprecht.

Jeremy Corbyn (66 j.) is de linkse outsider die het waar lijkt te maken. Zijn kandidatuur kreeg de steun van Lagerhuisleden die vooral het establishment wilden uitdagen. Maar zijn campagne is nu zo succesvol dat enkele van hen al openlijk hun spijt hebben uitgesproken dat ze hem die kans gaven. Hij wil van Labour een Brits Syriza of Podemos maken en de achterban, vooral de jongere generatie, ziet in hem daarom de prima man voor de job. De rechtse pers toetert al triomfantelijk de ondergang van Labour indien Corbyn partijvoorzitter wordt. Zij zien hem als iemand van het oude linkse slag die vooral steunt op de vakbonden. Ze hopen op een terugkeer van de barre woestijntijd waarin Labour zich in de jaren 80 bevond. Corbyns campagne is vooral een duidelijke campagne: afschaffing van het atoomprogramma Trident, nationalisering van de spoorwegen, lagere schoolgelden, een terugschroeven van de besparingen en hogere belastingen. Tony Blair liet zich tijdens een toespraak ontvallen dat wiens hart Corbyn wil volgen, een transplantatie nodig heeft. In elk geval voorspelt men dat ‘the man with a Lenin cap’ wel eens de volgende leider van Labour kan worden.

Foto: (c) The Independent – De kandidaten staan in de volgorde van het artikel.

Andy Burnham

Wordt Labour een Brits Syriza?