Anja Meulenbelt, Nederlandse schrijfster en politica, maakt de verbinding tussen het feminisme en het socialisme. Volgens haar moeten we niet enkel focussen op de ongelijkheid tussen man en vrouw maar ook op de ongelijkheid tussen klassen. In deze aflevering van Doorbraak Radio geeft Meulenbelt meer uitleg over haar visie op het feminisme.

Wat betekent feminisme?

Wat vrouwen in hun leven meemaken werd vroeger niet als een politiek onderwerp gezien, zegt Meulenbelt. ‘Feminisme hoort niet enkel over het recht op abortus of gelijke lonen te gaan maar ook over het privéleven van vrouwen.’ Feminisme gaat niet over gelijkheid tussen mannen en vrouwen en het doorbreken van het glazen plafond, zegt Meulenbelt. Zaken zoals hoeveel vrouwen er aan de top staan in vergelijking met het aantal mannen en hoeveel deze vrouwen verdienen hebben immers enkel betrekking op een bepaalde sectie van de maatschappij. Volgens Meulenbelt gaat het in de discussie over het glazen plafond en gelijk loon enkel over een vergelijking met mannen in een gelijkaardige hoge functie en hebben vrouwen die laaggeschoold zijn daar weinig aan. Daarom is het belangrijk om feministisch en socialistisch te denken, zegt Meulenbelt. ‘Klassen mogen niet vergeten worden, ook niet alle mannen zijn immers gelijk.’ Eerlijk delen tussen de klassen en niet enkel tussen mannen en vrouwen is belangrijk voor Meulenbelt.

Door de jaren heen is er wel veel veranderd. ‘Vroeger werd er van vrouwen verwacht dat ze alles opgaven voor hun man en kinderen.’ Toch zijn er ook veel zaken nog steeds hetzelfde, benadrukt Meulenbelt. ‘Heel veel van het onbetaalde werk wordt nog steeds door vrouwen gedaan.’ De verdeling van werk en zorg is nog steeds heel verschillend tussen mannen en vrouwen en tussen klassen. ‘Toen vrouwen meer buitenshuis zijn beginnen werken zijn mannen niet meer binnenshuis beginnen doen.’ De vrouwen die het glazen plafond doorbreken en carrière maken hebben dat niet bereikt doordat ze een man hebben die meer in het huishouden helpt maar doordat ze voldoende verdienen om andere vrouwen te betalen om hun huishouden te doen. Het feminisme met een sterk onderscheid in klassen kan nooit het einddoel zijn, vindt Meulenbelt.

Feminisme in handen van hoogopgeleiden

Het feminisme is voornamelijk nog steeds in handen van hoogopgeleide vrouwen die carrière willen maken, vindt Meulenbelt. Laaggeschoolde vrouwen tonen hier minder interesse in omdat het feminisme in haar huidige vorm hen niets te bieden heeft. ‘De groepen die nu buiten de boot vallen moeten ook in het verhaal van feminisme worden betrokken.’

Feminisme is verbindend volgens Meulenbelt. ‘Het onbetaalde werk zoals moederschap en mantelzorg moeten worden meegenomen in de analyse.’

Er is een land waar alleenstaande moeders willen wonen

In haar meest recente boek focust Meulenbelt op hoe het feminisme alleenstaande moeders is vergeten. ‘Het feminisme legt enorm de nadruk op het bekomen van een eigen salaris en is de vrouwen die alleen komen te staan vergeten.’ Er moet een balans gezocht worden tussen betaald werk en de zorg voor kinderen, vindt Meulenbelt. Het opvoeden van kinderen biedt ook een meerwaarde voor de maatschappij. ‘Er wordt van vrouwen verwacht dat ze kinderen opvoeden alsof ze geen job hebben en werken alsof ze geen kinderen hebben.’ Ook het feminisme zelf is dit probleem uit het oog verloren. Om als samenleving verder te kunnen hebben we moeders nodig, die rol moet dus opnieuw meer in de verf worden gezet. ‘Als maatschappij zijn we afhankelijk van de kinderen van anderen en het opvoeden van kinderen is dus een belangrijke meerwaarde voor de samenleving.’

Auteur artikel: Rani De Leeneer

Anja Meulenbelt

Anja Meulenbelt: ‘Feminisme betekent meer dan glazen plafond doorbreken’

De gruwelijke Culturele Revolutie van Mao