Ongevaccineerde leerkrachten worden gediscrimineerd. Wanneer ze blootgesteld worden aan een hoogrisicocontact in de klas, moeten zij een eerste PCR-test ondergaan. Is die negatief, dan moeten zij toch zeven dagen in quarantaine. Gevaccineerde collega’s mogen dadelijk terug aan de slag. Tijdens de quarantaine moeten ze, indien de school hen geen ander werk kan aanbieden, verlof opnemen uit het AVP/VVP -stelsel, bedoeld voor tijdskrediet. Wanneer een gevaccineerde leerkracht positief test en ook in quarantaine moet, kan die rekenen op betaald ziekteverlof. Niet zo voor de ongevaccineerde. Die moet laten knabbelen aan zijn tijdskrediet. Hierover kwamen al verschillende klachten binnen, bij Unia, de vakbonden, maar ook rechtstreeks op het kabinet van Vlaams onderwijsminister Ben Weyts (N-VA).

Getuigenis van om medische redenen niet-gevaccineerde leerkracht

Volgende getuigenis (naam gekend bij de redactie, WM) bereikte ons. ‘De enige optie om als niet gevaccineerde leerkracht toch onder het betaald ziekteverlof te vallen is dat je niet gevaccineerd bent omwille van medische redenen.’

Diezelfde leerkracht schetst ook een goed beeld van de toestand in de scholen, waar de polarisatie hoogtij viert en niet-gevaccineerden stilaan in de hoek gedreven worden. ‘De sfeer in de lerarenkamer is zielig voor een niet gevaccineerde. In het begin vond ik het nog grappig, maar gisteren werd ik plots overmand door angst. De gesprekken kantelen, ze jutten elkaar op. De vijandigheid wordt alsmaar groter…’

Kinderen zonder schroom stigmatiseren

Gevaccineerde leerkrachten negeren de richtlijnen van Onderwijs Vlaanderen en begonnen het schooljaar met vragen naar de vaccinatiestatus van de leerlingen. ‘Leerkrachten vragen ongegeneerd aan leerlingen of ze gevaccineerd zijn. Ze komen er gewoon voor uit in de lerarenkamer. Mijn eigen collega’s, zij die niet gekleurd moeten lesgeven en horen op te komen voor minderheden en de zwakkeren. Onder het mom van “het gaat hier om mijn veiligheid”, voelen zij zich gerechtigd om kinderen te stigmatiseren. Maar ‘ze moéten hun hand niet op steken als ze niet willen…’

‘Hierdoor worden nu al kinderen uitgesloten, want de gevaccineerde ouders willen niet dat hun kind optrekt met een niet gevaccineerd kind. Tussen de oudere tieners ontstaan ruzies op de speelplaats. Het schooljaar is nog maar net begonnen en er zijn al kinderen die aan de kant worden gezet door diegenen die hen hoorden te beschermen. En waarom eigenlijk? Die leerkrachten zijn toch gevaccineerd? Waarom vrezen ze dan voor hun veiligheid?’

Reactie kabinet Weyts

Op het kabinet van Weyts blijft woordvoerder Michaël Devoldere bij het oude adagio. ‘Onderscheid maken op basis van de vaccinatiestatus blijft verboden. Dat kunnen we niet duidelijk genoeg stellen. Daarenboven behoort de vaccinatiestatus tot het medisch geheim. Onze richtlijnen laten wat dat betreft aan duidelijkheid niets te wensen over.’

In die richtlijn wordt middels een link verwezen naar de quarantaineregels zoals opgelijst bij Sciensano. Daar wordt duidelijk het onderscheid gemaakt op basis van de vaccinatiestatus. De schooldirecties baseren zich daarop om discriminatie te legitimeren.

‘Tja, die regels komen natuurlijk niet van Onderwijs Vlaanderen. Binnen onze bevoegdheid hebben wij alles gedaan om duidelijk te maken dat discriminatie niet kan. Wat die quarantaineregels betreft wendt u zich beter tot diegenen die die hebben opgesteld. Minister Weyts heeft daar geen inspraak in.’

Sciensano praat discriminatie goed

Bij Sciensano verdedigt men het onderscheid op basis van de vaccinatiestatus. ‘er is een verschil in het risico. Een gevaccineerde persoon heeft minder risico om geïnfecteerd te geraken na een risicocontact. Als hij toch geïnfecteerd raakt en positief test, is hij minder besmettelijk.’

Maar is dat ook zo? Dit zegt Sciensano:

‘De Belgische contact tracing data van januari tot juni toonden dit duidelijk aan. Aangezien een quarantaine tot doel heeft om te vermijden dat iemand het virus doorgeeft, is het vanuit wetenschappelijk oogpunt dus relevant om een onderscheid te maken tussen gevaccineerde en ongevaccineerde personen wat betreft quarantaine. Het risico is dan wel kleiner voor gevaccineerde personen, maar niet volledig afwezig, en daarom moeten ze wel nog getest worden. De autoriteiten hebben hun beslissing genomen op basis van dit RAG advies.’

Die studie over de Belgische contact tracing data heeft een data cut off op 24 juni. Dat is voor de Deltavariant dominant werd. In het door u aangehaalde persbericht maakt de auteur die kantbemerking. De kritische lezer kan daaruit concluderen dat die studie weinig tot geen relevantie heeft voor de huidige epidemiologische situatie…

‘Het advies is niet gebaseerd op één studie en zoals steeds in deze pandemie moeten er besluiten genomen worden op basis van onvolledige informatie. We moeten ons aanpassen aan eventuele varianten en voortschrijdend inzicht. We volgen de situatie op de voet op, zowel met onze eigen Belgische gegevens als middles de internationale literatuur. Er is momenteel geen reden om aan te nemen dat een aanpassing aan het advies noodzakelijk is. De eerste studies bevestigen dat de bescherming van vaccins tegen de Deltavariant zeker nog aanwezig is, zij het enigszins verminderd: afhankelijk van de studie ligt de gerapporteerde bescherming tegen infectie met de deltavariant tussen de 42 en de 88%. Gevaccineerde en ongevaccineerde hoog-risicocontacten bevinden zich dus nog steeds in een objectief verschillende situatie.’

Over welke studies gaat het dan?

‘De studies vindt u achteraan in het RAG advies. Zoals gezegd baseren de wetenschappers hun adviezen op meerdere studies en bestuderen ze de nieuwe wetenschappelijke informatie die beschikbaar komt. Wanneer ze op basis daarvan een aanpassing van het advies nodig achten, zal die zeker gebeuren.’

Achterhaalde data

De studies die in het advies worden aangehaald en die verband hebben met het risico op transmissie, staan vermeld in voetnoot 22, 23 en 24. Alle drie behandelen ze een periode van voor de intrede van de huidige dominante Deltavariant. Het advies van de RAG, waar de discriminatie ten overstaan van niet-gevaccineerde leerkrachten op is gebaseerd, is dus ontegensprekelijk achterhaald. Een nieuwe studie uit Israël toont aan dat de bescherming tegen het doorgeven van het virus sinds de opkomst van de Deltavariant significant is afgenomen, tot slechts 39%.

Die afname deed viroloog Zeger Debyser, lid van het comité voor de Bio-Ethiek, besluiten dat een Covid safe Ticket voor gevaccineerden niet meer verantwoord is, omdat zij sinds de opkomst van Delta het virus in grote mate kunnen doorgeven.’ Enkel een negatieve test of bewezen herstel van CoViD-19 biedt nog een aanvaardbare garantie op bescherming tegen transmissie. Die logische redenering kan je dus ook doortrekken naar de quarantaineregels. Er is geen wetenschappelijk basis meer om gevaccineerden na een hoogrisicocontact vrij te stellen van quarantaine.’

Unia bevestigt klachten

Bij Unia bevestigt woordvoerster Anne Salmon ons dat ze al verschillende klachten binnenkregen van leerkrachten. ‘ We kunnen ons nog niet uitspreken over deze zaak, maar we hebben wel een standpunt gepubliceerd over discriminatie op basis van vaccinatiestatus op de werkvloer. We kunnen in elk geval niet tolereren dat er op basis van geloof of politieke overtuiging wordt gediscrimineerd’.

‘Wanneer je je om religieuze redenen niet wil laten vaccineren, ben je beschermd door de grondwet. Het is mogelijk om te argumenteren dat een vaccinweigering omwille van de overtuiging dat vaccinatie wordt doorgeduwd door een samenspel tussen politiek en Big Pharma, valt onder een weigering omwille van politieke overtuiging. Ook dat is een door de grondwet beschermde categorie. Unia is van mening dat het aan de rechter is om hier een oordeel over te vellen. We hebben nog niet besloten of we ons in dezen zelf burgerlijke partij gaan stellen.’

Onderwijscentrale COC van ACV wil duidelijkheid

Koen Wils, adjunct-secretaris-generaal van de COC, spreekt zich volmondig uit tegen discriminatie van ongevaccineerde leerkrachten. ‘Dit kan niet. Er wordt steeds volgehouden dat ieder de vrije keuze heeft om zich al dan niet te laten vaccineren. Dan mag je op basis van die vrije keuze ook niet discrimineren.’

‘Ik wil hier wel aan toevoegen dat dit probleem niet enkel speelt in de lerarenkamer. Ik zie de polarisatie opduiken en steeds toenemen in heel de maatschappij. De mensen worden tegen elkaar opgezet door de maatregelen die steeds worden opgelegd. We hebben een hoge vaccinatiegraad, maar dat lijkt niet te volstaan voor sommigen. Je ziet dat de houding tegenover ongevaccineerden alsmaar grimmiger wordt. Ik krijg daar rillingen van…‘

‘Voor mij is het duidelijk: ofwel is de vaccinatie vrijwillig en dan laat je iedereen die van zijn vrijheid om te kiezen gebruik maakt met rust. Ofwel verplicht je de vaccinatie. Dat heeft dan het voordeel van de duidelijkheid en neemt ook direct de voedingsbodem weg van de tweedracht die nu in onze hele samenleving wordt gezaaid. Daar zal dan politieke moed voor nodig zijn, maar dat mogen we verwachten van onze politici. Daarvoor zijn ze verkozen.’

VDB niet van plan te verplichten

We vroegen ook een reactie van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). Woordvoerder Arne Brinckman verwijst naar de uitzending van Terzake van donderdag jl.. ‘De minister heeft daar duidelijk zijn standpunt verkondigd over verplichte vaccinatie.

Tijdens die uitzending konden we het volgende optekenen. Verplichting blijkt niet zo maar op één, twee, drie te organiseren. Vandenbroucke vindt dat ongevaccineerden dan maar anders moeten worden aangepakt. Elke dag laten testen en hen daarvoor veel geld laten betalen. Hij stelt ongevaccineerden ook op dezelfde lijn als wetsovertreders. Die moeten behanded worden na een ongeval, maar nadien mag je die aanpakken. Welke wet een ongevaccineerde overtreden heeft, is ons niet duidelijk.

Wat al maar duidelijker wordt, is dat elk middel goed is om iedereen richting vaccinatie te dwingen. Ook het gebruik van achterhaalde wetenschappelijke data.

Anne Salmon

Discriminatie ongevaccineerde leerkrachten gebaseerd op achterhaalde data