De Vlaamse arts en strijdende vrijzinnige socialist César de Paepe overlijdt in Cannes (Provence) aan tuberculose. Hij is nog maar 49.

Deze Oostendenaar begint zijn militantenbestaan in de vereniging Vlamingen Vooruit. Doelstelling is de gelijkstelling van Vlamingen en Franstaligen, onder meer door een programma van economische welvaart, gebaseerd op het collectiviseren van de grond.

Voor De Paepe is de sociale scheidingslijn tussen het Frans en het Nederlands onaanvaardbaar. Het systematisch in de hoek drummen van het Nederlands is een bewuste politiek van het Belgische establishment die fundamenteel asociaal uitpakt. Daarom moet het Nederlands gelijkberechtigd worden, het onderwijs in Vlaanderen op alle niveaus ingrijpend hervormd en op alle niveaus, tot en met de universiteiten, consequent vernederlandst.

In 1882 wordt César de Paepe vervolgd wegens moord op Arthur Duverger, jarenlang een vriend van de familie. Maar die is ook de minnaar van zowel de vrouw van César de Paepe als van zijn eerste dochter Emma, hun bediende en twee andere vrouwen. Uiteindelijk wordt de zaak geseponeerd.

De Paepe bewondert de Duitse sociaaldemocratie en bepleit de vorming van politieke arbeiderspartijen. Hij is dan ook in 1885 een van de belangrijkste stichters van de Belgische Werkliedenpartij (BWP). De Paepe trekt zich ook persoonlijk het lot van arme en zieke mensen aan. Zo bekommert hij zich om de Vlaamse agitator en toneelschrijver Jacob Kats (1804-1886), die in zijn armen sterft. In 1887 richt De Paepe in Brussel de eerste vrijzinnige verpleegschool van België op.

De Vlaamse dimensie is vanaf het begin ook merkbaar in De Paepes vrijzinnig denken. De kerk is in zijn ogen evenzeer een mechanisme om de Vlaamse bevolking onder de knoet te houden en haar taal te vernietigen. De oorzaak van deze Belgische situatie ziet hij in de scheiding der Nederlanden in 1830.

Arthur Duverger

Vandaag 1890: César de Paepe overleden, een vroege Vlaamsbewuste socialist