Net als je denkt en hoopt dat politiek correct Vlaanderen lessen zal trekken na de verkiezingen in mei 2019, komt een andere realiteit naar boven. Eén waar men op zijn minst met open vizier naar moet kijken. Maar de blinde vlekken hebben één grote, donkere wolk in de hoofden van mijn politiek correcte medemensen gevormd, waardoor een vraag stellen over de invulling van de mondiale dag in een schoolomgeving zelfs een schande is.

Turks chauvinisme

De virtuele brandstapels werden al opgebouwd, want het was een Vlaams Belanger die met het nieuws naar buiten kwam. Een school verplichtte haar leerlingen om in het kader van de mondiale dag naar een Turkse moskee en een kebabzaak te gaan. In de schoolbrief die op sociale media gretig werd gedeeld staan letterlijk de woorden ‘cultuur’ en ‘geloof’ in. Natuurlijk was ik als kind van Turkse ouders beledigd: waar mijn ouders zo hun best gedaan hadden in mijn Turkse opvoeding werd mijn cultuur nauw verengd tot religie en kebab. Zwaar beledigd belde ik zelf naar de school om mijn ongenoegen te uiten.

De schooldirectrice nam de telefoon op en sprak over een negatieve, walgelijke campagne. Ze probeerde mij uit te leggen dat het over meer dan een moskeebezoek ging en dat de kinderen nu eenmaal moeten eten en dat kebab wel Turks is. Ik stelde mezelf de vraag of ik dat laatste zou laten passeren, maar op culinair vlak ben ik nu eenmaal een chauvinist: Turks is mijn favoriete keuken. En ik eet niet elke dag kebab! De ironie wil dat mijn moeder heel lang een kebabzaak heeft gerund. In die tijd was het enige authentieke aan een kebab nog het lange mes waarmee men kebab handmatig sneed. Al de rest is verwesterst en overgoten met cocktailsaus.

Dagje Diyanet

De directrice ratelde verder: er was ook een inhoudelijk wijkspel en een bezoek aan een Turks cultuurcentrum voorzien. De leerlingen zouden dus de hele dag ondergedompeld worden in de Turkse cultuur in Heusden-Zolder. Ze sprak zelf over de Turkse cultuur en dat religie een klein onderdeel was van de hele dagplanning. Toen ik haar vroeg over welk cultuurcentrum het ging, moest ze mij het antwoord schuldig blijven.

Maar de directrice was heel transparant, dat moet gezegd. Ze beloofde dat ze mij een dagplanning van de mondiale dag zou mailen. En dat heeft ze ook gedaan, met de melding dat de dienst Toerisme van Heusden-Zolder de rondleiding organiseert. Er staat een bezoek aan de Selimiye-moskee op de planning, een wijkspel, een rondleiding in de migrantenwijken met haltes bij de Turkse handelaars. En ze sluiten de dag af met een bezoek aan het Turks cultuurcentrum.

Variatie genoeg, zou u denken. Maar na een klein onderzoek bleek het Vlaams Belang nog gelijk te krijgen. Op Facebook pronkt de Selimiye-moskee graag met minderjarige meisjes met een sluier. De moskee is verbonden aan Diyanet, het religieus orgaan van Turkije dat vroeger het seculiere karakter van het land moest waarborgen maar tegenwoordig een instrument van Erdogan is om de westerse Turken op het juiste — religieuze — pad te houden. Diyanet is al langer de propagandamachine van het islamitisch, vrouwonvriendelijk recht geworden. Een paar jaar geleden adviseerde ze nog dat een huwelijk met minderjarige meisjes is toegelaten onder islamitisch recht. Diyanet is dus niet onomstreden.

Halal snoepgoed

Omdat de directrice de volledige planning in de schoenen van de dienst Toerisme in Heusden-Zolder schoof, besloot ik ook maar te bellen met die dienst. Ik kreeg een mevrouw aan de lijn die nerveus klonk, maar ik zei dat ik gewoon een paar vragen had over de begeleidingspakketten die werden aangeboden aan scholen. Ze las de dagplanning die de school mij had bezorgd.

Ik vroeg haar of ze mij wat meer informatie kon bezorgen over het Turkse cultuurcentrum. Ze aarzelde, maar ze zei dat het centrum verbonden was aan de moskee en dus aan Diyanet. Ik heb tot twee keer toe gevraagd of ze zeker wist dat het centrum aan Diyanet was verbonden en ze heeft twee keer bevestigd. En wat er werd gezegd in dat centrum, kon ze mij niet vertellen.

Dan maar over het wijkspel: wat houdt dat spel in? De leerlingen krijgen vragen over de Koolmijnlaan, waar de handelaars en de Turkse wijken zich bevinden. De vragen gaan over voedingsmiddelen, zoals snoepgoed, weet ze mij te vertellen. Ik voelde al aan waar het over ging, maar ik moest voorzichtig zijn wilde ik haar niet nog nerveuzer maken. Want wat kunnen leerlingen over Turks snoepgoed leren? Dat het niet met varkensgelatine wordt bereid en dus halal is. Dat weet ik, maar ik ben niet zeker of zij het weet. Ze stamelde dat het Turks snoepgoed een andere benaming had, maar het hoge woord kwam er niet uit. Ik gaf het op: hoe meer vragen ik haar stelde, hoe meer ze stotterde.

Superdiversiteit zonder diversiteit

Ik belde een laatste keer met de directrice, waar ik de resultaten van mijn onderzoek, dat nog geen half uur in beslag had genomen, aan haar voorlegde. Ik vertelde haar over het omstreden Diyanet, over het Turks cultuurcentrum dat er geen was, over het inhoudsloze wijkspel en over de foto’s die ik had gezien van meisjes met een hoofddoek. Ze antwoordde dat ze akte had genomen van mijn opmerkingen en haakte in. De volgende dag werd er opnieuw een brief van de school verspreid waar uitdrukkelijk vermeld staat dat de uitstap in het kader van een kennisname met andere culturen en geloofsovertuigingen is georganiseerd. Enkele holle begrippen zoals superdiversiteit en multiculturele maatschappij ontbraken natuurlijk niet.

Een school volgt blindelings het advies van de dienst Toerisme van een gemeente en weet niet met wat voor structuren haar leerlingen in aanraking komen. Een ambtenaar komt niet uit haar woorden omdat ze ofwel niet weet hoe die Turkse structuren in mekaar zitten — of ze wil het niet gezegd hebben. Het verontrustende is dat met deze lakse houding van de schooldirectrice en de ambtenaar de samenleving nog meer verdeeld geraakt.

Als Vlaams Belang nog groter wordt, zal het niet hun schuld zijn. Zelfs mijn Turkse ouders beginnen zich vragen te stellen bij zoveel lichtzinnigheid. Als de mondiale dag louter om religie zou gaan — quod non — dan zou men alle religies die nu in Turkije worden beleden moeten bespreken.

Nog geen vijf kilometer van de Koolmijnlaan in Heusden-Zolder bevindt zich de vereniging van de Turkse alevieten bijvoorbeeld. Je zou kunnen praten over de rijke Griekse en Romeinse geschiedenis in Turkije. Je zou de leerlingen kunnen vragen om een boek van een Turkse auteur te lezen die Turkije op de wereldkaart van de literatuur heeft geplaatst. De boeken van Orhan Pamuk, Elif Safak, Ayse Kulin, Nazim Hikmet, Adalet Agaoglu en zovele andere Turkse auteurs zijn ook naar het Nederlands vertaald.

De wereldberoemde dansgroep Anatolian Fire zou de plaats kunnen innemen van buikdansen, het grootste cliché als het gaat over Turkse dans. Als de mondiale dag één doel heeft dan is het de leerlingen laten kennismaken met wereldburgerschap. En daar horen buitenlandse structuren zoals Diyanet niet bij!

Ayse Kulin

Waarom Vlaams Belang gelijk had