Een pleidooi tegen het cordon sanitaire rondom het Vlaams Belang, is de geboortekreet van een Vlaamse ‘afdeling’ van Thierry Baudets Forum voor Democratie. Daarmee doen enkele oud-LDD’ers van zich horen met een nieuw initiatief op de rechterzijde van het politieke landschap in Vlaanderen.

‘We willen geen partij zijn,’ zegt initiatiefnemer Boudewijn Bouckaert, ‘maar een denktank’. Medestichter Werner Niemegeers — in het najaar greep hij naast een gemeenteraadszetel in Lierde voor N-VA — denkt er licht anders over. In 2024 trekt het Forum naar de kiezer, als het van hem afhangt.

Tafelspringers

Een handvol bestuurleden van de rechts-liberale denktank Libera!, trok op 6 mei naar het Noorden om er een lezing bij te wonen van de gewezen Tsjechische president Václav Klaus. Daar hadden ze gesprekken met mensen van het organiserende Renaissance Instituut, het studiecentrum van het Forum voor Democratie. Werner Niemegeers liep al een tijd rond met de idee om ook in Vlaanderen een Forum op te richten. Maar de initiatiefnemers wilden de uitslag van de verkiezingen van afgelopen zondag afwachten. ‘Er zijn te veel politiek daklozen, mensen die ontgoocheld zijn in de N-VA — waar te veel tafelspringers aan de bak komen — en voor wie het Vlaams Belang een stap te ver is.’ Ons gesprek dateert van de week voor de verkiezingen. ‘Het verlies van een kwart kiezers bij de N-VA opent de ruimte op rechts,’ vindt Niemegeers. ‘Er is nu meer ruimte voor ons initiatief.’

Cordon sanitaire

Met de online petitie voor het doorbreken van het cordon (#CordonSanitaireWegErmee) komt het zonet opgerichte Vlaams Forum voor Democratie voor het eerst aan het venster kijken. Eigen aan het Forum — ooit opgericht om een referendum af te dwingen over het associatieverdrag van de EU met Oekraïne — wil de Vlaamse zusterverenigingen de burger rechtstreeks aan het woord laten. ‘Nu zoveel Vlamingen op het Vlaams Belang hebben gestemd wordt het de hoogste tijd om het cordon sanitaire van de tafel te vegen,’ zegt het Forum. Het Forum zegt te streven naar ‘een democratischer Vlaanderen binnen de staatsstructuur van België met een doorbraak van het ondemocratische cordon sanitaire.’ Met een expliciete verwijzing naar Thierry Baudets retoriek en strijd, noemt het Vlaamse Forum dat cordon een ‘partijkartel’. Dat wordt ‘al sinds decennia door de traditionele partijen wordt gehandhaafd, waarmee ze een gemakkelijk instrument hebben gevonden om de normale werking van de democratie buiten spel te zetten.’ Door de 18% kiezers van het Vlaams Belang niet in rekening te nemen, verzekert het ‘partijkartel’ zich via het cordon sanitair van macht.

Met de organisatie van een referendum wil het Forum ‘de belangen van de Vlaamse bevolking bij de politieke besluitvorming weer centraal (doen) staan en de politieke en economische dynamiek van Vlaanderen in België structureel’ vergroten.

Liberaal

Behalve de petitie te organiseren voor een referendum, wil het Vlaamse Forum zich opstellen als een heuse denktank, die met studies, lezingen en debatten van zich wil laten horen. De statuten van de vzw worden eerstdaags neergelegd. Bij de stichters horen niet enkel de genoemde prof. Boudewijn Bouckaert (oud-Vlaams Parlementslid voor LDD) en Werner Niemegeers (fiscaal advocaat, ex-LDD en ex-N-VA), maar ook Libera!-bestuurslid Vincent De Roeck en N-VA-gemeenteraadslid in Roeselare Bart De Meulenaere. Die laatste ligt ook aan de basis van de vzw De Vijfde Macht.

Hoewel de vereniging uitdrukkelijk pleit voor het doorbreken van het cordon, spreekt ze haar respect uit voor de mensenrechten zoals verwoord in het EVRM. Het verwerpt racisme en discriminatie en heeft het volste vertrouwen in de werking van onze democratische instellingen. Het Forum is opgericht omwille van de gezondheid van de democratie, en de vertegenwoordiging van de burgers, en niet om de eventuele standpunten van het Vlaams Belang in de verf te zetten. In de statuten lezen we voorts elementen die zo uit de Burgermanifesten van Guy Verhofstadt of de programmateksten van LDD zouden kunnen komen.

Conservatief

Het Forum wil handelen vanuit ‘een totaalvisie’ op de problemen die zich voordien in Vlaanderen en België: ‘ongecontroleerde immigratie, de uitzichtloze euro, het verslechterend onderwijs en het onhoudbare pensioen- en zorgstelsel’. De doelstelling ‘soevereiniteit van de natiestaat herstellen, zodanig dat de lidstaten van de EU hun soeverein territorium en hun culturele identiteit kunnen behouden,’ getuigt van een eurosceptische instelling, zoals ook het Nederlandse Forum aan de dag legt. Dat haalde bij de Europese Parlementsverkiezingen vorige week drie verkozenen, waaronder Derk Jan Eppink, die nog voor LDD in het Europees Parlement zat.

Evenals het Forum in Nederland, houdt de Vlaamse versie er een ecomodernistische visie op na. In de staten staat te willen ‘inzetten op de bouw van een nieuwe generatie kerncentrales (…) Daartoe moet fundamenteel wetenschappelijk onderzoek gestimuleerd worden teneinde innovatieve technologieën te ontwikkelen.’ Voorts streeft het Forum een vereenvoudiging van de belastingen na — initiatiefnemer Werner Niemegeers is auteur van een boek over vlaktaks. De doelstellingen van de statuten sluiten af met een kort maar veelbetekenend zinnetje: ‘De doelstellingen van de vereniging kunnen nader worden uitgewerkt in een politiek programma.’

Voorts geen letter over communautaire politiek in de statuten. Niemegeers: ‘we willen niet te veel hooi op onze vork nemen, we zullen wel de transferts van noord naar zuid in vraag stellen, en we zijn voor een sterk Vlaanderen, maar moeten wij nu gaan pleiten voor nog maar eens een technische grondwetswijziging?’ Desalniettemin heeft de initiatiefnemer kritiek op de ongelijke zetelverdeling in het federaal parlement. ‘Het geviseerde ondemocratisch cordon komt bovenop een ongelijke zetelverdeling tussen de Vlaamse en de Waalse partijen. Om één voorbeeld te geven: Groen en Ecolo halen federaal elk 6,1 % van de stemmen. Groen kan daarmee ach zitjes invullen. Ecolo mag er dertien bezetten.’

Tot slot mikt het Vlaams Forum voor Democratie op het ‘essentiële afbouwen van de transfers en besparen op de moddervette overheid’, en die is zowel Belgisch als Vlaams.

Partij

Daarmee is rechts Vlaanderen een vereniging rijker. ‘Beschaafder’ dan het Vlaams Belang en minder links dan de overwinnaar van de verkiezingen. Volgens Niemegeers heeft alvast Derk Jan Eppink zijn steun toegezegd om de afdeling te helpen uitbouwen in Vlaanderen. Professor Paul Cliteur, voorzitter van het Nederlandse Renaissance-Instituut, viel nochtans uit de lucht, toen we hem vorige week contacteerden. ‘Een Forum in Vlaanderen? Dat wist ik niet. Prachtig! Dat lijkt me een mooi idee,’ zo reageerde hij.

In een voorafgaande fase werd onder meer ook Hendrik Vuye gecontacteerd, maar die weigerde mee te werken. De grillen van de Nederlandse leider Thierry Baudet zouden de Vlamingen kunnen worden aangewreven, wat hen op een afstand zou kunnen houden. ‘Daarom moet het op de eerste plaats een denktank zijn,’ zegt Bouckaert. ‘Een denktank is de vriend van iedereen. Word je een politieke partij, dan veranderen de menselijke relaties meteen.’ De rechtse vijver is in Vlaanderen al goed gevuld, dat beseft de Gentse professor zich maar al te goed. ‘Maar tegen een denktank als het Nederlandse Renaissance-instituut’ zullen minder bezwaren zijn.

Copycat

Jean-Marie Dedecker, net verkozen als onafhankelijke op een N-VA-lijst, is sceptisch. ‘Ik juich elk forum voor democratie toe om ons te bevrijden van de antidemocratische enkelband van het cordon sanitaire. Maar ik vind de oprichting van een Vlaams Forum een dom idee; het is copycat gedrag. Je moet Thierry Baudet niet willen kopiëren. Je zou dan Bart De Wever moeten kopiëren. Maar er zijn geen kopieën mogelijk in Vlaanderen, en ook niet van Baudet.

_____

Aanvulling/Correctie

Prof. Hendrik Vuye laat (net voor 9u00) weten dat hij met het initiatief niets te maken heeft. In de tekst werd dat niet beweerd, maar expliciet aangevuld dat hij weigerde mee te werken.

Bart De Meulenaere

Vlaams ‘Forum voor Democratie’ in de maak