De dodelijke raid in Nice, het ontslag van Marc Wilmots, de mislukte coup in Turkije… de wereldgeschiedenis draait momenteel overuren en is nog amper te behappen voor een normaal mens. Neen, een saai jaar wordt dit niet, en we zijn nog maar halverwege. Om even aan de sensatie van de voorpagina’s te ontsnappen wil je dan wel eens in de kleine berichtgeving duiken. Klein, nu ja.

Afgelopen zondag verklaarde VS-senator Bob Graham, voormalig voorzitter van het Speciale Senaatcomité voor Inlichtingen en tevens vicevoorzitter van het onderzoekscomité naar de WTC-aanslagen op 11 september 2001, dat Saudi Arabië achter deze aanslagen zat, en dat deze informatie te vinden is op de beruchte 28 blanco pagina’s van het 838 bladzijden tellende officiële onderzoeksrapport. Geen nattevingertheorieën dus, maar facts and figures, gedegen onderzoekwerk. Die 28 top-secret-bladzijden waren zelfs voor congresleden niet toegankelijk. In het verleden beloofde Obama ze openbaar te maken, maar daar kwam niets van. Vorige week was het dan toch zover: congresleden mochten het document enkel inkijken in een beveiligde kamer, niet kopiëren. Via-via kwamen de pagina’s toch in de New York Times terecht, chapeau voor deze krant.

Hallucinant scenario

Wie de moeite doet om de niet bepaald flitsende, droge tekst door te nemen, begrijpt waarom niemand er zaken mee had: er wordt zonder meer aangetoond dat zowel de Saudische regering als Saudische organisaties en rijke Arabieren de aanslagen op 9/11 mogelijk hebben gemaakt, in nauwe samenwerking met de CIA. Onmogelijk dat de VS-president hier niets van wist. De families Bush en Bin Laden blijken dikke vrienden en onderhouden nauwe banden in de bewakings- en wapenindustrie (o.m. trainde een Bush-bedrijf de Saudische Nationale Garde), samen met andere politici zoals Donald Rumsfeld en Dick Cheney. Inmiddels is ook bewezen dat de Saudi’s samen met de Turken en weer de CIA verantwoordelijk zijn voor het ontstaan, financieren en bewapenen van IS.

Van terreur dus gesproken, zoals ze in het Engels zeggen: it stinks hours in the wind. U moet de impact begrijpen van deze vaststellingen. Als het waar is wat in die 28 bladzijden staat, dan is heel het fenomeen van het actuele wereldterrorisme een spin-off van het Saudisch-Amerikaans complot om ons met een war on terror de stuipen op het lijf te jagen. De puzzel sluit wonderwel. Een totale ontwrichting van de regio Syrië/Irak zou een vluchtelingenstroom op gang moeten brengen die Europa moest destabiliseren, mede door de infiltratie van jihadisten (check). De NAVO zou dan nieuwe slagkracht krijgen, en onze regio militariseren tot aan de grenzen met Rusland (is volop aan de gang, check). Het moslimfundamentalisme zou de negatieve hefboom worden om wereldwijd de VS-hegemonie te herstellen en de Amerikaanse wapenindustrie een boost te geven (check, zie de voorziene vervanging van de F-16-gevechtsvliegtuigen door de F35’s). Ten slotte zou de chaos in de regio Syrie/Irak aanleiding kunnen geven tot het hertekenen van de grenzen en, eventueel gesteund door Turkije, een door de VS en de Saudi’s gecontroleerde superwoestijnstaat creëren waar de olie vrolijk opborrelt, mits ook het opstappen van Assad. Dat laatste werd tot dusver een misrekening: Assad bleef met de steun van de Russen in het zadel, de oprichting van het kalifaat stond niet in het hallucinant scenario, en dus begonnen de Amerikanen noodgedwongen schaliegas te ontginnen, met een verkoeling van de Saudi-Amerikaanse relaties tot gevolg.

Dit nieuws krijg je dus helemaal in de marge. Niets van gehoord of gezien op de VRT, De Standaard besteedt er welgeteld tien regels aan, zeer in tegenstelling tot de sensatie rond de terreur zelf. Terwijl de ene helft van de bevolking via de sociale media een nieuwe clash der beschavingen uitroept, en de andere helft kaarsjes gaat branden in stille optochten, is er blijkbaar niemand die de steen des aanstoots durft benoemen. Het pleit voor de Amerikaanse democratie dat het Congres toch inzage van het geheime rapport forceerde, maar gevolgen zal het amper hebben. De lont loopt nu grotendeels vanzelf af, lieden als de Tunesische vrachtwagenchauffeur van Nice hebben vermoedelijk niets met IS, laat staan met de CIA of Saudi-Arabië. Het wordt meer en meer copycatterrorisme van doorgeslagen gekken of vereenzaamde sociopaten of, uiteraard, door de koran geïnspireerde groupuscules.

Toch is de publicatie van die 28 bladzijden cruciaal, en zouden ze per 1 september in alle geschiedenislessen van het middelbaar onderwijs aan bod moeten komen. Hedendaagse geschiedenis, met de bedoeling om greep te krijgen op het heden, onder het motto ‘niets is wat het lijkt’. Maak kritische bronnenstudie sexy, moedig burgerjournalistiek aan, toon jongeren dat de realiteit alle politieke thrillers overtreft. Het zal misschien in de toekomst een pak onschuldige mensenlevens schelen. En een hoop machthebbers de illusie ontnemen dat ze achter de democratische façade toch hun gang kunnen gaan.

Johan Sanctorum is filosoof, publicist, blogger en Doorbraak-columnist.

Foto: (c) Reporters

Bob Graham

Van IS tot Nice: 28 leerzame bladzijden