Voor het Grondwettelijk Hof moet de taalwet in het Oost-Vlaamse Ronse strikt worden nageleefd door het stadsbestuur. Daarmee krijgt de organisatie ‘Ronse Tweetalig-Renaix Bilingue’ gelijk in een rechtszaak die ze tegen het stadsbestuur gestart waren. Maar ook het nieuwe stadbestuur van Ronse is niet onmiddellijk van plan om het geweer van schouder te veranderen. ‘Dit moet op de agenda van de federale regering komen.’

Gesterkt door adviezen van het Vast Comité voor Taaltoezicht (VCT) trok de vereniging ‘Ronse Tweetalig-Renaix Bilingue in 2021 naar de rechtbank. De vereniging vindt dat de rechten van Franstalige inwoners van faciliteitengemeente niet gerespecteerd worden. Dat zou in strijd zijn met de taalwet. Concreet zijn er in Ronse bijvoorbeeld geen tweetalige straatnaambordjes, en verloopt het contact met Franstalige inwoners in Ronse niet in het Frans.

Het stadbestuur van Ronse houdt er al officieel sinds 2017 een andere lezing op na. Volgens het bestuur kunnen de faciliteiten op een uitdovende manier worden toegepast omdat er bijna geen vraag is naar communicatie in het Frans. Nog volgens het stadsbestuur zou de verouderde faciliteitenregeling ook de definitieve integratie van Ronse in Vlaanderen tegengaan. Omdat faciliteitenregelingen de bevoegdheid van de federale overheid blijven, kan Ronse bijvoorbeeld niet fusioneren met een andere Vlaamse gemeente.

Omdat de rechtbank met het dossier geen raad wist, stelde ze een vraag aan het Grondwettelijk Hof. Die rechtbank geeft nu een definitief antwoord: de interpretatie van Ronse Tweetalig-Renaix Bilingue is de juiste. De vereniging kan nu een schadevergoeding eisen als het stadbestuur het geweer niet van schouder verandert.

Integreren

Maar het stadbestuur lijkt dat niet van plan. ‘De uitspraak van het Grondwettelijk Hof is een puur juridisch antwoord op een juridische vraag, ze verwondert ons niet’, zegt N-VA-schepen Brigitte Vanhoutte. ‘Die uitspraak blijft voorlopig ook zonder directe praktische gevolgen. Er zijn pas concrete gevolgen voor ons als een rechtbank op basis van dit juridische antwoord een schadevergoeding zou toekennen aan Ronse Tweetalig. Maar daarvoor moeten zij deze zaak willen verderzetten. We wachten af.’

‘Voor ons verandert er voorlopig dus niets. Wij zijn niet tegen het gebruik van het Frans, we blijven zelfs taalhoffelijk, maar de faciliteiten zullen we blijven bestrijden, net omdat ze Ronse ontzeggen een volwaardig deel van Vlaanderen te worden. Wij helpen mensen in het Frans waar we kunnen. Maar het is niet de bedoeling dat dat een automatisme wordt om niet te hoeven integreren.’

‘De faciliteitenregeling voor Ronse moet door de nieuwe federale regering op de agenda worden gezet. Dit hoeft verder niet op de spits te worden gedreven. Binnen het stadsbestuur trekt ook niemand deze logica in twijfel’, aldus Vanhoutte.

Na de gemeenteraadsverkiezingen vulden CD&V en N-VA hun bestaande coalitie aan met oppositiepartij Vooruit. In 2017 stemden beide partijen in met een motie die vroeg om de faciliteiten af te schaffen? Vooruit onthield zich toen. ‘Ik heb kennis genomen van de uitspraak van het Grondwettelijk Hof, maar zou die eerst eens willen bestuderen’, zegt toekomstig Vooruit-schepen Gunther Deriemaker.

Burgemeester Ignace Michaux (CD&V) konden we niet bereiken.

Brigitte Vanhoutte

Ronse moet faciliteiten respecteren, stelt Grondwettelijk Hof