De politieke instabiliteit van de Zuid-Europese crisislanden stond dit weekeinde opnieuw in de schijnwerpers . In Italië liet Silvio Berlusconi zijn ministers ontslag nemen, waardoor het leven van de regering aan een zijden draadje hangt en in Griekenland werd hard opgetreden tegen de neonazi’s van de partij Gouden Dageraad. De Griekse politie pakte zaterdagvoormiddag verschillende topfiguren van de partij op.

Onder meer partijleider Nikolaos Michaloliakos en verschillende parlementsleden werden gearresteerd op verdenking van moord, witwassen van geld, chantage, geweld en andere serieuze misdaden. Het gerecht zou over voldoende bewijzen beschikken om Gouden Dageraad als criminele organisatie te kunnen beschouwen. Deze stap kwam er nadat een aanhanger van de partij bekende de antiracistische rapper Pavlov Pyssas te hebben vermoord.

Terugval van de democratie

Ter herinnering, in november 2011 werd een democratisch verkozen eerste minister verplicht ontslag te nemen, omdat hij de door de Europese instellingen en het IMF opgelegde besparingsmaatregelen in een referendum wilde voorleggen aan het Griekse volk. Hij werd opgevolgd door Lucas Papademos, een voormalig adviseur van Goldman Sachs. In het voorjaar van 2012 werden vervolgens tot twee maal toe verkiezingen gehouden.

Het meest opvallende in die verkiezingen was de opkomst van twee nieuwe krachten in de Griekse politiek. Het extreem-linkse Syriza kreeg 27% van de stemmen en werd zo de belangrijkste oppositie partij. De neonazi’s van Gouden Dageraad haalden 7% van de stemmen en kwamen voor het eerst in het parlement terecht.

Van alle crisislanden kent Griekenland, samen met Hongarije, de grootste ‘terugval van de democratie’, stelt de Britse denktanks Demos in een nieuw onderzoek. Het land wordt geplaagd door economische, sociale en politieke wanorde. De onderzoekers stellen dat Griekenland overspoeld wordt door hoge werkloosheid, sociale onrust, endemische corruptie en zware ontgoocheling met het politieke establishment.

De gewelddadige en racistische aanvallen van Gouden Dageraad op migranten de voorbije jaren zijn bekend, maar ook linkse en anarchistische terreurgroepen laten zich niet onbetuigd. In de voorbije jaren zijn tientallen brand- en bomaanslagen gepleegd. In januari 2007 werd een antitank raket afgevuurd op de ambassade van de VS in Athene, in maart 2010 pleegde ‘Samenzwering van Vuur’ een bomaanslag op de kantoren van Gouden Dageraad. De afgelopen 22 maanden werd ongeveer elke maand een bomaanslag gepleegd, maar vooralsnog zonder dodelijke slachtoffers.

Dreiging van een militaire coup

De chaotische sociale en politieke situatie in Griekenland doet sommigen verlangen naar een sterke (militaire) leider. Ook in de jaren zestig verkeerde Griekenland op de rand van een nieuwe burgeroorlog. Uiteindelijk kwam er een einde aan jaren van politieke instabiliteit door een militaire staatsgreep. Van 1967 tot 1974 regeerden ‘de Kolonels’ het land, met steun van de VS.

Vorige week woensdag dreigden een groep reservisten uit het Griekse leger op hun webstek met een militaire coup. Antonis Samaris, de premier van Griekenland, gaf toe dat hij zich zorgen maakte over de oproep. ‘We moeten dit serieus nemen,’ zei een regeringswoordvoerder, ‘de overgrote meerderheid van de militairen houdt van onze democratie, en de weinigen die dat niet doen zullen de gevolgen daarvan moeten dragen.’

De tekst vroeg het onmiddellijke ontslag van de regering omdat het niet in staat is ‘de constitutionele rechten op arbeid, gezondheidszorg, onderwijs, rechtvaardigheid en veiligheid te verzekeren’. (De bekende blogger Zero Hedge vertaalde de post naar het Engels.) Het Griekse hooggerechtshof besloot op 25 september de vermeende banden tussen legerreservisten en de neonazipartij Gouden Dageraad te gaan onderzoeken.

Steun voor Gouden Dageraad

Ook Gouden Dageraad haalt zijn inspiratie uit de dictatoriale periode van de Kolonels. De junta overtuigde de Grieken van de noodzaak van een stevig militair bestuur door te wijzen op de dreiging van extreem-links. Gouden Dageraad gebruikt dezelfde retoriek. De neonazibeweging spuwt haar gal over vakbonden, communisten en immigranten.

De partij heeft een zekere steun binnen de Griekse politie. Onlangs diende de algemeen inspecteur van de politie van Zuid-Griekenland en de algemeen directeur van de politie van Midden-Griekenland hun ontslag in omdat ze in opspraak waren geraakt wegens hun banden met de partij. Vier andere politiefunctionarissen zijn geschorst om dezelfde reden.

Op deredactie.be schreef Bruno Tersago dat Gouden Dageraad ook bondgenoten vindt binnen Nea Dimokratia, de partij van premier Samaras. Een hooggeplaatst lid van de partij beweerde dat Gouden Dageraad een broederpartij is. Tegelijk werd de partij het voorbije jaar alsmaar salonfähiger, schrijft Tersago:

‘De leden zijn voortdurend te zien op televisie, politieke analisten zien de partij als een mogelijke partner voor Nea Dimokratia, woordvoerder Kasidiaris siert de pagina’s van lifestylemagazines met een mooie deerne aan zijn zijde op het strand. Daarbij wordt gemakshalve voorbijgegaan aan de swastika die op zijn schouder staat.’

De situatie in Griekenland ontspoort en de economische crisis maakt er slapende demonen wakker.

<Vindt u dit artikel informatief? Misschien is het dan ook een goed idee om ons te steunen. Klik hier.>

Bruno Tersago

Ondertussen in Griekenland: nazi’s, terreur en de dreiging van een militaire coup