De Europese Commissie presenteerde op donderdag een nieuw voorstel om de luchtvervuiling van nieuwe auto’s te verminderen om aan de ‘nulvervuiling’ van de Green Deal te voldoen. De topman van Stellantis (o.a. Citroën, Peugeot, Fiat, Opel en Chrysler) reageerde furieus. ‘Persoonlijke mobiliteit dreigt een luxe te worden en dat mag niet gebeuren. Als ik nu autokoper was, zou ik in opstand komen’ zei Carlos Tavares.

De Europese automobielsector, verenigd in de European Automobile Manufacturers’ Association (ACEA); zegt onomwonden dat de nieuwe Euro-norm van de Commissie de transitie naar nuluitstoot juist zal vertragen in plaats van versnellen. ‘De auto-industrie neem haar rol om zowel CO₂ als vervuilende emissies te verminderen zeer ernstig. Het afgelopen jaar deden we zeer opbouwende voorstellen voor de nieuwe Euro 7-norm, die een significante verbetering van de luchtkwaliteit zouden opleveren’ zei Oliver Zipse, voorzitter van ACEA en CEO van BMW. ‘Helaas, de voordelen voor het leefmilieu van het voorstel van de Commissie zijn zeer beperkt, maar ze verhogen de kostprijs van voertuigen wel enorm door te focussen op extreme rijcondities die niks te maken hebben met de dagelijkse realiteit.’

Bond Beter Leefmilieu

Martin Lundstedt, de CEO van de Volvo Group, ging zelf nog verder door te zeggen dat het nieuwe voorstel elke ontwikkeling bij vrachtwagens zal fnuiken. Het voorstel is volgens Lundstedt niet goed voor het milieu en niet goed voor de industrie. De automobielindustrie geeft jaarlijks 58,8 miljard euro uit aan onderzoek en ontwikkeling (R&D), daarmee is het de grootste innovator en goed voor 32 procent van alle geld dat naar onderzoek en ontwikkeling gaat in de EU.

Op Radio 1 kwam de sector niet aan het woord, maar wel Bond Beter Leefmilieu (BBL). Voor hen ging de nieuwe Euro 7-norm uiteraard nog lang niet ver genoeg. De groene ngo Transport & Environment (T&E) vond de normen ondermaats. Volgens deze door de Europese Commissie fors gesubsidieerde ngo zal het voorstel ‘zo goed als geen verschil’ maken voor de luchtkwaliteit. ‘Dit zal nog bijna 100 miljoen zwaar vervuilende auto’s op straat brengen die daar nog decennia zullen blijven’, beweerde ‘experte’ Anne Krajinksa van T&E. ACEA beweert echter te kunnen aantonen dat als alle oudere auto’s vervangen worden door een huidig Euro 6-model de emissies met 80% dalen.

Banden en remschijven

De ngo is boos dat haar adviezen in de expertengroep niet gevolgd werden. T&E had in 2021 154 officiële ontmoetingen met ambtenaren van de Europese Commissie die tot de top 250 behoren. T&E kwam met 39 lobbyisten over de vloer in Brussel. Daarmee was ze de zesde belangrijkste lobbygroep. ACEA had 137 bezoekjes en stond daarmee op plaats 13 en kwam met 21 lobbyisten. Toch durfde T&E het over ‘de autolobby’ hebben en suggereren dat de Commissie zich had laten beïnvloeden. T&E kreeg tussen 2014 en 2020 liefst 10,5 miljoen euro van de Europese Commissie. In 2020 alleen al 6,67 miljoen euro subsidies. ACEA kreeg geen enkele subsidie of vergoeding voor advies in expertengroepen.

De nieuwe Euro 7-norm moet properder wagens garanderen. Vooraf had de Commissie beweerd dat de extra kostprijs per auto rond de 150 euro zou liggen. De bedoeling is de consumenten en bedrijven richting elektrische auto’s te duwen. Het voorstel dat nog goedkeuring nodig heeft van de regeringsleiders gaat hand-in-hand met de nieuwe strengere normen van luchtkwaliteit die op 26 oktober 2022 werden voorgesteld. Bovenop de uitlaatgassen zullen nu ook banden en remschijven meetellen in de maatregelen. Banden en remmen veroorzaken ook veel fijn stof. Wat de Europese Commissie dusver vergat te vermelden is dat elektrische wagen zwaarder zijn en via banden en remmen veel meer fijn stof produceren dan auto’s met verbrandingsmotor. Dit staat nu wel in het voorstel.

De levensduur telt mee

In 2035 wil de Europese Commissie alle auto’s met verbrandingsmotor verboden hebben. Maar deskundigen beweren dat dit niet als zodanig in het voorstel stond dat het Europees Parlement onlangs goedkeurde. Dat voorstel bevat de nodige dubbelzinnigheden.

Welke nieuwe verplichtingen wil de Commissie invoeren?

Euro 7 vervangt voor personenwagens en bestelwagens (Euro 6) voor bussen en vrachtwagens (Euro VI): verdere beperking van de emissies. Alle motorvoertuigen plus elektrische en die op alternatieve brandstoffen komen nu onder één norm Euro 7.

De testmethodes veranderen om zelfs de uitstoot bij 45° Celsius of korte ritten te simuleren. De grenswaarden op de emissies verstrengen en ook andere polluenten zoals stikstof(oxide) of NOx gaat meetellen. De emissies door remmen en banden gaan meetellen. Niet enkel voor fijn stof maar ook voor ‘microplastics’. De levensduur van voertuigen gaat meetellen. Zo moeten voertuigen tot 200.000 km en 10 jaar leeftijd blijven voldoen. Tot nu toe was die grens 100.000 km en 5 jaar.

Lithium

De batterijen van elektrische wagens zullen gereguleerd worden. Zogezegd om het vertrouwen van de consumenten te bevorderen. De Commissie beweert de levensduur van batterijen zo te kunnen verlengen en de vraag naar schaarse grondstoffen om batterijen te produceren te verminderen. Momenteel is recyclage van batterijen quasi onmogelijk en critici wezen er al langer op dat om alle auto’s te vervangen door elektrische de hoeveelheid lithium ter wereld onvoldoende is. Schaarse aardmetalen zorgen nu al voor enorme prijsstijgingen. Bovendien heerste in Frankrijk een grote discussie over het ontginnen van lithium. Veel Fransen willen geen mijnbouw voor lithium in hun achtertuin.

De laatste maatregel in het rijtje is meer digitalisering zodat fraude met emissies moeilijker wordt. De overheden moeten via sensoren kunnen controleren wat een auto uitstoot.

Het voorstel gaat nu in de triloog. Dat wil zeggen dat het Europees Parlement en de Raad van de EU (met de vakministers en hun administraties) aanmerkingen kunnen maken op het voorstel. Daarna herwerkt de Commissie het voorstel en komt het ter stemming in het Europees Parlement en de Raad van de EU.

Carlos Tavares, de Portugese topman van Stellantis.

Onbewijsbaar verhaal

De Commissie beweerde dat wegtransport de grootste bron van luchtvervuiling is in steden. Ze beweerde dat in 2018 meer dan 39% van de NOx (stikstofverbindingen) en 10% van het fijnstof (PM2.5 en PM10 emissies in de EU) veroorzaakte. PM staat voor particle matter. In steden zouden die emissies veel hoger zijn. De Commissie herhaalde eens te meer het onbewijsbare groene propagandaverhaal dat in de EU (met het Verenigd Koninkrijk) voor 70.000 vroegtijdige doden zorgde in 2018. De Deense links-liberale Eurocommisaris Margrethe Vestager beweerde tijdens de persconferentie zelfs dat 300.000 Europeanen jaarlijks vroegtijdig sterven door luchtvervuiling van auto’s. Blijkbaar las ze het eigen voorstel of persbericht niet.

Tegen 2035 moet de Euro 7 de totale NOx emissies verminder met 35% ten opzichte van de Euro 6-norm en met 56% ten opzichte van de Euro-VI-norm (vrachtwagens en bussen dus). Het fijn stof zou respectievelijk 13% en 39% afnemen. De emissies van de remsystemen zouden dalen met 27%.

Voor Tavares zijn dat ‘dramatisch strenge maatregelen’ van de Europese Unie. Het elektrificeren van het wagenpark tegen 2035 gaat de autoconstructeurs pijn doen. ‘Die operatie kost extreem veel geld en dat gaat de klant absoluut voelen’ aldus Tavares.

Vaarwel bescheiden auto

De 64-jarige Portugese topman zegt wat velen denken. ‘Deze maatregelen zijn voorgesteld door politici die zouden moeten opkomen voor hun kiezers. In plaats daarvan bedenken zij vooral te veel regeltjes die het leven van gewone, hardwerkende Europeanen lastiger maken. Als kiezer zou ik me zorgen maken en aan mijn volksvertegenwoordigers vragen hoe belangrijk zij mijn persoonlijke bewegingsvrijheid vinden.’

De kleine, bescheiden en goedkope auto bestaat niet meer. In minder dan tien jaar is de prijs van de kleine modellen door de regelgeving verdubbeld tot verdrievoudigd. De rendabiliteit is echter nihil. Ford besloot onlangs de Fiesta niet meer te bouwen vanaf 2023.

Aan de Nederlandse krant Algemeen Dagblad zei Tavares: ‘De gemiddelde autokoper kán niet zonder slag of stoot overstappen op elektrisch, omdat de auto’s vaak nog te duur zijn en de infrastructuur tekortschiet. Er is voor ons nog een hoop werk te verzetten om de prijs van elektrische voertuigen op hetzelfde niveau te krijgen als die van auto’s met een verbrandingsmotor. Maar in Brussel lijkt men doof en blind voor die realiteit.’

Regeltjes om gek van te worden

De Euro 7-norm moet van Tavares in de vuilnisbak. ‘Waarom zou je automakers verplichten om dure techniek in auto’s te zetten waarmee we maar een klein beetje brandstof besparen, terwijl we die auto’s een paar jaar later al niet meer mogen verkopen vanwege de ban op verbrandingsmotoren? En ondertussen krijgt de consument de rekening gepresenteerd. Dat zijn regeltjes om gek van te worden.’

Ondertussen laat de Commissie de Chinese autobouwers de Europese markt vrij binnen, terwijl China de Europese constructeurs benadeelt in China. Net als bij elk product willen de Chinezen marktaandeel verwerven en de Europese bouwers uit de markt te prijzen om dan een monopoliepositie uit te buiten. 13 miljoen jobs in de EU staan op het spel in de auto-industrie. Dat is 7% van de werkende bevolking. 11,5% van alle industriële jobs zijn in de auto-industrie. De automobielsector is goed voor 374,6 miljard euro aan belastingen in de Europese Unie. De volledige omzet is goed voor 8% van het bruto binnenlands product (GDP) van de EU.

Carlos Taveres

Topman Stellantis: ‘Als ik nu autokoper was, zou ik in opstand komen’