Vlaams Belang-kopstuk Filip Dewinter heeft hand- en spandiensten geleverd voor Changchun Shao, een spion van de Chinese Communistische Partij. Dat schrijven Humo en Apache deze week. De ondervoorzitter van het Vlaamse parlement zou ook betaald zijn voor lobbywerk. Nadat partijgenoot Frank Creyelman werd ontmaskerd als Chinese spion, ligt nu ook Dewinter onder vuur.

De politicus erkent dat hij meewerkte aan het opzetten van culturele uitwisselingsprojecten in samenwerking met onder meer de organisatie Peace Tour, waar Shao voor werkte. Dewinter ontkent evenwel dat hij heeft meegewerkt aan spionage.

Nieuwsgierig naar China

De contacten met Shao startten toen Dewinter in 2013 een tentoonstelling van Chinese kunst in Lier bezocht. Hij werd op de tentoonstelling uitgenodigd door gewezen Vlaams Belang-parlementslid Freddy van Gaever, die grote partijen Saint-Emilion van zijn eigen Frans wijndomein had verkocht aan Shao.

Dewinter en Van Gaever (inmiddels overleden) brachten in 2014 ook een bezoek aan Peking, op uitnodiging van Peace Tour. ‘Ik was nog nooit in China geweest, ik was gewoon nieuwsgierig en wilde weten hoe het eraan toeging in een land dat in die periode hot was’, zo verantwoordt hij. ‘Vergeet ook niet dat het China van toen helemaal niet te vergelijken was met het beleid onder Xi Jinping van vandaag. Iedereen wilde toen de banden aanhalen met de economie die de rest van de wereld deed draaien.’

In juni 2014 leidt Dewinter een delegatie van de Peace Tour door het parlement. In 2015 helpt hij mee aan de opbouw van een kunsttentoonstelling in het Europees Parlement. In april van dat jaar organiseert ECCEF, een andere organisatie van Shao, een seminarie in het Vlaams Parlement met Voka, het Antwerps Havenbedrijf en Chinese ondernemers.

Waarom net China?

Waarom zet een rechtse, vanaf zijn jeugd altijd zeer uitgesproken anticommunistische politicus zich plots in voor betere banden met de Volksrepubliek en Chinese organisaties, waar de ‘partij’ per definitie een vinger in de pap heeft?

Onze partij had de strategie ontwikkeld om in Antwerpen een nieuw kiespubliek aan te spreken, omdat de groep moslims meer dan één op vier kiezers levert en dat speelde ons electoraal parten

‘Ik ben nog altijd primair, secundair en tertiair anticommunistisch’, betoogt Dewinter. ‘Voor alle duidelijkheid: ik heb met Shao nooit één woord gewisseld over politiek. Mag ik er trouwens op wijzen dat ik in mijn politieke carrière maar drie keer een parlementair initiatief heb genomen dat met China te maken had: telkens was dat vragen om Taiwan diplomatiek te erkennen. Allesbehalve pro-China dus.’

‘Onze partij had in die periode de strategie ontwikkeld om in Antwerpen een nieuw kiespubliek aan te spreken, omdat de groep moslims meer dan één op vier kiezers levert en dat speelde ons electoraal parten. Daarom zochten we contact met Syrische en koptische christenen, leden van de Joodse gemeenschap en Chinezen om onze lijsten op te vullen. Mijn contacten met Shao en andere Chinezen gingen dus puur om een politieke opportuniteit.’

Onkostennota’s

Vanaf 2014 diende Dewinter ook onkosten in bij organisaties en bedrijven van Shao. Zo zou hij een etentje hebben georganiseerd met Koen Metsu (N-VA), toen voorzitter van de parlementaire commissie Terrorismebestrijding. Dinsdag bestempelde Dewinter dit op de regionale tv-zender ATV als ‘een administratieve vergissing’ en bood hij hiervoor zijn excuses aan. Hij houdt wel vol dat er een werklunch was met een medewerker van toenmalig Vlaams parlementsvoorzitter Jan Peumans, hoewel die laatste dat stellig ontkent.

Vreemd genoeg diende Dewinter ook facturen in voor etentjes met Vlaams parlementslid Anke Van dermeersch en toenmalig federaal volksvertegenwoordiger Jan Penris. Nochtans hebben deze partijgenoten zich nooit als expert in de Vlaams-Chinese culturele betrekkingen opgeworpen. Vanwaar de declaratie van die etentjes? ‘Ik werkte aan een bezoek van onze parlementairen aan China en wilde hun interesse polsen’, verantwoordt Dewinter. ‘Alleen Anke wilde mee op reis, Jan niet.’

Betaling voor diensten

Dewinter ontkent gelobbyd te hebben voor China en betaald te zijn voor zijn dienstverlening aan Shao. Nochtans is er het ondertussen beruchte bericht op papier van de Kamer, waarop hij Shao’s organisatie ECCEF vraagt het werk te vergoeden dat zijn secretaresse voor het seminarie in het Vlaams Parlement heeft verricht. Dewinter meldt (in het Engels): ‘Voor de organisatie van het seminarie en het lobbywerk etcetera mag je me naar jouw voldoening betalen’.

Hij ontving 3.000 euro. Dat is een fee, geen vergoeding voor gemaakte kosten, luidt de redenering in heel wat media. Dewinter daarover: ‘Voor een seminarie in het Vlaams parlement heb ik materiaal laten huren, uitnodigingen helpen versturen, een zaaltje gereserveerd en andere zaken georganiseerd om het te laten plaatsvinden. En ja, ik heb ook met de betrokken diensten van het parlement gesproken. Je kan dat lobbywerk noemen. Elke euro die ik ervoor heb ontvangen, had ik eerder zelf voorgeschoten.’

Contact met spionnen

Dewinter noemt de berichtgeving van Apache en Humo ‘halve waarheden en volledige leugens, op basis van oud nieuws, dat eind 2018 al voor het grootste deel in Het Laatste Nieuws stond’.

Nieuw is wel de verwijzing naar een ontmoeting van Dewinter met een vertegenwoordiger van de China Association for International Friendly Contact (CAIFC). Eén Wikipedia-search leert dat deze organisatie gelinkt is met de Chinese veiligheidsdiensten. Dewinter wijst erop dat hij hooguit een half uur met die organisatie in contact is geweest. ‘Ik dacht echt dat het een reisbureau was. En élke Chinese organisatie die actief is in het buitenland heeft contacten met de veiligheidsdiensten.’

De staatsveiligheid maakte vlak voor de zomer van 2018 wel melding van ‘mogelijke inmenging’ aan parlementsvoorzitter Siegfried Bracke (N-VA), nadat Shao het land werd uitgezet. ‘Niet wegens spionage, maar omdat Shao zijn arbeids- en dus verblijfsvergunning was kwijtgespeeld na een tip van een gewezen handelspartner’, duidt Dewinter. ‘Ik vroeg aan Bracke wat dat precies was: inmenging? Daarvan is blijkbaar sprake als buitenlandse organisaties Belgische beleidsbeslissingen trachten te beïnvloeden. Wat, met andere woorden, alle ambassades in Brussel doen.’

Bracke stuurde het dossier door naar het Brusselse parket-generaal. ‘De procureur-generaal liet het parlement in februari 2019 schriftelijk weten dat mij niets te verwijten viel. Een gelijkaardig onderzoek door de Deontologische Commissie van het Vlaams Parlement leidde vorig jaar ook tot niets. En nu, vlak voor de verkiezingen en na peilingen waarbij wij uitstekend scoren, wordt dit verhaal terug opgerakeld. Ik voorspel trouwens dat deze operatie beschadiging een omgekeerd effect heeft op de kiezers, omdat we terug in de rol van de underdog worden geduwd.’

Russische contacten

Volgende week beloven Apache en Humo een gelijkaardig artikel over de Russische contacten van Dewinter. ‘Tijdens de Koude Oorlog was ik een hevige Atlantist, maar na de val van de muur was ik lang pro-Poetin’, geeft Dewinter toe. ‘Ik zag in hem een figuur, zoals de Hongaarse president Victor Orban, die terug het conservatieve Europa mee vorm kon geven, van Vladivostok tot Brest. Ik had trouwens ook goede contacten met voorgangers van de huidige Oekraïense president Volodymyr Zelenski, om dezelfde reden. Wel ben ik behoorlijk geschrokken nadat Poetin in 2014 de Krim en Donbas binnenviel. Dat had ik niet verwacht. Uiteraard ben ik tegenstander van die militaire actie. Partijgenoten die aan de kant van Rusland bleven staan, heb ik trouwens altijd tot voorzichtigheid aangemaand.’

Changchun Shao

Kuifje in China

Filip Dewinter: ‘Mijn contacten met Chinezen waren puur een politieke opportuniteit’