Een nieuwe film over de legendarische graaf Dracula grijpt terug naar de oerverfilming van het personage. De titel Renfield (***) verwijst naar de knecht van Dracula.

Dracula (Nicolas Cage) en zijn knecht Renfield (Nicholas Hoult) zijn het onafscheidelijke duivelse duo uit de briefroman Dracula (1897) van de Ierse schrijver Bram Stoker én dus ook uit de talrijke verfilmingen en adaptaties gebaseerd op Stokers horror-roman.

Veelbelovend begin

Vanaf de eerste zwart-witbeelden zet regisseur Chris McKay met Renfield (2022) zijn tanden in de allereerste filmversie van Tod Browning Dracula (1931) met Bela Lugosi als de Prins der Duisternis en diens lakei Dwight Frye als de insect-vretende Renfield. Beide vertolkers zijn zo gerenommeerd dat ze vereeuwigd zijn in popsongs: Bela Lugosi’s Dead van Bauhaus en The Ballad of Dwight Frye van Alice Cooper. Het is begrijpelijk dat McKay niet gekozen heeft voor de eenzame zielenpoot uit Murnau’s Nosferatu (1922) of voor de flamboyante Christopher Lee van de Dracula Hammerfilms. Nicolas Cage is ook niet de romantische Dracula uit Bram Stoker’s Dracula van Nic Cages oom Francis Ford Coppola, al 400 jaar op zoek naar zijn geliefde Mina.

Nee, Cage transformeert perfect in de duivelse verleider Lugosi en declameert meteen, met een lijzig accent, het beroemdste horrorfilmcitaat: ‘I am Dracula’, niet gevolgd door ‘Listen to the children of the night. What music they make’, maar door ‘I never drink… wine.’ Nicholas Hoult, daarentegen, doet waar Renfield zich al twaalf decennia mee bezig houdt: vers bloed zoeken voor zijn meester. Geen gangsterbloed maar liefst levenssap van onschuldige nonnen of van jonge cheerleaders opdat zijn baas, de ‘Dark One’, de ‘Lord of Death’ springlevend zou blijven om zich te wijden aan zijn einddoel: de wereld domineren door het goede in te ruilen voor het kwade.

Christelijke symboliek

Dracula, het meest veelzijdige filmmonster, is in feite de Antichrist, de Duisternis tegenover het Licht. Een god, een omgekeerde, geperverteerde Christus, die zijn bloed niet geeft om ons te laten leven, maar ons bloed drinkt voor de eeuwigheid. Bij vrouwen doet hij seksualiteit ontwaken; zij worden ‘vamps’ met ‘baby’s’, niet om te bemoederen maar om op te eten.

Renfield was ooit Dracula’s advocaat die hem een woonst bezorgde in Londen, maar is nu zijn zowel doodsbange als geobsedeerde slaaf, die zijn meester aanbidt als een god en hoopt door hem de onsterfelijkheid te bereiken. Deze keer opereren beide aartsslechteriken niet vanuit een kasteel in Transsylvanië maar vanuit een verlaten ziekenhuis in New Orleans.

Een toxische relatie

Na 126 jaar hard labeur voor zijn humeurige baas wordt de werkdruk wel wat hoog en begint Renfield zich vragen te stellen. Zit hij niet in een toxische relatie? Tot die conclusie komt hij in een zelfhulpgroep. In die praatgroep worden gelijkaardige sukkels opgepept met slogans en Ken-uzelf-handleidingen. Een originele Fight Club– achtige wending in het verhaal. Dit gaat de draak steken met zowel het horrorgenre als met onze hedendaagse ‘ik ben fantastisch’- psychologie.’

Maar dan wordt Renfield voor het eerst in zijn leven verliefd op de moedige, eerlijke politieagente Rebecca Quincy (Awkwafina), die op haar eentje een criminele drugsfamilie bestrijdt. Rebecca is voor hem het bewijs dat men zich, met de nodige wilskracht, kan verzetten tegen het kwade. Is dit nu weer zo’n vondst om Renfield zijn Mina te laten vinden? Echt een knappe subplot! Waren we nu op weg naar een nieuwe parodie à la Polanski’s sublieme vampierenkomedie Dance of the Vampires (1967)?

Een staak in mijn hart

Maar dan was het alsof de film een staak in mijn hart plantte. Plots werd die ene romantische subplot over de integere politieagente gekoppeld aan een myriade van extra’s over haar vermoorde vader, haar FBI-zus, een corrupte maffiabazin en haar knotsgekke zoon. Alles overgoten met liters bloed van exploderende hoofden en afgerukte armen die als wapens gebruikt worden om weer anderen te vermorzelen in kungfu en wuxia-vechtpartijen die zelfs John Wick zouden verbazen.

Dat ultra geweld wordt niet meer muzikaal begeleid door de horrorscore klassieker Het Zwanenmeer van Tsjaikovski maar door Carmens L’amour est un oiseau rebelle. Met drie verschillende verhaallijnen: Dracula die het kwade wereldwijd wil verspreiden, Rebecca die het kwade wil bestrijden en Renfield die haar goede voorbeeld wil navolgen en wil breken met de graaf. Alsof cineast Chris McKay, bekend van onder meer The Lego Batman Movie en The Tomorrow War, niet kon beslissen of hij nu een horrorkomedie, een superheldenfilm of een gangsterfilm wilde maken.

Focus verplaatst

Ligt het aan het feit dat men de focus heeft verplaatst van de meester naar het hulpje? Zoals ooit gebeurde met Holmes en Dr Watson, Batman en Robin, Don Quichot en Sancho Panza? Nee, want zowel Cage als Hoult excelleren in hun vampierenrol. Cage vertolkte in 1989 al eens een bloeddrinker in Vampire’s kiss en omwille van zijn excentrieke acteerstijl selecteerden topregisseurs als de Coen Brothers, David Lynch, Mike Figgis hem voor een hoofdrol in prachtfilms als Raising Arizona, Wild at Heart en Leaving Las Vegas.

Onlangs mocht Cage zichzelf spelen in The Unbearable Weight of Massive Talent (2022). Jong Engels talent Nicholas Hoult heeft het al waar gemaakt als Hank McCoy in de X-men-serie en mocht het vroegere leven vertolken van de Engelse auteur van The Hobbit en The Lord of the Rings in Tolkien. Als insectenvreter Renfield weet hij zijn meester tot asse te herleiden door … eenvoudig zonlicht.

Renfield mist de grandeur van de eerste Universal versie van Dracula maar laat toch de deur van de doodskist, of beter gezegd het riooldeksel, op een kier voor een vervolg, waar we niet happig op zijn. Dan liever de remake van Murnau’s klassieker Nosferatu (1922) geregisseerd door Robert Eggers, die de oer-Hamlet al liet heropstaan in The Northman (2022). In die nieuwe versie van de beroemde horrorklassieker wordt de hoofdrol vertolkt door… Nicholas Hoult.

Chris McKay

Renfield: horror, comedy en ultra geweld in nieuwe Dracula-film