PS en PVDA hadden vorige week het ongelooflijke idee om een wetsvoorstel in te dienen dat stelde dat tot eind dit jaar niemand ontslagen zou mogen worden. Christine Mattheeuws van het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ) viel bijna van haar stoel. ‘Geen enkele zelfstandige ondernemer ontslaat iemand voor zijn plezier. Wij dachten even dat de parlementairen gewoon hun gezond verstand kwijt waren’, vertelt ze in onze podcast.

Zeker bij kleine ondernemers wordt er niet licht omgegaan met ontslag, want daar is geen enkele werknemer een anoniem gezicht. Soms moet een ondernemer toch definitief afscheid nemen van sommige werknemers om economisch rendabel te blijven. Enkel op die manier kan een onderneming soms blijven leven in economisch barre tijden. ‘Op zo’n momenten moet dat kunnen. Anders kan het bedrijf de deuren sluiten en heeft niemand nog werk. Wij waren dan echt verbouwereerd door het voorstel van PS en PVDA’, zegt Mattheeuws.

Arbeidsrecht is duidelijk

De coronacrisis is immers niet alleen een medische crisis maar ook een economische crisis. Om die reden moet er heel goed nagedacht worden over zulke maatregelen. ‘Gelukkig heeft het gezond verstand niet bij alle parlementairen gefaald en hebben ze om advies van de Raad van State gevraagd’, klinkt Mattheeuws opgelucht. Het NSZ vermoedt dat het daar de gerechtelijke toets niet zal overleven. Volgens het arbeidsrecht moet zowel een werkgever als -nemer altijd het recht hebben een einde te stellen aan een arbeidsovereenkomst.

‘In België wordt de werknemer sterk beschermd tegen willekeur. Een ontslag moet immers altijd gemotiveerd worden, ook tijdens coronatijden.’ Als de werkgever daar niet zorgvuldig mee omspringt, dan spreekt men van een onterecht ontslag en is hij bijkomende ontslagvergoedingen verschuldigd.

Het huidig voorstel zou zelfs ongrondwettelijk zijn omdat het zou worden ingevoerd met terugwerkende kracht. ‘Dat zou betekenen dat je tegen een ontslagen werknemer moet zeggen dat hij of zij moet terugkomen. Waar zijn we dan in godsnaam mee bezig?’ roep Mattheeuws uit. ‘Stel je voor dat je met hangende pootjes terug moet naar een werkgever die je daarvoor reeds ontslagen had.’

Flexibel arbeidsregeling helpt om economische malaise te overwinnen

Het is net sinds het begin van de crisis uiterst belangrijk dat een werkgever flexibel kan omgaan met zijn personeel zodat er geen binaire situatie van wel of geen ontslag ontstaat. ‘We zijn dan ook heel blij dat de regering oor heeft gehad voor onze verzuchtingen en tijdelijke werkloosheid wegens overmacht heeft mogelijk gemaakt. We zijn heel opgelucht dat de commissie economische zaken de deur heeft opengezet voor een verlenging tot het einde van augustus. De kans is zelfs groot dat men verlengt tot het einde van het jaar’, zegt Mattheeuws.

De communicatie van de regering kan nog altijd beter. ‘Er wordt niet veel tijd gegeven aan bepaalde sectoren om zich degelijk voor te bereiden op een heropstart’, zegt Mattheeuws. Voor de horecasector zijn er nog veel vraagtekens. Voor hen is het een moeilijke evenwichtsoefening of het economisch beter is om te openen of gesloten te blijven. Niet alleen de horeca trouwens, maar ook de kleinhandel ondervindt dat de zaken niet snel zullen lopen zoals voorheen. Dat terwijl het twee sectoren zijn waar traditioneel al veel faillissementen voorkomen. Het is dan ook heel belangrijk dat de overheid snel duidelijk zal maken welke economische ondersteuning ze nog zal geven.

Mattheeuws vindt het een slag in het gezicht dat er veel mensen denken dat de forfaitaire steunmaatregelen leuke extraatjes betekenen voor zelfstandigen. ‘Ja, er zijn Vlaamse ondernemers die onterecht premies hebben gekregen en geloof me, ze zullen ze terug betalen na controle. Nu zijn er reeds 24.000 premies teruggevorderd, vooral omdat men te goeder trouw dacht dat men recht had op de hinderpremie’, verklaart ze. Het systeem heeft echter gedaan wat het moest doen: snel voor liquiditeit zorgen. Vlaanderen heeft dit juist aangepakt, terwijl er in Wallonië nog velen wachten op hun centen.

In de podcast kan u nog meer details horen over wat de regering nog zou moeten aanpakken, maar ook hoe men altijd moet opletten dat werken interessanter blijft dan niks doen.

Beluister ook onze andere podcasts:

Christine Mattheeuws

Christine Mattheeuws: ‘Waar zit het gezond verstand van PS en PVDA?’