Internationale druk helpt de vervolgde christenen in het Midden-Oosten. Dat blijkt in Turkije. Maar er is nog veel werk en dus proberen ngo’s de druk op de ketel te houden.

Mor Gabriel

In juni berichtten we al over de onteigeningen door Diyanet van de eigendommen van een van de oudste nog bewoonde kloosters ter wereld, het Syrisch-orthodoxe Mor Gabriël in Turkije. Eind november kondigde de Turkse vicepremier Hakan Cavusoglu aan dat de onteigende eigendommen zullen worden teruggegeven. De aankondiging volgde op eerdere teruggaven van gronden en eigendommen van Mor Gabriel.

Het lijkt erop dat de Turkse staat plooit voor de felle internationale protesten tegen de onteigening door Diyanet (het Turkse ministerie voor Godsdienstzaken, dat wereldwijd ook de Turkse moskeeën aanstuurt). Vooral diplomatieke druk uit Rusland zou aan de oorzaak liggen van de teruggave van de eigendommen aan het klooster.

De kern van het probleem van de ‘Asyrische christenen’ is daarmee nog niet opgelost. Zij worden, net zoals de katholieken, door de Turkse overheid niet officieel erkend als geloofsgemeenschap. De Turkse overheid beroept zich daarvoor op het verdrag van Lausanne in 1923. Daardoor kunnen die christelijke gemeenschappen hun geconfisqueerde eigendommen, onder andere een 80-tal kloosters, niet terugkrijgen.

Vervolgde christenen op VN agenda

Internationaal is er vooral actie van Kerk in Nood, Middle East Concern en Open Doors. Die laatste twee ngo’s presenteerden aan de VN een petitie met 800 000 handtekeningen, uit 142 landen om aandacht en steun te vragen voor christenen en andere minderheden in Irak en Syrië.

Concreet vraagt de petitie aan de VN en de wereldleiders voor de christenen en andere minderheden in Irak en Syrië het recht van burgerschap, bescherming van religieuze vrijheid, het creëren van menswaardig leven en een kans om een bijdrage te leveren aan verzoening en opbouw van de maatschappij. Alle religieuze en etnische groepen in Irak en Syrië hebben recht op hoop en een toekomst.

De petitie werd in New York aan de VN overhandigd door David Curry, de directeur van Open Doors USA, en de twaalfjarige Noeh uit Irak. Noeh heeft zelf de oorlog en verwoesting meegemaakt. Hij keerde met zijn familie terug naar huis en ontdekte dat hun huis door IS was afgebrand en dat alle bezittingen waren gestolen. Noeh is een van ontelbare kinderen die werden gedwongen om te vluchten zonder te weten of ze ooit weer naar huis konden.

Volgens de Duitse professor Christof Sauer (in Die Welt) zijn er drie vormen van christenvervolging: door de staat, door het volk en door terrorisme. Soms is er weinig vijandschap door de landgenoten, maar wel vervolging door de staat. Op andere plaatsen is de mix omgekeerd, of moeten christenen vrezen voor aanslagen op hun samenkomsten of kerken. Het is de samenvatting van een verhaal dat al te vaak terugkomt.

De situatie van de christenen is niet enkel in het Midden-Oosten een probleem. Eerder berichtten we al over de monitor die Open Doors elk jaar publiceert. Van India over Pakistan, Somalië, Irak, Egypte, Syrië en Turkije. En dan hebben we het nog niet over China of over Noord-Korea.

Red wednesday

Het bleef onderbelicht in ons land, maar eind november werden in Groot Brittannië dertig openbare gebouwen met rood verlicht ter gelegenheid van ‘Red Wednesday’. Een actiedag georganiseerd door de Britse tak van Kerk In Nood en de mensenrechtenorganisatie Christian Solidarity International. De dag had tot doel om de vervolgingen van christenen wereldwijd, bekend te maken bij het publiek. Niet enkel kleine kerkjes werden rood verlicht, ook het Parlementsgebouw, Westminster Abbey en de katholieke kathedraal van Londen. Wie de actie steunde werd gevraagd rode kledij te dragen.

Het was de tweede editie van Red Wednesday en de actie werd dit jaar overgenomen door parochies in Ierland en de Filipijnen. Ook in Frankrijk en Italië waren er soortgelijke acties. Tijd voor de Vlaamse kerk om volgend jaar op de kar te springen. De politici zullen dat zeker steunen. Zij stemden eerder dit jaar dat België in haar buitenlands beleid rekening moet houden met de bescherming van minderheden. Tijd om ook de druk te verhogen.

Rood moet De Kamer wel staan, de Sint Goedele ook, en De Kesel draagt, als Kardinaal, al rood, dus dat moet lukken, zeker in de wetenschap dat internationale druk helpt.

Christof Sauer

Vervolgde christenen in Midden-Oosten krijgen steun