In een scherpe brief aan minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) en Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) vraagt de grootste vakbond van Europese ambtenaren in Brussel meer aandacht voor de ‘alarmerende veiligheidssituatie’ in de hoofdstad. Verlinden kaatst de bal prompt terug naar Brusselse lokale politie, maar intussen is de reputatieschade voor Brussel als Europese hoofdstad bijzonder groot.

‘Naar aanleiding van onze brief werden we de voorbije dagen letterlijk overstelpt met reacties van collega’s’, zegt Cristiano Sebastiani van Renouveau & Démocratie, de grootste vakbond binnen de Europese instellingen in Brussel. ‘Het EU-personeel toont zich bezorgd omwille van de eigen veiligheid, maar ze spreken net zo goed in naam van hun familieleden die vaak ook in deze stad wonen. We zijn in Brussel niet alleen EU-personeel, we zijn net zo goed inwoners van deze stad en rekenen dus ook op de lokale overheid om onze veiligheid en levenskwaliteit te garanderen.’

Onveiligheid

In de brief, met ook de Europese Commissie in kopie, verwijst de vakbond uitdrukkelijk naar de onveiligheid in de directe omgeving van een aantal gebouwen van de Europese instellingen in de hoofdstad. Concreet gaat het daarbij onder meer om de metrostations Schuman en Maalbeek en om de omgeving van de Naamse Poort. ‘De zones waar het EU-personeel werkt of regelmatig komt, zijn het toneel geworden van schietpartijen of steekpartijen, van ernstige agressie, drugsgerelateerde misdrijven en kleine diefstallen’, klinkt het.

‘Eerder al vestigden een aantal Europese parlementsleden hierop de aandacht en uitten wij onze bezorgdheden ook rechtstreeks aan een aantal lokale politici. Tijdens een ontmoeting met een voormalige minister op 23 januari 2023 had deze ons overigens ook verzekerd dat de politieautoriteiten alles in het werk zouden stellen om de algemene veiligheidssituatie in de hoofdstad te verbeteren. Een jaar na die ontmoeting kunnen we enkel maar concluderen dat de veiligheidssituatie in Brussel er net alarmerend op achteruit is gegaan.’

Impact op verdere vergroening

De vakbond verwijst daarbij ook naar ‘het extreem hoge misdaadcijfer in het Noordstation’ en de ronduit alarmerende situatie in Brussel Zuid. Alleen al in het station zelf – de voornaamste Belgische toegangspoort via het spoor tot een aantal grote Europese bestemmingen – worden volgens de Sebastiani jaarlijks zowat 3.500 misdrijven geregistreerd. Renouveau & Démocratie haalt ook een recent onderzoek aan naar de EU-steden met de hoogste misdaadcijfers. Daarin eindigde Brussel op een weinig benijdenswaardige zeventiende plaats, op een totaal van 135 onderzochte steden.

Doorgaans is de Brusselse politie wel van goede wil, maar eerlijk gezegd weten we zelf niet goed bij wie we met deze klachten moeten aankloppen

Cristiano Sebastiani wijst er ook fijntjes op dat de veiligheidskwestie op termijn ook een impact kan hebben op de verdere vergroening van de instellingen en op het gebruik van duurzame mobiliteitsmiddelen. ‘De Europese ambtenaren worden er op alle mogelijke manieren toe aangezet om het openbaar vervoer te gebruiken. Nu, ik kan je verzekeren dat het voor een alleenstaande vrouw niet bepaald een pretje is om pakweg in het Noordstation om 20 uur de metro te nemen.’

Hij waarschuwt ook voor de reputatieschade en de gevolgen op langere termijn én hekelt in één adem ook het Brusselse institutionele kluwen. ‘De Europese instellingen in Brussel dreigen minder aantrekkelijk te worden als werkgever. Vergeet niet dat er in deze stad heel veel expats wonen, mensen die vaak laat werken en ’s avonds niet altijd iemand kunnen bellen om hen even op te pikken. Doorgaans is de Brusselse politie wel van goede wil, maar eerlijk gezegd weten we zelf niet goed bij wie we met deze klachten moeten aankloppen. Wie waar nu precies verantwoordelijk voor is, dat is ons doorgaans niet echt duidelijk.’

55 miljoen euro

Dat een dergelijke brief uitgerekend nu circuleert en in Europese kringen druk becommentarieerd wordt, op het moment dat ons land ook tijdelijk EU-voorzitter is, maakt de zaak des te pijnlijker. Op het kabinet van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden wordt de bal netjes doorgespeeld naar de lokale politiezones in Brussel. ‘Er waren de voorbije maanden al een aantal overlegmomenten met de lokale politie in Brussel’, geeft woordvoerder Nick Gyselinck aan.

‘Maar de bezorgdheden die in de brief worden aangekaart zijn natuurlijk in eerste instantie gericht aan de korpschefs en burgemeesters van de betrokken Brusselse gemeenten. Zij zijn verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid. Het is aan hen om de tolerantiegrenzen vast te leggen en desgevallend ook om extra federale ondersteuning te vragen. Elk jaar geeft de federale overheid 55 miljoen euro aan de lokale Brusselse politiezones en aan de Brusselse minister-president, die ook een coördinerende veiligheidsbevoegdheid heeft. Naar ons aanvoelen zou hij meer kunnen doen dan wat hij vandaag doet, maar goed, blijkbaar roept hij deze week nu toch de Brusselse veiligheidsraad samen.’

Cristiano Sebastiani

Europese ambtenaren zijn bang in Brussel en eisen actie