Eind vorige maand bracht Johan Vande Lanotte zijn nieuwste pennenvrucht uit. Het draagt de uitdagende titel: ‘Machtspoliticus pur sang’. Het boek veroorzaakte nauwelijks een rimpel in de nationale pers en de boekenverkoop scheert geen hoge toppen, vermits het boek luttele weken na zijn release zelfs niet voorkomt in de top 30 van de bestverkochte non-fictie boeken van Standaard Boekhandel.

Met tegenzin begon ik het boek te lezen, maar ik heb het met plezier gedaan. Al was het maar omdat het mijn beeld van Johan Vande Lanotte bevestigde.

Autobiografische hagiografie

Johan Vande Lanotte begint zijn boek met iedereen op het hart te drukken dat het geen politieke memoires zijn. Juist! Johan. Dat is het zeker niet. Het is eerder een autobiografische hagiografie, doorspekt met leugens, halve waarheden, zelfverheerlijkende cognitieve dissonanties, misleidende eufemismen en ijdelheid strelende confabulaties.

Af en toe steekt hij de hand in eigen boezem. Zo beschrijft hij zichzelf als een stug, koppig, hard, brutaal persoon met licht autoritaire trekjes en een totaal gebrek aan empathisch vermogen. Hij vertelt hoe hij als kabinetschef van Louis Tobback, samen met hem, stommiteiten beging zonder dat ze het zelf beseften. Eén keer bekent hij zelfs dat hij om electorale redenen een loopje nam met de wet. Hij beschreef eveneens hoe hij wetten en regels veranderde om zijn agenda te dienen.

Voor een leek zal het relaas over Johans schitterende politieke carrière – welke niemand ontkent, ook ik niet – best aangenaam lezen zijn. Enkel had het hem gesierd om in de herfst van zijn leven een eerlijker en waarheidsgetrouwer beeld van zijn politieke loopbaan te schetsen.

Machtspoliticus van onzuivere politiek

Johan omschrijft zichzelf als ‘machtspoliticus pur sang’, maar minimaliseert meteen zijn machtsmisbruik tot het gebruiken van de macht om zaken in gang te zetten en verandering te brengen. Het deed me meteen denken aan een passage uit het recentste boek van Mark Elchardus: ‘Reset’ (2021): ‘…omdat wie machtig is zijn vrijheid gebruikt om de eigen macht en vrijheid te maximaliseren…’

Tegenover de machtspoliticus plaatst Vande Lanotte de idealist die aan zuivere politiek doet. Hij bevestigt hiermee meteen dat hijzelf als machtspoliticus, gedurende zijn politieke loopbaan aan onzuivere politiek deed. Een stelling die ik niet tegenspreek.

Eigen electoraal belang

Vande Lanotte laat uitschijnen zijn macht te gebruiken voor het algemeen belang, maar dat is een misleiding pur sang. Wanneer hij keer op keer wetten overtrad om bedrijven naar Oostende te lokken, was het een poging om zijn electorale belofte van stijgende werkgelegenheid te realiseren.

Toen hij met de aankoop van de camera’s van E-port, de ‘datio in solutum’ bij de verkoop van de site van het mediacenter of de luxeverkaveling van de Oosteroever flagrant de wet op de overheidsopdrachten overtrad, dan was dat om de deplorabele financiële toestand van Oostende als gevolg van zijn rood wanbeleid toe te dekken. Electoraal belang dus. Algemeen belang of zelfs Oostends belang zat daar voor niets tussen.

Het was steeds egocentrisch electoraal belang verpakt als Oostends belang, dat hij verkocht als algemeen belang. Laat het duidelijk zijn dat de eigen electorale belangen en private belangen niet kunnen gecatalogeerd worden onder algemeen belang. Het naast zich neerleggen van wetten en decreten is wellicht een overgebleven trekje van zijn tijd bij het Revolutionair Anarchistisch Collectief (RAC). Waarvan hij stichtend lid was. En de opvolger heet het Anachistisch Kollectief . Anarchisten nemen het doorgaans niet nauw met de wet.

De valse profeet

Wie alles wil lezen over de electorale misleidingen van Johan Vande Lanotte en het 24 jaar-durende socialistisch wanbeleid te Oostende, kan dit door mijn boek ‘De valse profeet’ (2018) gratis te lezen via deze link en het intikken van het wachtwoord ‘PINOKKIO’ (in kapitalen).

Vande Lanotte bestempelt in zijn boek, volledig onterecht, het boek ‘De keizer van Oostende’ (2012) als een roddelboek. Hij doet dit niet met mijn boek: ‘De valse profeet’. Hij weet wel beter. Zo poogde hij mij al tot tweemaal toe te laten veroordelen voor laster en eerroof. Hij faalde en kon tijdens geen enkel van die rechtszaken aantonen dat ik leugens of feitelijke onjuistheden had neergeschreven.

Trouwens, zijn socialistische gouwgenoot Daniël Termont kon dit evenmin op de twee rechtszaken naar aanleiding van mijn boek ‘De illegale Ghelamco arena’ (2018). Het kreunend eigen belang, gekruid met electorale motieven van deze socialistische kapitalisten verdraagt het daglicht niet van een scherpe pen op zoek naar de waarheid. Helaas voor hen hebben vier verschillende rechters in evenveel rechtszaken bevestigd dat de waarheden die ik neerschreef geen roddels, geen laster en geen eerroof waren.

Arme mensen werken niet hard genoeg en zijn boertig

Terug naar het boek ‘Machtspoliticus pur sang’. In het eerste deel beschrijft Johan zijn woelige academische ontwikkeling, waarbij hij op een bepaald moment reflecteert naar het onderwijsbeleid. Hij is niet mild voor dat beleid – een departement dat hij nooit in zijn ministeriële portefeuille had. Zo schrijft hij dat er bovengemiddeld veel middelen naar onderwijs gaan. Verder schrijft hij dat de maatschappij heel veel geld besteedt aan het onderwijs, maar dat de resultaten van studenten zakken. Dit is volgens Johan onder meer te wijten aan slecht beheer van middelen en omdat het onderwijs digitaal is achtergebleven.

Eigenaardig genoeg steunt hij als socialist het Amerikaans onderwijsproject ‘knowlegde is Power ‘(KIPP) van Mike Feinberg en Dave Levin. De naam verwijst naar een uitspraak van empiricus Francis Bacon (1561 – 1626): ‘Nam et ipsa scientia potestas est’ of ‘ook kennis zelf is immers macht’. Vande Lanotte lijkt de woorden van Jay Mathews over KIPP in zijn boek ‘Work hard. Be nice.’ (2009) te onderschrijven: ‘Arme mensen werken niet hard genoeg en zijn boertig.’ Johan beaamt dit door te stellen: ‘het klinkt hard, maar het is de waarheid.’ Of de huidige generatie socialisten van Vooruit deze stelling onderschrijven lijkt mij eerder bedenkelijk.

Klimaatdebat

Over het klimaatdebat geeft hij de partij Groen, Anuna De Wever en Greta Thunberg een veeg uit de pan. Ik geef u graag de volledige passage mee: ‘Bovendien moet een beleid een keuze zijn en dat is niet wat er gebeurt in het klimaatdebat. Daar is de boodschap: Er is geen keuze, we moeten nu ingrijpen. Als we één iets kunnen leren uit de voorbije tweeduizend jaar, dan is het wel dat de bevolking niet zomaar akkoord gaat wanneer de wetenschap zegt dat iets moet. Gelukkig maar.’

‘Als je de maatschappij op een puur wetenschappelijke manier zou proberen te beheren, zou je veel leed veroorzaken. Bovendien is een politiek debat nog altijd een debat en geen spel van gelijk of ongelijk hebben. In het klimaatdebat gaat het er helaas anders aan toe: iemand die twijfelt aan de klimaatverandering is zogezegd verkeerd of dom. Sorry, maar dat is geen maatschappelijk debat meer.’ Het had zo uit een column van Sam Van Rooy of Jean-Marie Dedecker kunnen komen. Zij zouden voor dergelijke uitspraak door de woke-gemeenschap en de klimaatapostelen aan de Twitterschandpaal genageld worden. Maar komend uit de mond van een rode ‘éminece grise’, hult de links-groene bla-bla-bombardon zich in stilte.

Asiel en migratie: het eelt op zijn ziel

Als minister van Binnenlandse Zaken (1994-1998) was Vande Lanotte ook bevoegd voor Asiel en Migratie. Hij beschrijft die periode als eelt op zijn ziel. Daarnaast vertelt hij hoe zijn eigen dochter zich actief en militant verzette tegen zijn streng asielbeleid gebaseerd op het opvoeren van deportaties (500 extra per maand). Hij erkent dat er over migratie niet meer op redelijke wijze kan gedebatteerd worden omdat beide zijden alleen nog argumenten aanvaarden welke in hun eigen kraam passen en geen oor hebben voor algemene cijfers en feiten.

De meest opmerkelijk passage is deze waar hij beschrijft hoe hij eigenhandig de asielregels ad hoc aanpaste om één specifiek geval te dienen. Het moet een openbaring geweest zijn want nadien zou hij veelvuldig de wet naar zijn hand zetten om de noden van het Oostends beleid of een Oostends project te dienen. Je overtreedt op die manier geen wetten, je schrijft ze op maat van eigen belang. Het komt bij Johan eigenlijk hierop neer. Wanneer hij niet de macht had om wetten naar zijn hand te zetten, overtrad hij ze. Kortom voor zijn bulldozervisie moest alles en iedereen wijken. Ook de Belgische wetten en Vlaamse decreten.

In deel II van de analyse van het boek Machtspoliticus pur sang behandel ik onder meer zijn verheerlijking van de politieke blunders omtrent de RMT, de sale-and-lease-back-operaties, het zilverfonds, en de aankoop pensioenfondsen. Last but not least weerleg ik in deel III zijn onterechte aanvallen op het boek De keizer van Oostende.

Dave Levin

Johan Vande Lanotte: Machtspoliticus pur sang!