We hebben meer mannelijkheid nodig. Maar we zijn vergeten wat dat inhoudt.

Wat maakt van een man een echte man?

Stel u een knappe vrouw voor, fysiek aantrekkelijk, hoog opgeleid, een vrouw met opties die kan kiezen welke kant ze op wil met haar leven. Welke kwaliteiten zoekt deze vrouw in een man? Wat maakt een man aantrekkelijk? Wat maakt van een man een echte man?

Zelfbeheersing

Volgens de Amerikaanse academicus en onderzoeker Rob Henderson zijn er vier facetten die bepalen wat mannelijkheid is: 1. zelfbeheersing, 2. vaardigheid (uitblinken in een zelf gekozen domein), 3. zelfdiscipline en 4. het nemen van verantwoordelijkheid.

Onderzoeker en datawetenschapper Vincent Harinam ziet mannelijkheid eerder als een combinatie van moed, persoonlijke verantwoordelijkheid (zonder ooit je omgeving de schuld te geven voor je eigen falen), doelgerichtheid (een man heeft een doel nodig, een missie) en alweer zelfbeheersing. Emotionele zelfbeheersing is volgens Harinam hét kenmerk bij uitstek van een mannelijke man. Een échte man vliegt niet uit, laat zich niet provoceren, blijft altijd rustig en bezwijkt niet onder druk. Denk aan James Bond.

Hij heeft ook zijn natuurlijke en seksuele driften onder controle, een man die dat niet kan is een zwakke man ofwel een bèta-man.

Traditionele mannelijkheid

De traditionele definitie van mannelijkheid vat de opdracht van elke man in het Engels samen met de drie P’s: protect, provide, preside. Een man moet zijn gezin kunnen beschermen. Hij moet daarom krachtig zijn en gevaarlijk kunnen zijn. Dat betekent toeslaan als het nodig is om zijn naasten te beschermen (protect). Daarnaast moet hij in het levensonderhoud van zijn gezin kunnen voorzien (provide) en steeds de leiding nemen (preside).

Een echte man is een challenge

Een laatste definitie uit de datingwereld komt van Doc Love. Daar stelt hij dat mannelijkheid een combinatie is van de drie C’s: confidence, control en challenge. Met confidence bedoelt hij zelfvertrouwen, maar ook een gezond gevoel van eigenwaarde. Control behelst zelfdiscipline (het uitstellen van kortetermijnpleziertjes om langetermijndoelstellingen te realiseren), geduld en alweer zelfbeheersing.

Een échte man valt geen vrouwen lastig maar bedelt ook niet om vrouwelijke aandacht. Hij heeft zijn seksuele driften onder controle en beseft wat hij de wereld te bieden heeft. Vanuit dat robuust en gezond gevoel voor eigenwaarde moet hij een challenge zijn voor een vrouw. De combinatie van zelfvertrouwen en focus op zijn levensmissie maakt deze man woest aantrekkelijk, waardoor vrouwen deze man willen veroveren.

Gezonde mannelijkheid

Wat opvalt is dat al deze eigenschappen uitgesproken positieve factoren zijn. Geen enkele van deze definities is nadelig voor het ander geslacht. Integendeel, in al deze omschrijvingen staan naast mannelijke kracht steeds zelfbeheersing, zelfdiscipline en zelfcontrole centraal als onontbeerlijke eigenschappen voor een gezonde man.

Toxische mannelijkheid

Wat is toxische mannelijkheid? Jeroen De Preter beschrijft in een zomerreeks over mannelijkheid (deel 2) in Knack dat de gedachte achter toxische mannelijkheid is ‘dat mannen van jongs af geleerd hebben om flink te zijn en daardoor geen toegang meer hebben tot hun gevoel’. Dat is ook de teneur van de #MeToo-beweging met een oproep aan alle mannen ‘om zich van de flinkheidsnorm te bevrijden en weer toegang te krijgen tot hun gevoel’.

Volgens Bieke Purnelle, directeur van RoSa, het kenniscentrum voor gender, feminisme en gelijke kansen, ‘zijn sterke machistische normen ook schadelijk voor mannen’. De traditionele invulling van mannelijkheid als dominant, potent en onverschrokken beschrijft Purnelle als negatief. Zij ziet — net als de rest van de culturele woke elite — vrouwelijkheid niet als gelijk maar als superieur. Als ideaalbeeld haalt ze Harry Styles aan die enkele jaren geleden op de cover van Vogue stond in een jurk. Styles staat wat De Standaard betreft voor ‘een nieuw soort mannelijkheid, die vrouwelijkheid en kwetsbaarheid omarmt’.

Flinkheid

Deze definitie van toxische mannelijkheid slaat nergens op. In zijn zomerreeks citeert Jeroen De Preter de Nederlandse psychiater Frank Koerselman die stelt dat ‘flinkheid geen destructieve gevoelsverdringing is, maar wél het gezonde vermogen om je impulsen te beheersen. Het is een vermogen dat we in onze “ontvaderde” samenleving dreigen te verliezen’, stelt de psychiater. Je kan dus stellen dat de woke nadruk op ‘minder flinkheid’ bij mannen rechtstreeks bijdraagt aan een klimaat dat nadelig is voor vrouwen: namelijk meer mannen met minder ‘flinkheid’. En concreet betekent dat: meer mannen zonder zelfbeheersing.

Toxische mannen zijn bèta-mannen

Als u het mij vraagt, dan is zelfbeheersing inderdaad de sleutel tot dit debat. Deze eigenschap komt in alle traditionele definities van mannelijkheid voor. ‘Toxische mannelijkheid’ is niet een gebrek aan flinkheid maar een gebrek aan zelfbeheersing, wat een essentieel kenmerk is van echte mannen. Zo bekeken zijn agressieve, opvliegende mannen géén echte mannen. Het zijn zwakkelingen, want ze slagen er niet in om rustig te blijven of zichzelf onder alle omstandigheden te beheersen.

Onder deze definitie vallen dan ook alle gevallen van seksueel grensoverschrijdend gedrag, typisch voor zwakke bèta-mannen zonder zelfbeheersing. We zagen dit het afgelopen jaar aan alle onze universiteiten. In Gent, Leuven en Brussel kwamen gevallen aan het licht van grensoverschrijdend, toxisch mannelijk gedrag ten opzichte van studentes. Het valt op hoe vaak zulk gedrag voorkomt en hoe het systematisch gedoogd wordt in de progressieve (academische) milieus met een hedonistische cultuur.

Herhaald misbruik

Volgens evolutionair psycholoog David Buss is het een kleine subgroep van mannen die zich herhaaldelijk te buiten gaat aan seksueel grensoverschrijdend gedrag. Niet alle mannen doen het, niet alle machtige mannen doen het, niet alle mannen in een leiderschapsrol doen het. Maar de zwakke subgroep die het doet, doet het herhaaldelijk. Daarom is het wraakroepend dat deze zwakkelingen niet onmiddellijk uit hun positie aan de universiteit verwijderd werden.

Integendeel, de leiding van de universiteiten keek na veelvuldige aangiftes gewoon de andere kant op. Daardoor konden deze toxische mannen hun misbruik, ondanks veelvuldige aangiftes, jaren verder zetten. Ze werden beschermd door leden van de woke elite, die doof en blind bleven voor het herhaald misbruik door hun progressieve geloofsgenoten. Progressieven associëren masculien gedrag steevast met geweld, agressie en dominantie, maar zwijgen uit ideologische verblinding over zelfbeheersing, discipline en zelfvertrouwen als onontbeerlijke componenten van mannelijkheid.

David Buss

Wat is een man?