De Brusselse regeringsvorming is nog nooit zo moeilijk geweest sinds de oprichting van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 1989.

Het vinden van een meerderheid aan Nederlandstalige kant sleept al maanden aan, omdat er vier partijen nodig zijn en niet evenveel ministerposten. Groen is als grootste aan zet, maar de enige overblijvende mogelijkheid, een alliantie met N-VA, wordt door de radicale vleugel van de ecologische partij afgewezen. Blijft over: Team Ahidar. Maar toen die zichzelf even tot formateur benoemde, bleek snel dat niemand echt zin had om met hem in zee te gaan. Zeker nu de desertie van enkele van zijn gemeenteraadsleden in Brussel-stad, nauwelijks een week na de verkiezingen, twijfels doet rijzen over de soliditeit van zijn beweging.

Aan Franstalige kant kan er dan wel een meerderheid zijn gevormd tussen de grote winnaar MR, PS en Les Engagés, maar ook daar kondigen zich woelige tijden aan. De PS, op federaal en Waals regionaal niveau tot de oppositie veroordeeld, ziet blijkbaar het Brussels niveau als de perfecte uitvalsbasis voor bombrieven aan het adres van formateur De Wever.

Dat was te verwachten met Ahmed Laaouej, de gewiekste sterke man van de Brusselse socialisten, die zich veel assertiever opstelt dan zijn op pensioen gestuurde partijgenoot Rudi Vervoort, die als minister-president stilaan transparant was geworden en enkel opviel door zijn afwezigheid.

Socialistische snipers

Laaouej stuurt zijn gezanten als snipers naar de federale regering uit. De eerste is Karine Lalieux, uitredend minister van onder andere Pensioenen, die ook Beliris beheert. Dat is een fonds van 125 miljoen federaal geld bestemd voor ‘de uitstraling en het imago van Brussel’. Geld dus dat besteed moet worden aan grote projecten die een hoofdstad nodig heeft en waarvan ook bezoekers profiteren. Zo steunt Beliris bijvoorbeeld de grote metrowerken.

Maar de Brusselse politiek heeft zelf de bestemming van die federale gelden veranderd. Enkele jaren geleden zei diezelfde Lalieux in alle openheid doodleuk op een partijbijeenkomst : ‘Beliris, dat is gewoon geluk!’ en ze voegde daar aan toe dat ze met dat geld van haar ‘investeringsportefeuille’ als een wilde weldoenster alle Brusselse gemeenten plezierde, ‘en in het bijzonder natuurlijk de socialistische!’

Op dat onbeschaamd cliëntelisme kwam heel wat reactie, maar dat raakte de koude kleren van Lalieux niet. Zij gaf Beliris-geld aan Evere (de gemeente van Vervoort) en Koekelberg (waar Laaouej burgemeester is) om sportzalen te bouwen. En nu blijkt dat de renovatiewerken van het zwembad van Elsene ook via Beliris is verlopen. Ook voor de bouw van sociale woningen is het federale fonds aangewend.

Discussie in de Kamer

Dat is zo duidelijk in tegenspraak met de doelstellingen van Belriris dat het toch wel merkwaardig is dat Lalieux daar zonder enig probleem mee wegkomt. Sportzalen, zwembaden en sociale woningen zijn van groot lokaal belang, maar hebben niets met de algemene ‘uitstraling’ van Brussel te maken. Maar onder Brusselse politici stelt niemand die usurpatie in vraag en wordt Beliris gezien als een bijkomende federale subsidie die over de gemeenten mag worden uitgestrooid.

Dat is natuurlijk niet zo. In een Kamercommissie werd daar duchtig over gediscussieerd, nadat N-VA een resolutie had ingediend waarin een correct gebruik van het Beliris-geld werd geëist. De enige reactie van de Franstalige partijen was voorspelbaar: ze zagen in de kritiek natuurlijk een communautaire aanval van de Vlamingen.

Net hetzelfde zegt Lalieux in een voorpagina-artikel in Le Soir van vrijdag. Merkwaardig genoeg had David Coppi, nochtans een van de grote namen van de krant, geen bedenkingen bij de bewering van de socialistische minister dat Beliris er was onder meer om ‘zwembaden en sociale woningen’ te renoveren. Dat is geheel en al in tegenstelling met het uitgangspunt van Beliris.

Lalieux had in de gelekte nota’s van De Wever gelezen dat die de intentie zou hebben om het fonds op te doeken in 2029. Brussel versterkt zijn positie natuurlijk niet door de federale gelden van hun bedoelde functie naar eigen goeddunken af te wenden. Neen, alles is voor Lalieux een ‘frontale aanval op Brussel’. Ze ziet ook in de plannen om de werkloosheidsvergoeding in tijd te beperken een bijkomende kost van 500 miljoen voor de OCMW’s. Zelfs de aangekondigde belastingverlaging is volgens haar een aanslag op de Brusselse financiën.

Brusselbashing

Geen kritische vraag krijgt Lalieux te horen bij Le Soir, zoals over het catastrofale begrotingstekort dat haar partij in de regeerperiode Vervoort liet oplopen tot anderhalf miljard en de groeiende schuldenberg, die in 2028 tot 17 miljard zal gegroeid zijn. Lallieux beantwoordt perfect aan het profiel van de Brusselse politica die denkt dat het geld altijd als manna uit de federale hemel zal vallen en elke vraag naar financiële verantwoordelijkheid van het gewest als ‘Brusselbashing’ afdoet.

Na dit eerste salvo van de PS richting federale regering, kan men zich afvragen hoe de Brusselse regeringspartner MR hierop zal reageren, want die partij zit aan tafel met formateur De Wever. Met andere woorden: hoe schizofreen zal de toekomstige liberale minister-president David Leiserh zich moeten gedragen?

David Leiserh

Brusselse bombrieven

Waarom Charles Picqué een goed informateur zou zijn in Brussel