Dr. Anthony Fauci, expert op het gebied van infectieziekten en topadviseur van President Joe Biden inzake de coronapandemie, is een opgelucht man. Na afloop van de eerste briefing van het Witte Huis sinds maanden over het coronavirus zei Fauci dat het ‘bevrijdend’ was om vrijuit te kunnen spreken over de wetenschap achter de pandemie en de reden van bepaalde maatregelen zonder bang te moeten zijn voor repercussies van de president.

Verder zei hij dat er onder voormalig president Donald Trump ‘dingen waren gezegd, of het nu ging om zaken als hydroxychloroquine en dergelijke, die echt ongemakkelijk waren omdat ze niet gebaseerd waren op wetenschappelijke feiten.’ Tijdens de pandemie bekritiseerde Trump herhaaldelijk Fauci en suggereerde zelfs een aantal keer hem te zullen ontslaan.

Andere aanpak

Trump heeft regelmatig de dreiging van het virus gebagatelliseerd. Zo betwistte hij regelmatig elke kritiek op de aanpak van de pandemie door zijn regering en beweerde hij dat de Verenigde Staten zelfs beter op de dreiging van het virus reageerden dan bijna elk ander land ter wereld. Ook de dagelijkse briefings van de coronavirus-taskforce werden uiteindelijk geschrapt. Toen aan Fauci werd gevraagd hoe de pandemie anders had kunnen verlopen als een team als dat van huidig president Biden vanaf het allereerste begin aan zet was geweest, liet hij duidelijk verstaan dat de aanpak alleszins helemaal anders zou zijn verlopen.

Een aanpak die vanaf nu wel zou gelden. ‘Een van de dingen die we nu gaan doen, is volledig transparant, open en eerlijk zijn,’ zei Fauci. ‘En als er iets misgaat, gaan we niet met de vinger wijzen, maar het corrigeren, en alles wat we gaan doen, zal gebaseerd zijn op wetenschap en bewijs.’

WHO

De persconferentie kwam er nadat Fauci eerder diezelfde dag aan de Wereldgezondheidsorganisatie had meegedeeld dat de Verenigde Staten lid zouden blijven van het internationale agentschap. In mei had Trump nog aangekondigd dat de VS zich zouden terugtrekken uit de WHO, maar deze uittreding was nog niet volledig afgerond. Fauci zei dat de regering van president Biden van plan was om met de andere 193 lidstaten samen te werken om het gezondheidsagentschap van de Verenigde Naties te ‘versterken en te hervormen’.

Ook Dr. Deborah Birx, die de Amerikaanse coronataskforce leidde onder voormalig president Donald Trump, liet van zich horen in een interview. In Face the Nation op CBS vertelde ze dat ze in wezen werd gemuilkorfd door de regering-Trump en dit terwijl de pandemie volop woedde. Gevraagd door Margaret Brennan of ze zich ooit gecensureerd voelde, antwoordde ze: ‘Nu, ik weet niet of je het opgemerkt hebt, maar ik was nu niet bepaald in de positie om de nationale pers aan te schrijven.’ Birx, die vorig jaar 32.000 kilometer van deur tot deur reed om de gouverneurs van alle staten te ontmoeten en bij iedereen aan te dringen op strengere voorzorgsmaatregelen, zei nog dat de enige manier waarop ze haar boodschap kon overbrengen, was door rechtstreeks met staten samen te werken.

‘America First’ naar de achtergrond

Maar niet alleen de aanpak van de corona-epidemie zal onder president Joe Biden helemaal anders verlopen dan onder zijn voorganger, ook het buitenlandbeleid zal anders zijn en het credo van ‘America First’ zal danig naar de achtergrond verdwijnen. In telefonische gesprekken met de leiders van Canada, Mexico, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk (her)bevestigde Joe Biden het respect van de Verenigde Staten voor zijn bondgenoten en het idee van multinationale samenwerking om problemen en crisissen aan te pakken. Met andere woorden, Biden probeerde het traditionele Amerikaanse leiderschap te herstellen.

De Britse premier Boris Johnson was alvast enthousiast, hij noemde Bidens inauguratie een ‘stap voorwaarts’ voor Amerika na een ‘hobbelige periode’. Canada moest enerzijds de teleurstelling verwerken van Bidens annulering van het Keystone XL-pijplijnproject, maar anderzijds was premier Justin Trudeau toch ook opgelucht dat de ‘weerspannige’ Trump van het toneel is verdwenen.

John Kerry, Joe Biden’s gezant voor het klimaat, bood vorige week een soort van verontschuldiging aan voor het VS-klimaatbeleid van de afgelopen jaren onder voormalig president Donald Trump. Tegen de Europese ministers van Buitenlandse Zaken zei hij het volgende: ‘We keren nederig terug.’

Enthousiasme voor tweede afzettingsprocedure?

Het is dus duidelijk en niet geheel onverwacht dat de Democraten en sommige anderen die onder Trump gewerkt hebben blij zijn met zijn vertrek. Maar veel belangrijker is de vraag welke positie de Republikeinse Partij zal innemen? En daar lijkt zijn invloed vooralsnog zeer groot te zijn. Want het enthousiasme over de tweede afzettingsprocedure tegen voormalig president Donald Trump lijkt bij veel Republikeinen te smelten als sneeuw voor de zon. ‘Wel, allereerst denk ik dat het proces stom is,’ zei senator Marco Rubio onlangs op Fox News. ‘Ik denk dat het contraproductief zal werken. De situatie in dit land is al licht ontvlambaar en het impeachmentproces zal enkel maar meer olie op het vuur gooien.’

Vele Republikeinen blijven dus loyaal aan Trump, ook al bleek in tegenstelling tot 2016 het Trumpisme dit keer geen winnend lot in de loterij te zijn tijdens de strijd om het Witte Huis, noch in de run-off (tweede ronde, nvdr.) van de Senaatsverkiezingen in Georgia, waardoor de verdeling van de zetels op 50-50 kwam te staan met vicepresident Kamala Harris als doorslaggevende stem. Er zijn dus ook veel Republikeinen die graag de banden met Trump zouden doorknippen. Al zal dat niet makkelijk en zeker niet pijnloos verlopen…

Deborah Birx

Wat brengt het post-Trump tijdperk?

Heropstarten belangrijker dan hertellen