Dit is ongetwijfeld een van de opmerkelijke uitspraken die federaal volksvertegenwoordiger Peter Luykx (N-VA) deed in een gesprek met het Catalaanse nieuwsmagazine Vilaweb vorige week. We geven u hier een samenvatting van het artikel van de hand van Diana Coromines.

Goede relaties Vlaanderen-Catalonië

Het gesprek met het Catalaanse Vilaweb vond plaats in Barcelona, na de ontmoeting van een delegatie van de N-VA met verantwoordelijken van de Catalaanse regering, waaronder de minister van Buitenlandse Betrekkingen Raül Romeva (onafhankelijke, ex-EU-parlementslid voor het ecosocialistische ICV-EUiA). Peter Luykx verheugt zich in het gesprek over de goede relaties tussen Vlaanderen en Catalonië en benadrukt het belang voor Vlaanderen om rechtstreeks op de hoogte te blijven van de evoluties in het Catalaanse onafhankelijkheidsproces. Hij spreekt er zijn steun en bewondering uit voor het Catalaanse onafhankelijkheidsproces en ziet de Spaanse regio als een ‘laboratorium voor het bereiken van volledige autonomie als alternatief voor klassieke decentralisatie.’

Realpolitik

Dat het voor de Catalanen niet zo gemakkelijk is, weet ook Luykx. In Brussel wil de ‘meerderheid van politici zich niet verbranden aan de Catalaanse kwestie, uit angst Madrid tegen de borst te stoten.’ Hij ziet dan wel vele gelijkenissen tussen de economisch succesvolle regio’s Vlaanderen en Catalonië, wat betreft het onafhankelijkheidsproces ziet hij weinig raakpunten. Hij ziet in het Catalaanse onafhankelijkheidsproces vooral een bron voor inspiratie, nu iedereen naar Barcelona kijkt na het Schotse referendum. Als vertegenwoordigers van de N-VA, vindt Luykx dat ze een belangrijke rol kunnen spelen in het wakker houden van de publieke opinie over Catalonië, waar over het algemeen weinig over bericht wordt. Zo willen ze het debat over de onafhankelijkheid en het EU-lidmaatschap levend houden.

Volgens Luykx zou het niet meer dan logisch zijn dat Catalonië automatisch als EU-lidstaat opgenomen wordt: ‘In overeenstemming met het Verdrag van Lissabon, moet de EU drie principes eren: dat van de democratische gelijkheid, de representatieve democratie en meer in het bijzonder, de participatieve democratie. Mocht de EU regio’s buiten gooien die onafhankelijk willen worden via een referendum, dan ontkent de EU diezelfde principes.’ België moet dan ook, volgens Luykx, deze principes respecteren en Catalonië steunen in het automatische EU-lidmaatschap. De vereniging van Oost- en West-Duitsland is een goed voorbeeld van de pragmatische houding van de EU. Het zou dan ook absurd zijn mocht de Europese Unie burgers het recht ontzeggen een lidstaat intern te reorganiseren, zo gaat hij verder. ‘Het zou betekenen dat de burgers het recht hun eigen toekomst te bepalen ontnomen wordt.’

‘Wat zouden jullie in Vlaanderen doen?’

Zelfs al doet de Spaanse regering er alles aan om de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging met juridische middelen tegen te houden, volgt Luykx de Catalaanse aanpak om eerst alles binnen het bestaande Spaanse wettelijke kader zo ver mogelijk te brengen, om dan de uiteindelijke sprong naar onafhankelijkheid met politieke onderhandelingen te bewerkstelligen.

Wanneer de Catalaanse journaliste opmerkt dat die zorg van de Catalanen om binnen de wet te blijven soms wel heel erg ver gaat – we moeten toch wel eens met de Spaanse legaliteit breken? – wil ze graag weten hoe dit in Vlaanderen aangepakt zou worden. Luykx geeft aan dat er ook in Vlaanderen voorstanders zijn van een onmiddellijke splitsing en anderen die voor een meer gematigde en geleidelijke aanpak zijn. ‘De N-VA is voorstander van een evolutie waarbij eerst naar een confederale hervorming van de federale staat wordt gezocht, waarbij het Belgische niveau nadien kan verdampen. Voor sommigen is onafhankelijkheid de laatste fase, anderen twijfelen bij het opheffen van de Belgische staat.’

Het Catalaanse regeerakkoord bepaalt dat de overgang naar de oprichting van een onafhankelijke Catalaanse staat na 18 maanden moet gebeuren, een periode die sommigen in twijfel trekken. Een houding die er misschien voor kan zorgen dat de kans op onafhankelijkheid niet benut wordt, zo geeft de journaliste aan. Luykx is zich hiervan bewust en geeft aan ‘dat het in Vlaanderen waarschijnlijk sneller zou gaan.’ ‘Mochten wij zoals jullie een parlementaire meerderheid hebben die ons legitimeert, dan zouden wij er met vastberadenheid voor gaan’, aldus Luykx.

Hij ziet in Vlaanderen nog veel werk om de burgers te overtuigen van de voordelen van Vlaamse onafhankelijkheid en geeft aan dat de N-VA daarom een denktank heeft opgericht om het proces naar een onafhankelijke Vlaamse staat en grondwet te bestuderen.

Catalonië doet goed wat het moet doen

Voor Catalonië heeft Peter Luykx er goede hoop in. Hij ziet het stappenplan tot een goed eind komen en heeft alvast veel vertrouwen in de kersverse minister-president Carles Puigdemont (van het liberale CDC), die een overtuigd independentist is. Na de meer emotionele stappen met de massabetogingen en de verkiezingen, is het nu tijd om rationeel de staatsstructuren en eigen Catalaanse legaliteit op te bouwen, volgens de federale volksvertegenwoordiger.

Foto (c) Villaweb

Diana Coromines

“Politieke meerderheid voor Vlaamse onafhankelijkheid? Dan gaan we ervoor!”