Het is weer ‘conference season’ in de Britse politiek. De belangrijkste partijen blazen dan verzamelen en proberen de publieke opinie te bekoren door nieuwe ideeën de wereld in te sturen. Vorige week trapten de Liberal Democrats het seizoen af in Bournemouth, sinds zondag komen de Conservatives samen in Manchester. Maar die zagen de media-aandacht vooral gaan naar ‘mister brexit’ Nigel Farage.

Liberal Democrats hopen op bepalende rol

De Britse liberalen tellen vandaag slechts elf Lagerhuisleden. Toch bleek de stemming vrij optimistisch tijdens de partijbijeenkomst. De partij kon dit jaar vier tussentijdse verkiezingen winnen en zou volgens allerlei peilingen nog meer zitjes kunnen afsnoepen van de regerende Conservatives, vooral dan in landelijke kiesdistricten. Een van de partijstrategieën om die kiezers te verleiden is om vooral niet over de Europese Unie te spreken. Hoewel de LibDems vurig antibrexit zijn, wil de partijleiding koste wat het kost vermijden dat het met een pro-EU boodschap potentiële kiezers met een eerder Tory-profiel afschrikt.

Ed Davey, de leider van de LibDems, hoopt dat hij op zijn minst ‘kingmaker’ kan spelen na de volgende verkiezingen. De kans zit er in dat Labour de grootste partij wordt van het land, maar onvoldoende zitjes haalt om alleen te regeren. De Liberal Democrats bieden op dat moment met plezier enige assistentie. Wanneer zullen die fel besproken verkiezingen dan plaatsvinden? Officieel ten laatste begin 2025, maar allerlei kreten en gefluister voorspellen dat 2024 het verkiezingsjaar wordt. Of de kiezer dan zijn zeg mag doen in de lente of de herfst, dat ligt in handen van de regerende Conservatives.

Liz Truss, leider van de interne oppositie

De conferentie van de Tory’s is volop aan de gang en wordt alweer getekend door intern gekibbel waarbij de hele wereld toeschouwer mag spelen. Gesprekken van allerlei WhatsApp-groepen zijn open en bloot te lezen in de kranten en op sociale media. De zittende premier, Rishi Sunak, heeft de handen vol met het behouden van zijn gezag.

Zijn voorgangster, en rechtstreekse uitdager voor het premierschap in 2022, Liz Truss maakt het hem met plezier moeilijk. Zij neemt premier Rishi Sunak volop onder vuur. Ze vindt dat de regering dringend de belastingen moet verlagen, terwijl de minister van Financiën Jeremy Hunt net liet weten dat de belastingbetaler voorlopig geen verlaging moet verwachten. Minister Hunt oogstte applaus van zijn premier en de partijachterban toen hij de ambitie uitte dat het VK het ‘silicon valley’ van Europa moet worden. Volgens het regeringslid is het land de derde grootste speler in de techwereld, met een economie die op dat gebied twee keer groter is dan Duitsland en drie keer groter dan Frankrijk.

Belga

‘Make Britain Grow Again’ is de slogan van Liz Truss. Klinkt bekend, niet?

Britse Trump

Het ‘fringe event’, een bijeenkomst in de rand van de conferentie georganiseerd door anderen dan de partij zelf, waar Liz Truss sprak, trok meer toehoorders dan de officiële toespraken van de partijleiding in de grote congreszaal in het centrum van de stad. De oud-premier speechte met de slogan ‘Make Britain Grow Again’ op de achtergrond. Op die manier etaleert Liz Truss zich als een Britse variant van de Amerikaanse oud-president Donald Trump.

Op het evenement namen ook oud-ministers Sir Jacob Rees-Mogg en Dame Priti Pattel het woord. De eerst bleef zoals steeds zijn hoffelijke zelf. Hij gaf Liz Truss gelijk in zoverre het om belastingverlaging ging. Dame Priti Patel heeft dan weer zelf leiderschapsambities en was in een interview bijzonder eerlijk toen haar gevraagd of ze Liz Truss terugziet keren als premier. Het antwoord was: ‘No’, waarop de interviewer van Sky News even stilviel en in de lach schoot: ‘We krijgen niet zo vaak recht-voor-de-raap-antwoorden van politici’, grinnikte de journalist. Dame Priti Patel en Liz Truss staan lijnrecht tegenover elkaar om de gunst van de rechtervleugel van de partij te veroveren.

De Tory’s in de ban van Nigel Farage

Die rechtervleugel was op dinsdagmorgen even in alle staten, omdat Nigel Farage opdook op de conferentie. De oud-politicus presenteert een eigen show op de rechtse nieuwszender GBNews en was in die hoedanigheid aanwezig. Het was voor de man van de jaren 1980 geleden dat hij een Tory Congres bezocht. ‘Margaret Thatcher was toen nog premier. Ik ben sindsdien in mijn opvattingen niets veranderd, maar de Conservatives zijn in al die jaren verveld tot een sociaaldemocratische partij’, verklaarde het brexitboegbeeld. In de hal voor de grote congreszaal was het drummen om Nigel Farage met een brede glimlach te zien wandelen naar de stand van GBNews. Journalisten, fotografen en gewone partijleden wilden een glimp opvangen, een quote vernemen of een foto met Mister Brexit verkrijgen.

De avond voordien was Farage aanwezig op een galadiner waar hij alle lof toegezwaaid kreeg van Dame Priti Patel: ‘Zonder hem had de brexit nooit plaatsgevonden’, zei ze. Hij gooide dan zelf weer bloemetjes in de richting van Liz Truss omwille van haar belastingstandpunten. Volgens critici is de invloed van Nigel Farage op de Conservative Party niet alleen te groot, maar ook nefast voor het VK.

De recente uitspraak van de minister van Binnenlandse Zaken Suella Braverman voor de Amerikaanse denktank American Enterprise Institute dat het ‘dwaze dogma van multiculturalisme’ heeft gefaald zou hiervan een bewijs zijn. Opvallend, zowel Dame Priti Patel als Suella Braverman en de huidige Britse premier Rishi Sunak zijn van Aziatische origine. Dame Priti Patel bekritiseerde de uitspraak van de minister in het Sky News-interview met de proestende presentator. Zij wees op zichzelf en op de interviewer Trevor Philips, een man van Afrikaanse origine, als het bewijs van het tegendeel.

Woensdag houdt premier Rishi Sunak zijn grote conferentietoespraak. De inhoud ervan wordt angstvallig geheimgehouden.

Ed Davey

Nigel Farage kaapt congres van Britse Conservatives