Op de tweedaagse Ecofin-ministerraad van de Europese Unie namen de ministers van Financiën een verordening aan met nieuwe regels voor digitaal geld. De zogenaamde Markets in Crypto Assets of markten in cryptoactiva (MiCA). De EU legt normen op voor de sector. Die reageert gematigd positief.

Onder voorzitterschap van de liberale minister van Financiën van Zweden, Elisabeth Svantesson, keurden de ministers het laatste voorstel van de Europese Commissie goed. Svantesson zei: ‘Recente gebeurtenissen hebben aangetoond dat we dringend regels nodig hadden om Europeanen die in activa hebben geïnvesteerd beter te beschermen en misbruik van de cryptosector – voor witwassen en terrorismefinanciering – te voorkomen’. Daarmee speelde ze in op vooroordelen over cryptomunten als zouden deze vooral een financieel instrument zijn van terroristen en georganiseerde misdaad.

Beleggers beschermen

De MiCA-regels moeten de uitgevers van (emittenten in het jargon) en dienstverleners in cryptovaluta reguleren. Belangrijkste element zijn antiwitwasregels zoals die ook al voor banken gelden. Het doel van de Europese Commissie is meer transparantie om beleggers te beschermen.

Op zich is de nieuwe regelgeving zeer complex. De geviseerde emittenten geven gebruikstokens, asset-referenced tokens en ‘tokens naar activa en zogenaamde stablecoins’ uit. De beurzen of handelsplatformen voor deze financiële instrumenten kwamen de afgelopen maanden vaak negatief in het nieuws. Het gaat dan om dienstverleners zoals handelsplatformen en de portemonnees (wallets) waar cryptoactiva worden aangehouden. Maar de Commissie verbiedt ze niet. Met het regelgevend kader wil de Commissie de financiële stabiliteit in stand houden en tegelijkertijd innovatie mogelijk maken. Een standpunt dat in het Europees Parlement minder leefde. Veel Europarlementariërs willen cryptovaluta eigenlijk verbieden. Toch stemde de overgrote meerderheid vorige maand in met het voorstel van de Europese Commissie.

Meteen dezelfde wetgeving in alle EU-lidstaten

De verordening geldt meteen als wet in elke lidstaat. Zonder dat één parlement in een lidstaat daar dus haar zeg over kon doen. De regeringen beslisten en de Europese Commissie bepaalde de wetgeving. Voordeel van die aanpak: het wetgevend kader is meteen uniform. Het nadeel is dat het gebeurt zonder nationale parlementaire controle.

Tot nu toe hadden maar een paar lidstaten een nationale crypto-wetgeving. Niet ideaal volgens de Europese Commissie, gezien het mondiale karakter van cryptomarkten.

Omdat ook de Europese Centrale Bank (ECB) met een digitale munt of Central Bank Digital Currency (CBDC) wil uitpakken, moest de Commissie wel werk maken van een Europese aanpak. Die CBDC krijgt intussen wel veel tegenstand vanwege verdedigers van de privacy.

Vaarwel anonimiteit

Wat verandert er concreet? MiCA houdt onder andere in dat er kapitaalvereisten zullen gelden voor stablecoins vanaf juli 2024. Een andere regel verplicht cryptodiensten de identiteit van gebruikers vast te stellen. Dat beleid kreeg de naam ‘know your customer’ (KYC).

De grootste cryptobeurs, Binance, met zetel op de Kaaimaneilanden reageerde positief via Twitter: ‘Dit betekent dat een van ’s werelds grootste markten op maat gemaakte regelgeving voor crypto invoert om gebruikers te beschermen en innovatie te ondersteunen.’

Nochtans heerste in de cryptowereld lang vijandigheid tegen overheidsinmenging. Alle transacties boven de 1.000 euro mogen vanaf de geleidelijke invoering niet meer anoniem gebeuren in de EU. Anderzijds worden de regels door veel crypto-adepten gezien als erg vooruitstrevend. Vooral omdat ze rekening houden mét de crypto-markt in plaats van die weg te reguleren.

Welkom institutionele beleggers

Volgens sommige insiders gaat MiCA ervoor zorgen dat institutionele beleggers nu ook de markt van de crypto-activa zullen betreden. Een van de voordelen is dat Europese cryptobedrijven gemakkelijker buiten de eigen landsgrenzen zaken zullen kunnen doen. Op dit moment moet een broker (makelaar) of exchange (beurs) in elke Europese lidstaat een vergunning aanvragen bij de centrale bank. Al deze goedkeuringen met bijhorende papierslag vervallen met MiCA. De vergunningen zullen voortaan op EU-niveau uitgedeeld worden. De invoering zal geleidelijk zijn en zo’n 12 tot 18 maanden duren.

Elisabeth Svantesson

EU Ministers van Financiën leggen cryptomarkten aan banden