Bij de debatten over de familienaam is de voorbije dagen een ongezien vuil spel gespeeld. Nooit eerder heb ik meemaakt dat een parlementslid van de meerderheid door zijn eigen coalitiepartners zo publiek voor schut werd gezet. De doodbrave CD&V-fractievoorzitter Raf Terwingen heeft zich op een kinderlijke manier laten bedriegen door de VLD. Je zou er bijna medelijden mee krijgen.

Toch is er meer aan de hand. Met name de N-VA heeft in dit dossier ongelooflijk geblunderd. De voorzitter van de commissie Justitie, Kristien Van Vaerenbergh van de N-VA, had ervoor kunnen zorgen dat de stemming in de commissie was uitgedraaid op een patstelling en dus op groot gezichtsverlies voor alle meerderheidspartijen. Maar ze deed precies het tegenovergestelde. Ik vermoed sterk dat dit opzettelijk gebeurde.

Het voorstel voor de totale vrije keuze van de familienaam werd aanvankelijk alleen bestreden door het Vlaams Belang. Wij zijn namelijk van oordeel dat de bestaande wetgeving helemaal niet discriminerend is voor de moeder, maar integendeel wijst op de grote verantwoordelijkheid van de vader jegens moeder en kind. Vermits de vader een veel kleinere natuurlijke band heeft met zijn kind dan de moeder, zorgt de toekenning van de naam voor een compensatie. De band met zijn kinderen wordt hierdoor versterkt, waardoor hij meteen ook extra geroepen is om zijn verplichtingen tegenover zijn nakomelingen te blijven vervullen. In een tijd van massale echtscheidingen en pogingen tot onttrekking aan alimentatieplicht is het dan ook niet wenselijk om de familiale band tussen vader en kind te verzwakken. Ook progressieve hoogleraren zoals prof. Seynaeve van de KUL staan op deze golflengte en wijzen op nieuwe conflicten die men in de gezinnen introduceert door een veelheid aan keuzes op te dringen.

Sinds 2011

De bespreking van deze voorstellen ving aan begin 2011 in de commissie Justitie van de Senaat. Er werden toen hoorzittingen gehouden over het thema. Eén van de wetsvoorstellen die toen geagendeerd waren, was van de hand van Inge Faes, Senator van de N-VA en was qua strekking heel duidelijk: volledig vrije keuze voor de ouders tussen de naam van de vader, de moeder of een vrije combinatie, met bijgevolg een onoverzichtelijk aantal keuzemogelijkheden in de tweede generatie. Bij onenigheid tussen de ouders zou men terugvallen op de naam van de vader.

Welnu, dit voorstel is eigenlijk gewoon hetzelfde als hetgeen donderdag 20 maart 2014 in de Kamer werd goedgekeurd. Toch stemde de N-VA tegen. Die partij heeft in de Kamer dan ook blijk gegeven van ongelooflijk sterk bochtenwerk.

Aanvankelijk was collega Bert Schoofs (Vlaams Belang) de enige die tegengas gaf tegen de wetswijziging en er ook op wees dat bij de bevolking geen draagvlak bestond voor de nieuwe wet. Bij de N-VA daarentegen werd door Kamerlid Daphné Dumery gepleit vóór het principe van de vrije keuze van de familienaam; ook haar collega Els Demol had in de adviescommissie emancipatie met veel overtuiging hetzelfde gedaan.

Pas nadat de media de absurde gevolgen van de nieuwe wet naar buiten brachten (en met name de oneindige combinaties vanaf de tweede en zeker de derde generatie), keerden CD&V en N-VA hun kar. Beide partijen begonnen plots te verklaren dat er voor de nieuwe wet geen maatschappelijk draagvlak was.

Patstelling

Bij de N-VA wisten ze woensdagavond heel goed dat de stemming zou kunnen uitdraaien op een patstelling van 8 tegen 8 indien alle stemgerechtigde leden aanwezig zouden zijn. Dit zou geleid hebben tot veel grotere problemen binnen de meerderheid dan we nu gezien hebben. Maar in plaats van de stemming uit te stellen tot iedereen aanwezig was, werd de stemming door commissievoorzitter Van Vaerenbergh versneld, met het gekende gevolg.

Heel opmerkelijk was dat Van Vaerenbergh nadien zelfs geen poging ondernam om haar fenomenale blunder recht te zetten. Toen bleek dat CD&V’er Terwingen via een list naar buiten was gelokt, had Van Vaerenbergh nochtans alle reden om de vergadering te schorsen en de stemming te laten overdoen, maar ze deed precies het tegenovergestelde. Voor haar was alles normaal en correct verlopen.

Stok

Dit kan er bij mij echt niet in. Zo’n bedrog en gemanipuleer heb ik in mijn bijna 20-jarige loopbaan in het parlement nooit gezien. Ik verdenk er de N-VA van dat ze in dit dossier heel bewust dubbel spel heeft gespeeld: voor de galerij en de publieke opinie lijkt het nu alsof ze tegenstander waren, maar in werkelijkheid zijn ze heel tevreden dat de nieuwe wet er is.

Voor de volledigheid wil ik toch nog even melden dat het Vlaams Belang in dit dossier een zeer nuttige rol heeft gespeeld en er mee voor heeft gezorgd dat CD&V en N-VA hun bocht maakten. Een zoveelste bewijs dat we als ‘stok achter de deur’ echt wel nuttig zijn.

We kunnen er natuurlijk niet aan doen dat alles in de soep draaide door het geklungel van de N-VA.

Het is dan ook behoorlijk frustrerend dat onze rol systematisch onder de mat wordt geveegd. Dat was zo in de Terzake-uitzending van woensdag 19 maart en dat was in het VRT-Journaal op vrijdag 21 maart opnieuw zo. Ons stemgedrag werd niet eens vermeld…

Vanzelfsprekend zullen we de komende dagen in de Senaat ons best doen om de wet aan een grondige revisie te onderwerpen.

Bart Laeremans is senator voor het Vlaams Belang

Foto © reporters

Els Demol

Dubbelspel van N-VA of geblunder?