Die winter is vergangen – of zo goed als… en daar hebben we Saint Amour. De jaarlijkse poëzietournee van Behoud de Begeerte is geen kerk van stil verdriet. Het is de jaarlijkse Hoogmis van de Poëzie met levende dichters in de hoofdrol.

Wie en wat staat er dit jaar op het menu? Daar kan de lezer voor terecht op de website van het literair kunstencentrum. Wie echter een ietwat lichter opstel wil, leze deze brief aan de gelovigen van Gilgamesj. De schrijver hoopt dat de lezer [m/v] zijn vingers aflikt en niet foert zegt maar so fort kaartjes reserveert.

Laten we eerst eens de persmededeling bekijken en daar het een en ander uit overnemen. We bekennen dat volmondig, oprechter dan de meeste beroepsjournalisten die doen alsof ze een artikel zonder hulp van de verstrekte docu hebben gefabriceerd.

‘Saint Amour 2018 bestaat uit zeven vrouwen, vier mannen, drie dichters, twee debutanten, één jarige prijzenveelvraat, twee Engelse schrijvers (hoewel), één Amerikaanse, twee Nederlandse, twee Vlaamse.

Poëzie

Michel Faber, Lelieblank, scharlakenrood en Het boek van wonderlijke nieuwe dingen, verloor in 2015 zijn geliefde vrouw Eva. Hij leest gedichten uit zijn monument aan haar: In de bundel laat Faber voelen wat het betekent om de liefde van je leven te ontmoeten – en voorgoed afscheid van haar te moeten nemen.

Mieke van Zonneveld schrijft in haar debuutbundel Leger: ‘Begeerte, zei mijn vader, is de wortel van het / kwaad. Ik leerde dat het waar was maar ik leerde het / te laat.’ ‘Keelsnoerend heldere gedichten’, besloot De Standaard. ‘Misschien wel het beste debuut in jaren.’

Els Moors is sinds kort Belgische Dichter des Vaderlands. Haar meest recente dichtbundel Liederen van een kapseizend paard werd door de jury van de Herman de Coninckprijs geprezen vanwege de ‘zinderende, broeiende en schurende taal waarmee Moors vat probeert te krijgen op de liefde, de lichamelijkheid en de complexiteit van het meest nabije’.

Proza

In zijn voor de Man Booker Prize 2016 geshortliste Wat een man is, schrijft David Szalay bij wijlen hilarisch over het verlangen van de man en diens algehele falen. The Times ‘kon zich moeilijk voorstellen dat jaar nog een beter boek te lezen’. Verder duikt er met Sien Volders nog jong, debuterend volk op, dat de jacht op het ongetemde leven heeft geopend. In haar roman Noord kruisen twee vrouwen in een afgelegen goudzoekersstadje het pad van twee mannen die leven voor muziek en vrijheid.

Ook Ilja Leonard Pfeijffer is van de partij, nog uitpuffend wellicht van de festiviteiten ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag op 17 januari. Pfeijffer kan uit zijn inmiddels omvangrijke en veelbekroonde oeuvre in ruime mate Saint Amour-fähige passages kiezen, de kans dat hij uit Peachez, een romance zal lezen, is groot. ‘Het meest romantische boek van het jaar’, schreef De Volkskrant daarover.

De Amerikaanse Kristen Roupenian brengt een fragment uit Cat Person, het korte verhaal waarmee ze in een klap wereldberoemd werd toen het in december in The New Yorker werd gepubliceerd en viraal ging. Het verhaal gaat over de korte, klungelige romance tussen de 20-jarige Margot en de 34-jarige Robert en sluit naadloos aan op onze tijdgeest, het online daten en de hashtag metoo.

Muziek

Annelies Van Dinter, de stervelinge achter het onsterfelijke Echo Beatty, voorziet Saint Amour van donkerrafelige muziek. ‘Van een statige, raadselachtige schoonheid’, vond Humo. Van Dinters stem, gitaar en het slagwerk van haar medeplichtige Louis Evrard roepen atmosferische landschappen op.

De jonge, Nederlandse Pitou benut ten volle de weidse akoestiek van de theaters met haar karakteristieke stem. Het befaamde Engelse dagblad The Independent roemde haar ‘intelligente folkpop die het duistere en het lichte van de menselijke emotie in harmonie brengt’. De ster van Pitou is rijzende: richt u zich tot haar als u even de weg kwijt bent.

Net voor dit artikel klaar was om het net op te zwieren bereikte ons het bericht dat Hilde Van Mieghem ingetreden is tot de Orde der Artiesten van het poëziecircus 2018. Zij zal een tekst van een Amerikaanse auteur lezen. Van Mieghem was in 2017 Vrouw van het Jaar. Zij staat waarvoor ze staat, geeft een stem aan wie er door omstandigheden geen kan of wil hebben. Mede daarom is ze voor Saint Amour uitgenodigd.

Presentatie

Kersvers Antwerps stadsdichter sinds 25 januari van dit jaar, Maud Vanhauwaert, treedt aan als spreekstalmeesteres, ze vormt het enjambement dat de schrijvers en muzikanten met elkaar verbindt.’ Tot zover de opgeschoonde persnota van Behoud de Begeerte.
Het startschot van de korte tournee wordt gegeven in Antwerpen, waarna het peloton zijn weg vervolgt en halt houdt in Gent, Leuven, Genk om te stranden in Brussel.

Overweging

Wat maakt Saint Amours nu zo bijzonder? Wel, om dat te verklaren moeten we een omtrekkende beweging maken. Elke mens begint en eindigt met poëzie. De geboortekaart en de rouwbrief. Het is een bestaand of een kakelvers kort gedicht, soms maar een versregel. Voor de verstandelijk rijkelijk voorziene: G. Gezelle/M. Vasalis; voor de minder bedeelde: A. Nahon/T. Hermans. Tussen geboorte en dood: Theater. Vijftig jaar huwelijk, tsjak, een gedicht, meestal geschreven door een familielid of een leraar Nederlands [te mijden!]. Een nieuwe geliefde, tsjak, een gedicht. Voor de nieuwe koning, tsjak, een gedicht, voor de oude – net gestorven, tsjak, een gedicht, voor het afschaffen van het koningschap, tsjak tsjak tsjak tsjak duizend en één gedichten.

Kortom; poëzie is pepmiddel en medicijn, de vertaling van vreugde en verdriet, nodig om het extra- zowel als het introverte gevoel bondig samen te vatten. Saint Amour is daar het kroonjuweel van, want gelinkt aan Valentijn, en met de liefde valt geld te verdienen. Dat zei Socrates al. Waar, dat weet ik niet, maar dat vertelt Johan Braeckman ons wel. Tiens, nu ik dit tik! Tip voor Luc Coorevits, de CEO van Behoud de Begeerte: waarom eens niet een Saint-Amour [deels] gevuld met filosofen?

Afronding

Zo, en nu enkel nog een gedicht zoeken om deze roffelende promotekst af te sluiten. Even kijken in het laatste prachtnummer van Het Liegend Konijn, het halfjaarlijkse tijdschrift voor hedendaagse poëzie dat enkel gedichten opneemt die uit het nest werden geroofd. M.a.w. niet eerder werden gepubliceerd. Hé kijk, wie we daar hebben! Maud Vanhauwaert. Zij lijmt de boel maar leest of toont geen eigen werk. Wat jammer is. Enfin, we nemen het eerste van een vierdelig gedicht.

Wie op de steller van dit artikel wil schieten gaat naar de Amour-avond in de goede stad Gent. Salut.

Saint-Amour 2018 www.begeerte.be

Om niet te zeggen

je huid een ijsoppervlak, zo dun
dat ik daaronder iets zag bewegen
een dode flamingo, een weggewaaide tent
je zusje in roze tule

om niet te zeggen niets was kouder dan jij
in die ene nacht, donker en gebonden
als bloed buiten een lichaam

ik stond achter je
mijn handen om je middel
ik wou je plooien als een knipmes
geborgen sneed je alsnog in jezelf

om niet te zeggen

het is een strijd die ik niet kon winnen
alleen in fases kon verliezen
Maud Vanhauwaert