Begonnen in het Gentse margetheater heeft Ivo van Hove het gebracht tot toonaangevend theaterregisseur.

Dat geldt niet enkel voor het theater van de Nederlanden, maar wereldwijd. Hij heeft het niet in de schoot geworpen gekregen, hij heeft er voor gewerkt. Hij is er zelfs in geslaagd het hoogste podium van Broadway te beklimmen, de hemel van de entertainment. Met sterke voorstellingen, wars van kitsch en quatsch. Sterren staan te dringen om onder zijn leiding te spelen of een productie te maken. Wijlen David Bowie en Juliette Binoche, zijn treffende voorbeelden.

Ivo van Hove slaagde er tevens in om het theatergezelschap, waar hij aanvankelijk artistiek directeur van was en het gaandeweg bracht tot algemeen directeur, met de Amsterdamse schouwburg te fuseren. Met als resultaat dat de programmering geen wildwesttroep is en de sfeer tot een hogere verlichting leidt.

Unanieme voordracht

De Johannes Vermeer Prijs 2019, de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten, is door Ingrid van Engelshoven, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, toegekend aan theatermaker Ivo van Hove. De jury, onder voorzitterschap van Els van der Plas, heeft hem unaniem voorgedragen. Van Hove ontvangt de prijs voor zijn grandioze bijdrage aan de ontwikkeling van het theater in én buiten Nederland. De uitreiking vindt plaats op woensdag 25 september 2019 in de Ridderzaal van de Stadsschouwburg.

De Johannes Vermeer Prijs is de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten. Eerder ontvingen onder meer Pierre Audi, Erwin Olaf, Marlene Dumas en Rem Koolhaas deze prestigieuze prijs.

Verruiming en verdieping

De jury eert met de voordracht een uitzonderlijk theatergenie: ‘Ivo van Hove heeft een duizelingwekkend oeuvre aan theaterproducties tot stand gebracht dat uniek is binnen het Nederlandse taalgebied maar ook ver daarbuiten. Hij verruimt en verdiept steeds weer de theatrale verbeelding van het menselijk bestaan. De afgelopen decennia heeft hij het Internationaal Theater Amsterdam (voorheen Toneelgroep Amsterdam) naar de internationale wereldtop gebracht waarbij de schitterende theatervormgeving van zijn partner Jan Versweyveld aparte vermelding verdient.’

Baanbrekende dramatische visie

Bijzonder is volgens de jury de wijze waarop Ivo van Hove de Nederlandse taal over grenzen brengt. Met zijn baanbrekende dramatische visie en zijn vermogen om taal, drama, regie en beeld gelijkwaardig samen te brengen, heeft hij het theater vernieuwd zonder daarbij de verbinding met de traditie te verliezen. Het leiderschap van Ivo van Hove kenmerkt zich — aldus de jury — door een geweldige combinatie van artistieke en bestuurlijke kwaliteiten. Interdisciplinaire samenwerking is voor hem vanzelfsprekend, zo blijkt ook uit zijn operaregies en de recente samenwerking met het Koninklijk Concertgebouworkest.

Randnieuws uit de marge

Voor het seizoen 19|20 brengt ITA twee nieuwe regies van Ivo van Hove: Freud en Wie heeft mijn vader vermoord. Op zondag 1 september is Ivo van Hove de zesde en laatste Zomergast bij de VPRO (NPO2). In 2020 gaat in New York zijn versie van The West Side Story op Broadway in première. Daarna regisseert hij Isabelle Huppert in La menagerie de verre van Tennessee Williams.

Meer info over producties en speeldata: www.ita.nl

Els van der Plas

Parel op de kroon