Louvain-la-Neuve is sinds het begin van de jaren ’70 van de vorige eeuw een prachtige, nieuwe en zeer succesvolle universiteitsstad in Waals- Brabant. Een mooi voorbeeld van een geslaagde Walen binnen!

Een droom-ontmoetingsplaats voor jonge mensen van alle uithoeken van de wereld die proberen de planeet een beetje beter te maken. En dus zullen die wel van heel dichtbij de oorlog in het Nabije Oosten volgen. Als de wapens het halen van de vredesduiven zijn jonge mensen toch nog altijd massaal bereid tot actie? Maar in Louvain-La-Neuve is daar weinig van te zien. Alia tempora, alia mores ?

Triestige politieke recuperatie

Alleen radicalen nemen er blijkbaar het woord. Ook op de zogeheten sociale media. Zeker langs Waalse kant. Waar de jongerenafdelingen van de socialistische vakbond FGTB en jonge militanten van de PTB een (niet helemaal onjuist) beeld ophangen van een oorlogszuchtig Israël, maar tegelijk vergeten de wreedheden van Hamas te veroordelen.

Om dan nog te zwijgen over linkse partijen die er tegen volgend jaar electoraal voordeel van verwachten. Uitgerekend op een moment dat de traditionele ideologieën en partijen de kluts kwijt zijn. Kijk naar de (te) Open Vld.

Terug naar Louvain-la-Neuve. Toen de horror van het conflict almaar duidelijker werd, mobiliseerde de plaatselijke Groupe islamo-chrétien haar aanhangers om samen te bidden voor de vrede. Paus Franciscus had daartoe opgeroepen. Vijftig mensen kwamen erop af. In de moskee werd samen gebeden om het einde van de oorlog. Een druppeltje hoop in een oceaan van vijandigheid.

Een zeer bewuste derde leeftijd…

Om en rond de UCLouvain – de nieuwe naam van de Université Catholique de Louvain – is hoop gelukkig nog mogelijk. Onder meer dankzij de UDA, de Université des Aînés, de zeer actieve Universiteit voor de Derde Leeftijd. Ze hebben Bichara Khader uitgenodigd.

Khader is een zeer gewaardeerde politoog en socioloog, een expert over de Arabische wereld. Hij is zelf een Oosterse christen van Palestijnse afkomst, die sinds 1965 in ons land woont. Khader verzoent zijn eigen christelijke en humanistische waarden met die van de Verlichting.

Hij en zijn broer haalden een doctoraat, in de politieke en sociale wetenschappen en in internationaal recht. Na de Israëlische bezetting van de Westelijke Jordaanoever in 1968, traden zij toe tot de Fatah, de Palestijnse Bevrijdingsbeweging. Broer Naïm werd zelfs de officieuze vertegenwoordiger van de PLO in België. Een functie die enkele jaren later door België ook officieel werd erkend.

Vrede en dialoog

De Khaders wilden een seculiere en democratische Palestijnse staat die vreedzaam zou samenleven met Israël en pleitten voor vrede en dialoog. Dat leidde in de vroege jaren ’70 ook tot de stichting van een Centre d’études et de recherches sur le monde arabe contemporain in Leuven. Dit studiecentrum werd in geen tijd een referentie voor wie interesse had voor de Arabische wereld.

Op 1 juni 1981 werd Naïm Khader vermoord voor zijn huis in Elsene. Het gerechtelijk onderzoek heeft de schutter of de opdrachtgevers nooit gevonden. Maar Bichara Khader zet het werk van zijn overleden broer voort.

Voor de studenten van de UDA toonde Khader aan dat Europa zich al jaren, om niet te zeggen eeuwen, inzet voor een vredevolle samenleving in het Nabije-Oosten. Meer bepaald in het historische Palestina waar ook de drie grote monotheïstische godsdiensten zijn ontstaan.

Maar helaas is vrede daar allicht moeilijker dan ooit. Onder meer omdat de Israëlische bevolking met Netanyahu en zijn bondgenoten niet echt voor vrede hebben gekozen.

Bichara Khader signaleert dat ook: de Israëlische bevolking en een deel van de Joodse samenleving elders in de wereld tonen weinig empathie voor de andere bevolking in de regio. Jarenlang maakten zij, op zeer bijbelse wijze, van Israël een kleine David tegen een barbaarse Arabische Goliath.

Hoop

Er was ooit hoop, in 1994, bij de toenadering tussen Rabin en Arafat, die dacht dat zijn Palestijnse staat eindelijk realiteit zou worden. Helaas, enkele maanden later werd Rabin vermoord. Door een ultranationalistische landgenoot.

Israël werd radicaler dan ooit: de kolonisering en de aanhechtingspolitiek maakten het samenleven van de twee volkeren onmogelijk… Langs Palestijnse kant kwam en won Hamas.

Bichara Khader zegt dat alleen dialoog tot een oplossing kan leiden. De manier waarop een (te groot) aantal journalisten verslag brengen over de oorlog bevordert dat niet.

De UDA luistert ademloos toe. In de bomvolle aula kijken mensen van de veiligheidsdiensten toe. Omdat ze weten dat er ook hier een probleem kan zijn…

Maar niemand provoceert, niemand loopt in de val van de polarisatie. Integendeel, in de zaal is het muisstil, van het begin tot het einde. Als Bichara Khader vertelt over zijn bezoek aan Auschwitz luistert iedereen ademloos. Khader bezocht het uitroeiingskamp samen met een aantal Palestijnse burgers én met Emile Soufani, de pastoor van Nazareth. Soufani is een christelijke Arabier, priester én Israëlisch staatsburger.

Emile Soufani

Een ander geluid