Naar aanleiding van de IJzerwake kwam er weer een regelrechte absurde poging tot aanslag op de vrije meningsuiting. Gelukkig kent en erkent de rechterlijke macht nog onze Grondwet en de fundamentele rechten van de mens. Dat kunnen we niet meer zeggen van sommige uitvoerende politici, zoals het schepencollege van Ieper. Die eisen dat wij alleen meningen uiten die in hun wijsneuzerig ethisch kader passen. Zij zijn van mening dat ze alle waarheid in pacht hebben en dat alle andere meningen niet gehoord mogen worden.

Of was de hetze een persoonlijke antipathie van Burgemeester Talpe (Open Vld) tegen Dries Van Langenhove? Omdat het op de man spelen niet wenselijk was, werd alles dan maar gekaderd in een belachelijk discours waarvan elke eerstejaarsstudent rechten weet dat het ‘zever in pakkes’ is. Friedrich Nietzsche verwoordde het het best: ‘De haat tegen het boze is de pronkmantel waarmee de farizeeër zijn persoonlijke antipathieën camoufleert.’

Het recht om meningen te horen

Er zijn twee zijden aan de vrije meningsuiting. Het recht om je mening te uiten en het recht om een mening te horen. In 1972 zei Thurgood Marshall, rechter bij het Hooggerechtshof van de Verenigde Staten daarover: ‘de vrijheid om te spreken en de vrijheid om te horen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, het zijn twee zijden van dezelfde medaille’.

Hij deed die uitspraak ter verdediging van het recht van Amerikaanse professoren in de sociale wetenschappen om te luisteren naar de toespraak van de Belgische academicus Ernest E. Mandel, die op verschillende academische conferenties in de Verenigde Staten zou verschijnen. Mandel had boeken geschreven over marxistische economische theorieën en beschreef zichzelf als een ‘revolutionaire marxist’. Hij kreeg uiteindelijk geen visum. Door links België werd toen met afgrijzen en misprijzen gereageerd. Ze verweten de Verenigde Staten dat ze de rechten van de mens niet respecteerden.

Het recht om een eigen mening te vormen

Nu de schoen aan de andere voet zit neemt hun denken een bocht van 180 graden. Linksdenkenden en woke-adepten zien andersdenkenden niet als mensen om mee in debat te gaan, maar als een virus dat moet worden uitgeroeid. Desnoods met een schutskring. Zonder twijfel krijgen we komend weekend te Ieper betogingen van een conglomeraat van anarchisten, communisten, ecologisten en socialisten. Daar is niets mis mee. Ook zij hebben recht op hun mening. Maar! Ze mogen er wel de bezoekers van de IJzerwake hun recht om het horen van een andere mening niet ontnemen.

Iedereen moet het recht hebben om diverse meningen te aanhoren en vervolgens op basis daarvan zelf een mening te vormen. Ik ga evengoed naar toespraken van Raoul Hedebouw als naar die van Dries Van Langenhove, evengoed naar Rik Torfs als naar Mattias Desmet, evengoed naar Anuna De Wever als naar Maarten Boudry… Ik vorm wel mijn eigen mening, maar hoor graag breed wat politici, academici en filosofen van allerlei pluimage denken. Wie mij de toegang tot een lezing of speech ontzegt, zegt eigenlijk dat ik te dom ben om een eigen menig te vormen of dat ik te vatbaar ben voor brainwashing. Beste linksdenkenden – tegenwoordig inclusief gesloten VLD’ers –, ik hoef geen bescherming tot het horen van een mening. Ik hoef geen sturing tot het vormen van mijn eigen mening. Ik kan dit heus wel alleen.

Garanties en respect van onze vrijheden

Burgemeester Talpe en haar schepencollege moeten zich naast de microscopische woordenanalyse van speeches en liederen nog van een belangrijke zaak vergewissen. De garantie dat het recht en de vrijheid op het horen van een mening gerespecteerd wordt. Emmily, ik mag hopen dat vrijheden garanderen en respecteren niet te veel gevraagd is voor een liberaal. Zij moeten ervoor zorgen dat tegenbetogers enkel hun mening komen uiten, niet de toegang tot de IJzerwake versperren of het bezoekers onmogelijk te maken de site te bereiken door plaktoestanden allerhande. De vraag op vandaag is dan ook of zij al preventieve maatregelen troffen en een politioneel plan van aanpak hebben om het recht om meningen te horen op de IJzerwake te garanderen?

Rechts Vlaanderen heeft wel respect voor de vrije meningsuiting. Ik daag iedereen uit om mij te duiden wanneer de afgelopen 10 jaar rechtsdenkenden, linkse of extreemlinkse toespraken beleidsmatig poogden te verhinderen of probeerden mensen de toegang te verhinderen om een linkse of extreem linkse mening te aanhoren. Het is een feit dat tot spijt van wie het benijdt denkers van rechts tot extreemrechts steeds de vrijheid om te spreken en de vrijheid om te horen als fundamenteel mensenrecht respecteren. Nu nog links Vlaanderen.

Ernest E. Mandel

De vrijheid om te spreken en de vrijheid om te horen