In de Verenigde Staten was de Internationale Vrouwendag oorspronkelijk een herdenking van de eerste staking van vrouwen die plaatsvond op 8 maart 1908 in New York. 15 000 textielarbeidsters stappen die dag door de Lower East Side naar Union Square. Het doel is voor vrouwen tot betere arbeidsomstandigheden te komen, vooral dan in de textielindustrie.

In Europa zijn daar al enkele decennia de acties van de Duitse socialiste Clara Zetkin (1857-1933) aan voorafgegaan. Op het Internationaal Congres van Zürich (1893) vertegenwoordigt Clara Zetkin eens te meer de Duitse socialistische vrouwen. Naar aanleiding van haar verslag over de vrouwenarbeid wordt een resolutie aangenomen waarin een aantal oude programmapunten worden opgenomen. Nieuw is de eis dat zwangere arbeidsters twee weken voor hun bevalling en vier weken erna niet mogen werken.

Zetkin zal in 1918 tot de medeoprichters van de Kommunistische Partei Deutschlands behoren, samen met onder meer Karl Liebknecht, Rosa Luxemburg, Ernst Meyer, Wilhelm Pieck, August Thalheimer en Otto Rühle.

De eigenlijke Internationale Vrouwendag wordt voor het eerst uitgeroepen door diezelfde Clara Zetkin op de Internationale Vrouwenconferentie in Kopenhagen in 1910, waaraan honderd mannen en vrouwen uit 17 landen deelnemen. In 1917 breekt precies op 8 maart opnieuw een staking uit vanwege de slechte arbeidsomstandigheden in de textielindustrie, maar nu in Sint-Petersburg, toen de Russische hoofdstad. Mede als gevolg hiervan kiest in 1921 het Internationale Vrouwensecretariaat van de Communistische Internationale voor 8 maart definitief als datum van de Internationale Vrouwendag. In 1978 werd de Internationale Vrouwendag door de Verenigde Naties (VN) erkend.

Ernst Meyer

Vandaag 1908: eerste Internationale Vrouwendag, maar die kende lange aanloop