Met de oprichting van de ‘Moslimraad voor België’ heeft minister van Justitie Vincent Van Quickenborne zijn volgende bok geschoten. De Moslimraad volgt de Moslimexecutieve op als het hoogste orgaan voor de moslims in België op. Maar nog voor de inkt van de oprichtingsakte droog was, verviel het hoogste moslimorgaan in dezelfde fouten: onbekwaamheid, integrisme en het importeren van achterhaalde denkbeelden uit het Midden-Oosten.

De minister wil aan de Moslimraad niet alleen een jaarlijkse subsidie van 700.000 euro toekennen, maar geeft hem ook nog belangrijke bevoegdheden, zoals: islamleerkrachten aanstellen en opleiden, aalmoezeniers en imams benoemen, moskee-erkenningsdossiers beheren en toezicht houden op het onderwijs van lokale moslimgemeenschappen.

De Moslimexecutieve… de vader van vele problemen
De Moslimexecutieve werd in 1998 opgericht als officiële gesprekspartner van de Belgische overheid. Van bij het begin rezen er problemen met het zogezegd representatieve orgaan voor de moslims in België. Al vlug werd de werking verlamd door de interne verdeeldheid en de externe druk vanuit het Midden-Oosten. Maar er werd ook geknoeid met facturen en de boekhouding. Er volgde een gerechtelijk onderzoek. ‘Het kan zo niet verder’, klonk het 15 jaar geleden.

De mislukking van het experiment stond al van bij aanvang vast. Volgens gewezen minister van Justitie Tony Van Parys was dat te wijten aan ‘het gebrek aan de integratiebereidheid, de afwezigheid van de integratiewil en het feit dat een aantal mensen – waaronder de voorzitter – tot fundamentalistische milieus behoren, die volgens de staatsveiligheid risico’s met zich mee kunnen brengen als ze officiële posities zouden innemen’. Hoe hard men toen geprobeerd heeft om de gematigde moslims de dienst te laten uitmaken, de Moslimexecutieve heeft zich nooit van haar fundamentalistische odeur kunnen ontdoen.

Het aanmoedigen en bewerkstelligen van een verlichte, Europese islam – die zich schikt naar de democratische waarden – bleek niet meer te zijn dan een natte droom, een illusie die eerder het omgekeerde bereikte dan initieel de bedoeling was: het aanwakkeren van het salafisme. In de schaduw van de executieve werden Europese jihadi’s richting Syrië gemobiliseerd. De aanslagen in Brussel en Parijs bevestigden andermaal dat het salafisme in de moskeeën werd gepredikt. Hoe hard men ook probeerde, de invloed vanuit het Midden-Oosten kon men niet verhinderen. ‘De hoofdimam van de Moslimexecutieve – die de Belgische imams moet beoordelen en goedkeuren – is de hoofdimam van de Marokkaanse staat in Europa’, liet imam Nordin Taouil zich ontvallen. De invloed vanuit het Midden-Oosten is massief. Er was zelfs sprake van spionage.

Vergaande wereldvreemdheid
Vorig jaar trok Van Quickenborne de erkenning van de Moslimexecutieve in bij gebrek aan ‘transparantie, representativiteit en professionalisme’. ‘Men deelt de mensen nog altijd in in Marokkanen, Turken en andere nationaliteiten. Dat is toch vreemd dat intussen hier de derde of vierde generatie moslims woont, terwijl die nog altijd vertrekken van hun afkomst. Dat is een concept uit het verleden’, klonk een verbijsterde minister. De uitspraak van Van Quickenborne toont aan hoe ver de geglobaliseerde elite – met hun dogma’s over open grenzen en massa-immigratie – van de realiteit afstaan.

Ook de oprichting van de Moslimraad wijst op vergaande wereldvreemdheid van de minister van Justitie. Aan het hoofd staat Esma Uçan, een 29-jarige Turks-Koerdische die in Wilrijk is geboren. Ze was ooit bestuurster van Mahara, een islamitische studentenorganisatie. Nog voor haar aanstelling goed en wel rond was, kreeg ze de wind van voor. Vrouwen moeten immers hun plaats in de islam kennen en dat is niet bepaald aan de top in het openbare leven. Heel wat moslims konden hun oren en ogen niet geloven. Esma Uçan zal voortaan de imams in België aanstellen. Het is een gedachte die heel wat moslims naar adem doet happen. Bovendien beschikt ze over een oerconservatief netwerk met een religieus-politieke agenda. Het wordt intussen wel duidelijk welke ideeën de islamleerkrachten in het onderwijs zullen ventileren en van welke religieuze snit de imams zullen zijn.

Moderne, Europese islam
Van Quickenborne hoopt met deze stunt de moslimharten voor een ‘moderne, Europese islam’ te kunnen winnen. De minister denkt dat Esma Uçan een burg kan vormen met de rest van de maatschappij en dat ze het schisma tussen onder andere soennieten en sjiieten kan doen vergeten, maar dat getuigt toch van een uiterst naïef wereldbeeld. ‘Ook in gesubsidieerde moskeeën werd opgeroepen tot geweld op ongehoorzame vrouwen, tot homohaat en werd reclame gemaakt voor de Turkse dictator Erdogan’, vindt Vlaams fractieleider Chris Janssens (VB). Dat zal nu niet anders zijn.

Bovendien is Van Quickenborne met zijn top-down-beslissing zowat aan de hele moslimgemeenschap voorbijgegaan. ‘Qua representativiteit is het met de Moslimraad nog slechter gesteld dan met de Moslimexecutieve… Ik denk dat de moslims in dit land beter verdienen’, liet imam en opiniemaker Khalid Benhaddou verstaan. ‘We vervangen een corrupte Moslimexecutieve door een Moslimraad zonder enig draagvlak of kennis van zaken’, vult Nadia Sminate aan.

De problemen met de organisatie van een representatieve vertegenwoordiging van de moslims in dit land hangt nauw samen met de problemen binnen de moslimgemeenschappen. Heel wat problemen en conflicten vinden hun oorsprong in de herkomstlanden. De economische uitsluiting van vrouwen, de lage tewerkstelling, het ondermaats presteren in het onderwijs, de dominantie van conservatief-religieuze opvattingen… leiden tot een sterke mate van segregatie. Ruud Koopmans toonde al aan dat migranten uit islamitische landen op vrijwel alle vlakken van integratie de hekkensluiters vormen. Het schijnmanoeuvre van Van Quickenborne heeft daar niets aan veranderd.

Aanknoping
Het is duidelijk dat niet alleen de moslimgemeenschappen boter op het hoofd hebben. Ook de weergaloze naïviteit van de opeenvolgende regeringen hebben de problemen alleen nog maar acuter gemaakt. Duidelijk is dat buitenlandse financiering van moskeeën uit den boze is en dat extremisme en deloyauteit in de kiem moeten worden gesmoord. Zowat een derde van de moslims verkiest nog altijd een politiek systeem dat op de Koran steunt. Dergelijk extremisme is een gevaar voor onze democratie.

Deze pijnlijke vaststellingen mogen ons uiteraard niet doen vergeten dat er ook heel wat moslims zijn die dagelijks hun uiterste best doen om vanuit hun identiteit aanknoping te vinden met onze maatschappij. Dat verdient respect. Het kan een aanknopingspunt vormen om verder georganiseerde en structurele communicatie met de diverse moslimgemeenschappen aan te knopen. Volgens onze wetten wel te verstaan.

Esma Uçan

De Moslimraad, een schijnmanoeuvre van Van Quickenborne