U wist het misschien niet, maar koningin Mathilde van België, geboren Mathilde Marie Christine Ghislaine gravin d’Udekem d’Acoz, is afgelopen vrijdag op tram 5 gestapt, zoals we dat in Vlaanderen zeggen. Voor elke vrouw toch een sleutelmoment, maar voor VTM dé gelegenheid om een interview met de vorstin af te nemen van een goed half uur.

De voorbereidingen zijn niet van een leien dakje gelopen. Het paleis zag het eerst niet zitten en Mathilde had geen goesting, maar na jaren (!) gepalaver, zoals we in de bevriende krant HLN lezen, mocht het dan toch, zij het onder strikte voorwaarden. De titel van het promo-artikel vat de geest van het ‘grote TV-interview’ goed samen: ‘Als ze wil ontspannen, doet ze haar horloge uit.’ Zieke geesten zouden dan denken dat ze toch nog iets anders zou uittrekken om zich te ontspannen, maar dan kent u Mathilde d’Udekem d’Acoz nog niet: ze houdt het bij haar Rolex-horloge. Noblesse oblige, en het gaat ons verder geen zier aan.

Colloque singulier

Volgens kenner Jo De Poorter weet de vorstin perfect hoe ze haar gemaal moet aanpakken

Voor vele landgenoten is het wel een raadsel hoe Filip vier kinderen op de wereld heeft kunnen zetten. Zelfs royalty-specialist Jo De Poorter piekert over deze vraag, gelet op de bordkartonnen structuur van de koning en zijn mogelijke homoseksuele geaardheid. Waarbij Mathilde de meubelen moest redden als u me begrijpt, want ook deze column valt onder het colloque singulier. In het DM-interview over De Poorters boek ‘De Macht van Mathilde’ valt overigens opeens deze passus zomaar uit de lucht als het gaat over Filips geaardheid en de voortplantingskwestie:

– ‘Maar als hij de kroon wilde voortzetten, moest hij wel nakomelingen verwekken.’

– De Poorter: ‘Dat kan op verschillende manieren.’

De ‘impact’ van Mathilde dus, begrijp de titel voor u begint te fantaseren rond geknoei met potjes en pornoblaadjes, of verhalen over nuttige stalknechten. Maar we wijken af . Het VTM-‘interview’ is van een benauwende onbenulligheid, zoals dat bij ons protocol hoort.

Vergelijk dit met het interview met koningin Maxima, ook net vijftig, en begrijp: het Belgische koningshuis wordt door zijn entourage in de 18de eeuw gesitueerd. Het Maxima-interview is gezellig, informeel, een jolige babbel met z’n viertjes, terwijl je zo het zweet ruikt als VTM-journaliste Eva Peeters de hand reikt van hare majesteit, die ook zo wil aangesproken worden.

Vooraf was trouwens gestipuleerd dat er geen vragen over het privé-en familieleven mochten gesteld worden, noch politieke aangelegenheden. Veel schiet er dan niet over. Dus ging het over – u raadt het nooit – haar interesse in liefdadigheid en de aandacht voor de ‘warme samenleving’. De flemerige commentaarstem onderlijnt deze gedrevenheid bij beelden van een wandeltocht met gehandicapten, wanneer ze voor leesmoeder speelt, of als ze met haar laarzen door de onderstroomde straten aan de Vesder paradeert.

Assimil-Nederlands

Het vorstenpaar in Pepinster, juli 2021

Waarbij er altijd voldoende zwartjes worden aangevoerd om het multiculturele beeld te vullen en de Leopold-factor weg te drukken. Dat hoort allemaal bij haar ‘task-beschrijving’(sic). In een soort Assimil-Nederlands, waaruit blijkt dat ze ten paleize deze taal nooit spreekt, wordt het ene na het andere cliché zachtjes weggemurmeld, volgens een script dat duidelijk haarfijn was doorgenomen.

Waarom de Vlaamse commerciële zender dan toch zo nodig een gesprek met Mathilde wou? Omdat het publiek dat verwacht. Maar zeker ook voor het gewin. In de originele, op de VTM-site nog steeds te bekijken versie zitten nogal wat niet-door-te-spoelen commercials, en daarmee heeft de zender heel subtiel aangegeven wat de reële betekenis is van het Belgische koningshuis én het Mathilde-interview: iets waar je reclame mee kan verkopen. In feite is dat subtiele majesteitsschennis: onze vorstin gebruiken om scheermesjes of wasmiddel te verkopen, en niet eens Rolex-horloges. Dat VTM-trekje heeft het protocol vermoedelijk over het hoofd gezien. Die Flamouches, ze had het kunnen weten.

Maar waarom ik nu al meer dan 600 woorden bezig ben over die 50ste verjaardag van Mathilde? Omdat ik de hardnekkigheid bewonder – en ik zeg het zonder ironie – , waarmee Filip en Mathilde doen alsof België zijn 200ste verjaardag zal halen. Diep in hun binnenste weten ze dat dit een heikele missie wordt, maar dat staat geen seconde op het gezicht van hunne majesteiten af te lezen.

Vive le roi

Vandaag is George-Louis Bouchez een van de trouwste steunpilaren van de monarchie

Tegelijk zijn er politieke krachten die voor hun eigen agenda het theater in Laken maar wat graag willen rekken. Vandaag bevinden ze zich, bizar genoeg, vooral in het liberale milieu. Met name Alexander De Croo en Georges-Louis Bouchez staan bekend als enorme royalisten. Uit eigenbelang natuurlijk, zoals Jules Gheude terecht opmerkt: meer dan bij eender welke politieke familie hangt het voortbestaan van de liberalen af van het voortbestaan van België. In Vlaanderen heeft N-VA haar liberale concurrent ideologisch en electoraal leeggegeten, in het linkse Wallonië blijven ze sowieso marginaal. Dus worden alle zeilen bijgezet pro monarchie… en tegen extreemrechts, vooral in Vlaanderen een ‘gevaar’ dat nu zelfs voor de Belgische Staatsveiligheid een topprioriteit wordt.

Zo komen we uit op het fameuze status-quo van een Belgische ruïne die maar niet omvalt. Het koninkrijk is op, maar er zijn nog een hoop belangen gericht op het uitstel van het einde. Sommigen rekenen hiertoe zelfs de N-VA en haar confederalistische piste. Het interview met de immer monkelende Mathilde getuigt van doorzicht in deze impasse. Het is een koelbloedig én onderkoeld statement van politieke correctheid, waarin het koppel Coburg- d’Udekem d’Acoz staat voor fatsoen, de juiste kant van de geschiedenis, en het verdedigen van het politieke centrum tegen het perfide extremisme. Hoe ‘apolitiek’ dat interview ook lijkt.

Het is theater, slecht theater misschien, maar de acteurs vallen NOOIT uit hun rol, er is geen spoor van improvisatie of paniekvoetbal. In die koelen bloede ook heeft Mathilde uit de sociaal incapabele Filip voldoende zaad losgeweekt om het voortbestaan van het geslacht te verzekeren. Volgens alle ‘boekskes’ wordt kroonprinses Elisabeth klaargestoomd om haar vader op te volgen, wat het Vlaams Belang ook mag uitbazuinen. Ik denk zelfs dat Europa, en wie weet de VN – waar Mathilde goede banden mee heeft – zouden protesteren mocht er ineens in Laken een meute het vlekkeloze gazon betreden, al dan niet met leeuwenvlaggen.

Dat, beste vrienden, is misschien de diepere betekenis van het momentje dat Mathilde zich een paar keer per dag gunt: haar horloge even uitdoen en zich diep ontspannen. Wie aan de juiste kant van de geschiedenis staat, moet niet altijd op de tijd letten.

Eva Peeters

Het mirakel van Laken: hoe Filip en Mathilde vier kinderen kregen