Woensdag 8 december schreef Frank van Vliet, hoofd van de buitenlandredactie van dagblad De Telegraaf, een column met de weinig opwekkende kop: ‘Oorlogstrom’. Die behandelde de mogelijkheid dat Rusland en China militair samenspannen. Vanuit de gedachte ‘het oorspronkelijke moederland in ere te herstellen’, kan Poetin Oekraïne annexeren en China op zijn beurt Taiwan heroveren.

Denkbaar, omdat de Verenigde Staten oorlogsmoe zijn. ‘Daarnaast heeft de NAVO haar zaken nog niet op orde, omdat veel Europese landen nog steeds niet aan hun verplichting voldoen om 2% van hun budget aan defensie te besteden.’ Hij noemde overigens ook argumenten waarom dit scenario niet hoeft uit te komen. Wat blijft hangen, is dat oorlog wel degelijk mogelijk is.

Publiciteitsoffensief

Dit najaar lijkt de NAVO begonnen aan een publiciteitsoffensief. Jaap de Hoop Scheffer, van 2004 tot 2009 secretaris-generaal van de NAVO, verschijnt momenteel regelmatig in de media. Zo was hij eveneens 8 december te horen op NPO Radio 1, samen met historica Beatrice de Graaf, over de door president Biden belegde top voor de democratie. Het weekend daarvoor was hij te gast in het programma van Arend Jan Boekestijn en Rob de Wijk op de commerciële radiozender BNR. Onderwerp: Rusland en Oekraïne.

Bent u bekend met WNL, de rechtse omroepvereniging binnen de Nederlandse publieke omroep? Zondagochtend zenden zij het praatprogramma WNL op zondag uit, van 10 tot 11. U hoeft De zevende dag er niet voor over te slaan. Op 31 oktober was luitenant-admiraal Rob Bauer te gast. Van 2017 tot 2021 was hij Commandant der Strijdkrachten van de Nederlandse krijgsmacht. Sinds afgelopen juni is hij voorzitter van het NAVO Militair Comité. In de uitzending waarschuwde hij voor Wit-Rusland. Loekasjenko zou vluchtelingen doelbewust inzetten als een vorm van hybride oorlogsvoering, om Europa een nieuwe vluchtelingencrisis te bezorgen. Een thema dat kort daarop actueel werd.

Russische onderzeeër

Tweede Kamerlid Jeroen van Wijngaarden van de rechts-liberale VVD behoort tot het onderhand (helaas) zeldzame slag dat zich liever richt op inhoudelijk dingen voor elkaar krijgen dan op oreren in praatprogramma’s. De defensiewoordvoerder spreekt op bijeenkomsten met de achterban vrijuit over wat hij te horen krijgt. U weet misschien dat over de bodem van de Noordzee en de Atlantische Oceaan kabels liggen, voor het dataverkeer tussen Europa en Amerika. Een Russische nucleaire onderzeeër bleek daar onlangs heel lang boven gehangen te hebben, vertelde hij 12 oktober op een bijeenkomst voor de plaatselijke VVD-afdeling.

De dag voor het partijcongres van 27 november was hij nog in Noorwegen. Daar hoorde hij onder andere over de nucleaire torpedo’s die Rusland ontwikkelt.

Moderne oorlog

Oorlog kan tegenwoordig heel anders gevoerd worden dan in de eerste helft van de twintigste eeuw. Rusland heeft zich in Oekraïne bekwaamd in hybride oorlogsvoering. Niet direct met een leger een land binnenvallen, maar met heimelijke operaties een ander land destabiliseren.

Is het toeval dat China de ruimte in wil en dat de vorige Amerikaanse president hardop droomde van een ‘space force’? Nee, want vanuit de ruimte kunnen luchtaanvallen heel effectief uitgevoerd worden. De luchtafweersystemen zijn daar nog niet op berekend.

En dan is er nog het internet. Digitale oorlogsvoering. Hoe meer digitalisering, hoe meer mogelijkheden om veilig vanaf de eigen computer in een ander land infrastructuur te saboteren.

‘China’s Magic Weapon’

De BBC zond afgelopen september een documentaire uit, ‘China’s Magic Weapon’, over het ‘Verenigd Front’, een afdeling van de Chinese Communistische Partij die de invloed van de partij en China in het buitenland moet vergroten. Tot het instrumentarium behoort onder andere omkoping van politici, intimidatie van critici, hacken en het sponsoren van economisch strategisch onderzoek aan buitenlandse universiteiten. Hopelijk wordt het ook een keer vertoond in Nederland en België.

De Nederlandse publieke omroep kennende, zal dat op een doordeweekse avond zijn, niet voor 22.30, als werkende mensen naar bed zijn. Eén element heeft de Nederlandse tv wel gehaald. Het programma Medialogica besteedde zondag 5 december aandacht aan de lange arm van China, die ook hier tot zelfcensuur kan leiden. De aflevering heet toepasselijk genoeg Bang voor Beijing.

Het boek van Theo Francken en Hendrik Bogaert over het belang van de NAVO komt dus niks te vroeg.

Liberaal-conservatief of Vlaams-nationalistisch?

In Nederland is centrumrechts van oudsher pro-NAVO. Het boek kan rechtse Nederlanders aanspreken. Toch een kanttekening. Bij internationale betrekkingen telt anciënniteit mee. Hoe onbeheerst de Turkse president Erdogan ook soms mag lijken, in zijn tirades ging hij eerder tekeer tegen ‘nieuweling’ Macron dan tegen de lang zittende Angela Merkel. Nu de laatste afgetreden is, is de Nederlandse premier Mark Rutte overigens de langstzittende Europese regeringsleider.

De drie Benelux-landen zijn klein, maar vanaf de oprichting lid van NAVO, de Europese Gemeenschap/Unie en de Verenigde Naties. Die oprichtersstatus geeft ze meer gewicht dan andere landen van die omvang. Om die reden is Mia Doornaert tegen splitsing van België. Een onafhankelijke republiek Vlaanderen heeft dat voordeel niet. Integendeel, die mag achteraan aansluiten in een Unie van 27 lidstaten en bij een VN van meer dan 190 landen.

Legers en militaire bondgenootschappen draaien om betrouwbaarheid. In geval van nood elkaar dekken, in plaats van dat iedereen zijn eigen hachje redt. In 1994 viel de uittredende Nederlandse premier Ruud Lubbers enkele dagen voor de verkiezingen publiekelijk de nieuwe partijleider af. De Amerikanen vonden hem daarom te onberekenbaar om in 1995 secretaris-generaal van de NAVO te worden. Stel dat Bart De Wever zou solliciteren, of een van de N-VA-bewindspersonen uit de regering-Michel I…

Streven naar splitsing bedreigt hoe dan ook de stabiliteit van een land. Joegoslavië en Tsjechoslowakije werden bijna een eeuw later dan België staten en zaten niet bij de NAVO. Confederalisme houdt in theorie geen splitsing in. Het confederale Zwitserland is geen NAVO-lid.

Het pleidooi van Theo Francken en Peter Buysrogge voor het militaire bondgenootschap doet recht aan het liberaal-conservatieve karakter van de N-VA. Is het geen paradox om zowel voor instandhouding van de NAVO als splitsing van België te zijn?

Het boek van Francken en Bogaert is te koop bij boeken.doorbraak.be

Frank van Vliet

NAVO is nodig