Ik ken het enkel van op enige afstand. Meestal betrof het tienermeisjes die in tranen hun verhaal deden. Het bezorgde me telkens weer een ongemakkelijk en machteloos gevoel. Dat hoort vandaag bij het leraar-zijn.

Intentielezen

Sexting, sinds enkele dagen voor even een ‘hot’ thema. Ik oordeel niet over wat mensen in hun privéleven doen. Wanneer zo’n privézaken misbruikt worden, dan is dat voor de betrokkenen een pijnlijke affaire. Je moet maar eens naar zo’n huilend kind zitten luisteren. Het breekt je hart.

Zou sexting trouwens een werkwoord zijn? Ik sexting, ik heb gesextingd of ik tingde sex? Excuseer, ik dwaal af. Mijn laatste naaktfoto’s dateren ergens uit mijn peutertijd. Ze werden gretig gedeeld in de familie en becommentarieerd door mijn tantes. Vanaf een bepaalde leeftijd zag ik daar het leuke niet meer van in. Gelukkig ondergingen mijn zus, neven en nichten hetzelfde lot.

Blijkbaar is die bewering overigens voldoende om je de woede op de hals te halen van volstrekt onbekenden op sociale media. Toen ik in het ochtendjournaal een minister hoorde verklaren dat ‘dit’ iedereen kan overkomen, dacht ik daar al rijdend naar mijn werk even over na. Ik tweette wandelend in een schoolgang: ‘”Iedereen kan dit overkomen!” Mijn laatste naaktfoto’s dateren uit mijn peutertijd.’ Voila, ik moest me ervoor schamen. Ja, zelfs mijn leraarschap werd in twijfel getrokken. Nochtans schreef ik niet meer dan ik schreef. Blijkbaar is het intentielezen van tweets door personen die je van haar noch pluim kennen een bijzondere gave. Het ligt ongetwijfeld aan mij dat ik dit niet goed begrijp.

Ik begrijp wel dat de nieuwe media nieuwe vormen creëren van seksuele beleving. In mij zal je niet snel een ‘de jeugd van tegenwoordig!’-iemand vinden. Daarvoor werk ik te veel met die jeugd. Ik constateer dat die niet veel verschilt met voorgaande generaties. Ze zijn nog even zenuwachtig en onzeker als vroeger. Alleen de omstandigheden zijn enorm anders, op technologisch en sociaal vlak. Dat leidt als vanzelf tot ander gedrag. Maar in de kern blijven de jongeren dezelfde als de ‘jongeren van tegenwoordig’ in andere decennia. En ja, in mijn generatie liepen er evengoed snuiters rond. Als je me niet gelooft, dan moet je gewoon even het nieuws volgen.

Liedjesteksten of overdreven drama

Zaterdag vertelde de krant me dat sexting een moderne versie is van de liefdesbrief. Ik zat net een kopje thee te drinken toen ik het artikel las. Ik gromde om die verklaring. Mijn vrouw vond me, niet voor het eerst, een brompot. Goed, ongetwijfeld zijn zenuwachtigheid, verlangen en twijfel dingen die zowel bij sexting als het schrijven van een liefdesbrief horen.

Maar een liefdesbrief is toch meer dan vleesvertoon. Bij het opstellen van een liefdesverklaring denk je na over je formuleringen. Ik deed altijd mijn uiterste best mooi en krulliger te schrijven dan anders. Op mijn kamertje zocht ik volop inspiratie bij andere teksten.

Ik hield — en houd — van opera. De libretto’s die je terugvond in de boekjes bij de cd-opnames bezorgden me vaak zwaarwichtig materiaal voor grootse liefdesverklaringen. Soms waren die boekjes de enige reden dat ik de cd-boxen ontleende bij de bib. Franz Léhars ‘Dein ist mein ganzes Herz’ uit de operette ‘Het land van de glimlach’ is zo volgens mij een van de mooiste liefdesontboezemingen. Het gaat daarbij niet een keer over een piemel of een blote borst, maar over het glanzende haar, een stralende blik en het willen drinken van je geliefdes adem. ‘Waar jij niet bent, kan ik niet zijn!’

Ja, zo smachtend is de liefdesbrief. Ik noteerde die dingen oprecht in mijn brieven naar het meisje waar ik dol op was. Dan heb ik het nog niet gehad over de pathetiek van de tekst — en die muziek! — van Wagners treurende en stervende Isolde in haar afscheid van haar dode geliefde Tristan. Alleen zij kan de melodie van zijn stem voelen en horen.

Mijn liefdesbrieven voor dat meisje liggen intussen op zolder in een doos. Ik bewaar haar liefdesbrieven in een andere doos, dichtbij mijn zorgvuldig opgeborgen woorden. Die liefde en al die verklaringen zijn van ons. Van niemand anders. Tot op de dag dat iemand de dozen nog eens opent. Ik zal me op dat ogenblik geen seconde schamen voor de inhoud ervan.

Franz Léhar

Liefdesbrief