Er zijn mensen die zo arm zijn dat ze hun lichaam verhuren.

Er zijn mensen die zo rijk zijn dat ze zich kunnen permitteren kinderen van anderen te kopen.

En er zijn mensen die ons wijs maken dat dat vooruitgang is.

We hebben het over draagmoederschap. In de liberale denkwereld is draagmoederschap al een normaal procedé, gewoon een manier om tegemoet te komen aan kinderloze koppels die een kinderwens hebben, of dat nu traditioneel getrouwde koppels zijn of homo- of lesbische koppels, dat doet er niet toe. En in de media heeft draagmoederschap ook reeds een positieve connotatie.

Draagmoederschap is allesbehalve positief

Draagmoederschap is allesbehalve positief. Draagmoederschap is het verhuren van een buik. Niemand is geïnteresseerd in de draagmoeder, behalve dat ze gezond is. Een draagmoeder wordt gedegradeerd tot een broedkast om een vreemd kind uit te dragen, om dat af te geven aan totaal vreemde mensen, tegen betaling.

Draagmoederschap is een actueel thema. De zakenwereld investeert er volop in, de LGBT-lobby houdt de druk maximaal aan, en in ons land liggen al concrete voorstellen van de liberalen op tafel voor een regularisering van het procedé.

Een homokoppel uit New York wenst een kind. Zij plaatsen een tweet op het internet waarin ze vragen dat een ‘carrier’ zich zou melden. Met carrier bedoelen zij een vrouw.
Een Oekraïense firma, geleid door een Prof. Dr. Med., veilt in het Frans via internet Oekraïense baarmoeders voor West-Europese wensouders. De professor waarborgt gezonde draagmoeders, comfort (voor de wensouders) bij hun bezoek en juridische hulp achteraf, mocht het Oekraïense meisje andere gedachten krijgen.
Een Australisch koppel weigerde deze zomer een kind dat voor hen door een Thais meisje was uitgedragen. De baby had het Downsyndroom. Het afgeleverd product beantwoordde niet aan het overeengekomen contract, en dus werd het geweigerd. Een auto die krassen op de lak heeft wordt ook afgekeurd. Pech voor de Thaise.
Het voorbije weekend liep in The Hotel, de vroegere Hilton in Brussel, een beurs waarop Amerikaanse firma’s per cataloog vrouwen aanboden die tegen betaling een kind willen uitdragen om het bij de geboorte aan een opdrachtgever af te staan: Creative Family Connections, Surrogacy Center, Fertility Partners, BostonIVF, Extraordinary Conceptions, SurroConnections, enz. De prijzen gaan van 50.000 tot boven de 100.000 euro. Er waren enkele betogers voor het hotel die pleitten voor het verbod op commerciële promotie van draagmoederschapin België.

Door het toelaten van een draagmoederbeurs in een Brussels hotel, negeert België alvast bewust het standpunt van het Europees Parlement. Dat parlement veroordeelde in 2015 uitdrukkelijk ‘de praktijk van draagmoederschap, die afbreuk doet aan de waardigheid van de vrouw, waarvan de voorplantingsfuncties als koopwaar gebruikt worden’.

Broedkast als business model

De idee van draagmoederschap is ontstaan in San Francisco, het paradijs van de liberale progressisten, nadat bleek dat sperma kon ingespoten worden in de eicel van een vrouw, die dan het kind ter wereld bracht. Dat procédé met ‘surrogates’ werd snel een business model en heel wat firma’s hebben er zich op gegooid.

Er zijn drie methoden. Ofwel huurt een man een vrouw en bezorgt het sperma. Ofwel In Vitro Fertilisatie in een reageerbuisje, waarna het embryo naar de draagmoeder gaat. Lesbische koppels, die een evident spermaprobleem hebben, kunnen zich wenden tot een gehuurde ‘carrier’.

Die fungeert dan als broedkast. De katholieke Kerk werd er vroeger vaak van beschuldigd met haar gezinsleer de vrouw te degraderen tot broedkast voor kinderkweek. Welnu, draagmoederschap is de extreme vorm van broedkastmodel. De wensouders willen niet de moeder, enkel de buik van de draagmoeder. Zeer toepasselijk wordt die methode van voortplanting in de VSA ‘Rent A Womb’ genoemd.

Draagmoedermodel steunt op armoede

De vrouwen waarvan de buik gehuurd wordt, zijn vaak meisjes uit Indië, Oekraine of Zuid Amerika. De agentschappen met Rent A Womb als business model, schuimen dorpen af, recruteren arme vrouwen, leggen hen een contract voor en schakelen meestal de man in die in geldnood zit. De draagmoeder moet er zich toe verbinden na de geboorte alle rechten af te staan en geen band met het kind aan te gaan. Haar moedermelk wordt wel nog een tijd afgepompt. Als het kind gehandicapt is, volgt gewoonlijk abortus, of het kind blijft dan bij de draagmoeder.

Wat zo’n moeder doormaakt die 9 maanden een kind draagt en het dan moet afstaan, daarover staat niets in het contract. Wat het kind later doormaakt, als zijn vragen onbeantwoord blijven, daarover staat ook niets in het contract. Maar zeker is dat draagmoederschap ongelooflijk veel leed aan moeders en kinderen berokkent, allemaal om de wensen van weinigen te bevredigen. Draagmoederschap is ethisch niet te verantwoorden, is moreel niet legitiem.

Draagmoederschap wordt in België gedoogd

Draagmoederschap wordt in België gedoogd. Wel hebben de contracten die wensouders en de draagmoeder afsluiten in België geen wettelijke waarde. Enkel via een adoptieprocedure kunnen wensouders de juridische ouders van een draagmoederkind worden. Dat is ook ongeveer de situatie in Denemarken, Finland en Nederland.

In Frankrijk is het draagmoederschap verboden. Draagmoedercontracten worden daar als nietig beschouwd en wensouders die een draagmoeder ertoe aanzetten om afstand te doen van het kind, riskeren een gevangenisstraf. Ook Spanje, Italië, Portugal, Noorwegen, Zweden, Zwitserland, Duitsland en Oostenrijk verbieden draagmoederschap en voorzien strafrechtelijke sancties voor tussenpersonen en artsen. In Groot-Brittannië en Griekenland is het draagmoederschap daarentegen wel wettelijk toegelaten en geregeld. In de VSA verschilt de situatie van staat tot staat. Sommige staten verbieden draagmoederschap of houden het bij nietigverklaring van contracten, terwijl een tiental staten draagmoederschap in minder of meerdere mate juridisch erkent.

Pogingen om draagmoederschap toe te laten

In verschillende landen lopen pogingen om het draagmoederschap wettelijk toe te laten, om aan de kinderwens van homo- en lesbische koppels tegemoet te komen, en om niet meer te onderscheiden tussen traditionele familiestructuren en ‘nieuwe gezinsmodellen’. Dat zou impliceren dat een kind niet twee, maar vier juridische ouders zou kunnen hebben.

In Frankrijk loopt momenteel een debat over een regeringsvoorstel om medisch begeleide voortplanting (IVF) in te voeren, terwijl de eerste schermutselingen over draagmoederschap (Gestation Pour Autrui) zich op de achtergrond al aftekenen. Bij ons wil de Open Vld draagmoederschap legaliseren, om de eisen van LGBTIQ tegemoet te komen. De partij verzet zich wel tegen de betaling, ‘want kinderen zijn niet te koop’. Zij wil een juridisch kader waarbij koppels die beroep doen op een familielid of een vriendin om hun kind uit te dragen, kunnen genieten van een contractuele bescherming.

De liberale voorstellen zijn een voorbeeld van salamitactiek: draagmoederschap enkel gratis en enkel bij familie of vrienden. Familie is nu precies het concept dat de LGTB-lobby uitholt. De notie ‘vriend’ is juridisch nietszeggend. Die vriendin kan ook een Oekraiense zijn. En het concept ‘gratis’ kan alle kanten uit door het voorstel om de kosten te delen. De liberale bedoeling is duidelijk: België op de eerste plaats zetten in het klassement van de ‘Rainbow Index’ en scoren bij de International Lesbian and Gay Association.

Organen en Lichamen

In alle beschaafde landen is men het erover eens dat organen van mensen niet te koop zijn. Waarom dan wel mensen zelf? Als Indische of Oekraïense vrouwen hun kind afstaan tegen betaling, dan is dat mensenhandel. Als er dan nog selectie van sperma bijkomt en controle van de genetische opmaak van de ouders van de draagmoeder, dan is dat een nieuwe vorm van eugenisme. Die praktijk verschilt niets van de biologische verbeteringstheorieën uit de jaren twintig in West Europa.

Draagmoederschap is kinderhandel

Mensen die moeilijk een kind kunnen krijgen, hebben recht op medische en psychologische steun. Maar niet alles mag, wat kan. Ja, het komt voor dat je geen kind kunt krijgen. Neen, mensen hebben geen recht op kinderen. Kinderen daarentegen, hebben wel recht op een vader en een moeder. En als die ontbreken, hebben ze minstens het recht te weten wie hun biologische ouders zijn.

Draagmoederschap is kinderhandel, is het verkopen van kinderen voor geld. Het degradeert de waardigheid van de moeder en het degradeert de waardigheid van het kind. Het is een nieuwe vorm van slavernij, gedreven door zakenbelangen, aangemoedigd door alternatieve levensstijlen, ondersteund door biologische hightech en getolereerd door juridisch libertarisme.

Door al die factoren wint het concept draagmoederschap langzaam maar gestaag veld in de Europese mentaliteiten. Internationaal wisselen experten (wat zijn experten?) sinds enkele jaren van gedachte binnen het kader van een Conferentie van Den Haag. 82 staten en de Europese Unie doen daar aan mee. Zij zoeken naar ‘wettelijke regelingen die zouden kunnen toegepast worden als gevolg van contracten van vervangende moederschappen’, terwijl zij beweren geen draagmoederschappen te overwegen.

Laat ons eerlijk zijn: vervangingsmoederschappen impliceren het principe van zwangerschap voor iemand anders en zijn dus draagmoederschap. De Duitse sociologe Gabriele Kuby is daar duidelijk in:

‘Als het Westen het ernstig meent met de mensenrechten, dan is er een verdrag nodig om kwetsbare menselijke wezens te beschermen, opdat zij niet het voorwerp van een handelstransactie zouden worden, in plaats van te proberen technische en juridische oplossingen te vinden voor conflicten die zouden ontstaan als gevolg van onwettelijke transnationale contracten.’

Het is tijd om te stoppen de problematiek rond draagmoederschap vooral vanuit het psychologisch perspectief van volwassenen te blijven bekijken, maar te vertrekken vanuit de waardigheid van de draagmoeder en vanuit de behoefte van de kinderen. Kinderen hebben een papa en een mama nodig. Wij hebben niet het recht hen dat te ontzeggen.

Gabriele Kuby

Buiken te huur, kinderen te koop