‘Ik voorzie niets positiefs voor de toekomst. (…) Het meest bedroevende is het onvermogen van de politieke wereld om de burgers de waarheid te durven zeggen.’

Rattachistische uitbarsting

Claude Eerdekens heeft zopas zijn 50-jarig burgemeesterschap van Andenne gevierd. De man staat bekend om zijn vrijmoedigheid en onafhankelijkheid van geest. In zijn kantoor in het stadhuis trekt een portret van generaal de Gaulle onmiddellijk de aandacht. Niemand is zijn ‘rattachiste‘-uitbarsting in de vergaderzaal op 10 juli 1996 vergeten.

Want op die dag, geïrriteerd door de opmerkingen van sommige Vlaamse liberalen tijdens de behandeling van de kaderwet betreffende de modernisering van de sociale zekerheid, ontplofte Claude Eerdekens: ‘Als een meerderheid van de Vlamingen denkt zoals u, dan zijn de uren van het land geteld. (…) Wij Walen zijn trots om naast een groot land als Frankrijk te staan. Als u wilt dat Frankrijk aan de poorten van Brussel staat, ga uw gang!’ En VLD-Kamerlid Rik Daems antwoordde: ‘Als je Frankrijk wilt, ga dan naar Frankrijk!’

Aandacht van Frankrijk

Het incident werd uitvoerig besproken tijdens de plechtigheden ter gelegenheid van 14 juli. Trouw aan het beleid van niet-inmenging dat door de Quai d’Orsay werd gevolgd, benadrukte Hervé de Charrette, de Franse minister van Buitenlandse Zaken, dat dit een debat over de Belgische binnenlandse politiek was.

Een debat dat de Franse autoriteiten echter met de grootste aandacht volgen. In die mate zelfs dat, tijdens de Belgische politieke crisis van 2010, de commissie Buitenlandse Zaken van de Nationale Assemblee twee van haar leden zal belasten met een factfinding-missie naar België om een rapport op te stellen over de binnenlandse situatie van het land.

Met zijn verklaring maakte Claude Eerdekens een einde aan het taboe rond de kwestie van de verbondenheid van Wallonië met Frankrijk. Een kwestie waar, zoals we weten, Generaal de Gaulle persoonlijk gevoelig voor was.

De Gaulle over Wallonië

In zijn boek C’était de Gaulle (Editions de Fallois/Fayard, volume III, 2000), maakt oud-minister Alain Peyrefitte melding van de volgende uitlatingen van de man van Colombey op 20 juli 1967:

‘Ik weet dat het na de Bevrijding voor mij voldoende zou zijn geweest om met mijn vingers te knippen als Wallonië zou vragen om bij Frankrijk te worden gevoegd. (…) Maar aan het eind van de oorlog hadden we al genoeg moeilijkheden met de Britten en de Amerikanen om dit niet toe te voegen. Dus verwees ik mijn (Waalse) bezoekers naar een meer verre toekomst. Ik heb hun gezegd dat de geschiedenis van de volkeren lang is, dat zij langer meegaan dan alle kunstmatige constructies die men hun kan opleggen. En dat op de dag dat Wallonië, door de stem van zijn wettige vertegenwoordigers, of bij voorkeur door een referendum, zou besluiten bij Frankrijk te worden gevoegd, wij onze armen daarvoor van ganser harte zouden openen.’

Sindsdien is er veel water onder de brug doorgestroomd. De ontmanteling van de Belgische staat is onverbiddelijk doorgegaan onder de hamer van het Vlaams nationalisme.

Zevende staatshervorming

Voor 2024 moet een zevende staatshervorming worden voorbereid, maar de verschillen tussen Noord en Zuid zijn zo groot dat een compromis tussen de Franstalige federale optie en de Vlaamse confederale optie moeilijk haalbaar is. Het beroemde ‘Belgische compromis’ lijkt zijn grenzen te hebben bereikt. Feit is dat Vlaanderen zich niet langer gedraagt als een deelstaat, maar als een echte natie.

Bijdrage in Le Monde

Dit leg ik uit in de tribune Et si, en 2024, la Wallonie devenait française, die onlangs op de website van de Franse krant Le Monde is gepubliceerd en die Louis Nisse, lid van de Alliance Wallonie-France, aan Claude Eerdekens heeft gestuurd.

Het antwoord van laatstgenoemde bevat een onverbiddelijke opmerking, die wij hier in zijn geheel weergeven:

‘Het is duidelijk dat 2024 een bijzonder zorgwekkende termijn is.

Zoals Jules Gheude terecht opmerkte, zou een succes van de Vlaams-nationalistische partijen, NVA en Belang, ertoe kunnen leiden dat de Vlaamse voorstanders van Vlaamse onafhankelijkheid morgen een meerderheid in de Kamer hebben.

Er zijn echter nog andere elementen die in aanmerking moeten worden genomen. Ze doen me denken dat het ergste nog moet komen.

1°) Vlaanderen is een van de economisch meest welvarende regio’s van Europa.

2°) Wallonië probeert zich te herstellen en het werkgelegenheidsniveau is niet voldoende, ondanks enkele successen.

3°) Het onvermijdelijke faillissement van de Federatie Wallonië-Brussel brengt alle herstelprojecten van Wallonië in gevaar. Om redenen die u beter kent dan wie ook, is de kwaliteit van het onderwijs in Franstalig België achteruitgegaan, ondanks de individuele inspanningen van generaties leerkrachten en de aanzienlijke financiële middelen die werden ingezet.

Wat de Franstalige Walen en Brusselaars uit het oog verliezen, is dat de pensioenen van de Franstalige leerkrachten betaald worden door de federale staat. Vlamingen die weten hoe ze moeten tellen, weten dat er in Brussel en Wallonië verhoudingsgewijs meer onderwijzers zijn dan in Vlaanderen.

De kosten van het pensioen van de Franstalige onderwijzers is een overdracht van Noord naar Zuid, evenals de betaling van de pensioenen van de regionale ambtenaren.

Tegen 2030 zal de federatie Wallonië-Brussel failliet zijn. Alle partijen weten dit en verbergen het.

4°) De huidige Waalse regering, verstijfd van de angst door de progressie van de PTB, zet de geldpers aan in een waanzinnige spurt naar het onvermijdelijke bankroet.

5°) De gemeentelijke bevoegdheden zullen ineenstorten door de overheveling van de lasten van het federale naar het lokale niveau, waardoor wat ik ‘de gemeentelijke jaknikker’ noem, uitgeput raakt.

6°) De uitgaven van de politie en de reddingszones rijzen de pan uit.

7°) Op 1 januari 2021 is de inning van de onroerende voorheffing geregionaliseerd.

Bijgevolg zullen alle Waalse gemeenten en provincies 90% ontvangen van de onroerende voorheffing die in 2021 door de FOD Financiën werd geïnd.

8°) Zoek naar de fout voor de plaatselijke autoriteiten!

Ze voelen zich opgejaagd.
De indexering van de lonen doet de kosten de pan uit rijzen, evenals de energierekening.
De ene Waalse gemeente na de andere zal failliet gaan.’

Niets positiefs voor toekomst

Ik zie dus niets positiefs in de toekomst, ook al ben ik van nature een optimist. Hiervan is het meest bedroevende het onvermogen van de politiek om de burgers de waarheid te durven zeggen.

Concluderend deel ik het gevoel dat 2024, en vooral de jaren die daarop volgen, van cruciaal belang zullen zijn. We zullen onze mouwen verschrikkelijk moeten opstropen, want niemand weet op dit moment wat de toekomst zal brengen.

generaal de Gaulle

Claude Eerdekens’ onverbiddelijke observatie: Wallonië-Brussel failliet in 2030