Het boek Openbaring

In zijn mysterieus boek Openbaring vertelt evangelist Johannes over de plaats Armageddon, waar de koningen zullen samenkomen tot de strijd op de grote dag van de almachtige God. (Openbaring 13:16, 16:16). De zoektocht naar een geloofwaardige historisch-religieuze duiding van deze passage laat ik over aan bijbelexegeten. Vast staat dat Armageddon in de westerse en islamitische literatuur en cultuur tot de geijkte metafoor is uitgegroeid van een eindstrijd tussen goed en kwaad, die zich in de toekomst onafwendbaar zal ontrollen en waar we ons best op voorbereiden. Bij het schrijven van deze column lees ik dat president Biden een Armageddon in het vooruitzicht stelt als Poetin het zou aandurven met kernwapens te gooien.

De oorlog van allen tegen allen

Het doembeeld van een Armageddon was blijkbaar ook de gedachtewereld van de Merksemnaar Yannick Verdyck gaan beheersen. Hij werd vorige week bij een nachtelijke inval doodgeschoten door de politie. Verdyck was er heilig van overtuigd dat de huidige opeenvolgende crisissen (inflatie, budgettaire tekorten, oorlog, corona, klimaat) uiteindelijk moesten leiden tot een volkomen ineenstorting van het openbaar gezag.

Tot een Hobbesiaanse situatie van ‘oorlog van allen tegen allen’, waar ten gevolge van de ineenstorting van de openbare veiligheid iedereen zichzelf moet verdedigen en ten gevolge van de ineenstorting van de economische netwerken iedereen autarkisch in zijn eigen voedselvoorziening moet voorzien. Om, zoals Hobbes het stelt, een ‘nasty, brutish and short life’ te vermijden stapelde Verdyck dan ook onbederfbare voedselvoorraden (vnl. rijst) en een berg al dan niet vergunde wapens en munitie op. Paraat om vijandelijke aanvallen af te weren en een lange tijd van gebrek aan voedselbevoorrading te overleven.

Een inval met veel vraagtekens

Dat het opstapelen van wapens en munitie de argwaan opwekt van de veiligheidsdiensten is niet meer dan normaal. De politie had deze argwaan aan de feiten kunnen toetsen door Verdyck aan een flink verhoor te onderwerpen en hem uit te vragen naar de bedoeling van deze wapenopslag. Dit had kunnen leiden tot een inbeslagname van de illegale wapens en een eventuele veroordeling voor onwettig wapenbezit. De nachtelijke inval (dus voor vijf uur ’s morgens) van een brigade van Franssprekende ‘bottinekes’ in Verdycks’ woning kan slechts gerechtvaardigd worden door een bewijs van effectief en acuut gevaar voor een aanslag.

Puur wapenbezit is immers nog iets anders dan reële plannen opmaken om deze wapens effectief te gebruiken tegen andere mensen. En zelfs wanneer er inderdaad een terroristische dreiging was, dan nog moet de politie al het mogelijke doen om te vermijden dat er doden vallen. Dat was het geval met de Moslimterrorist Abdeslam die vakkundig in de benen werd geschoten. Verder onderzoek zal moeten uitwijzen of aan deze twee voorwaarden is voldaan. Dit onderzoek gebeurt best door het gerecht, zoals door de advocaten van de familie Verdyck en medeverdachten is geëist. Louter onderzoek van de politie door de politie laat een zweem achter van door korpsgeest beïnvloede witwasserij. Indien niet kan aangetoond worden dat aan deze twee voorwaarden is voldaan, dan hebben we te maken met een zware politionele fout, of erger nog, met een ideologische geïnspireerde liquidatie.

Armageddon-apocalyps?

Dit alles belet niet dat de apocalyptische Armageddon-gedachte bij Verdyck knettergek is en aanleiding gaf tot een bizar hamstergedrag dat terreurvermoedens bij de veiligheidsdiensten heeft opgewekt. Dat het openbaar gezag in België zal instorten, is zeer onwaarschijnlijk en zelfs al zou het gebeuren, dan zouden de Europese lidstaten ingrijpen om een chaos in het hart van Europa te vermijden. Wat wel tot de mogelijkheden behoort, is dat de huidige combinatie van welvaartstaat-democratisch bestuur-burgerlijke vrijheden in elkaar klapt en dat er een autoritair bestuur in de plaats komt. Of dit autoritair bestuur eerder op dat van Pinochet in Chili of dat van Maduro in Venezuela zal gelijken, hangt af van de machtsverhoudingen op het ogenblik van het in elkaar klappen.

Als we ons meetlatje leggen naast de huidige trends bij ongewijzigd beleid en deze doortrekken naar verdere decennia, dan doemen er toch zorgwekkende cijfers op. Hans Bevers en Bart Van Craeynest in De Tijd (7 oktober) stellen dat bij ongewijzigd beleid de overheidsschuld in 2040 stijgt naar 200 % van het bbp en in 2070 naar 400 %! Het is evident dat reeds voor 2040 de situatie onhoudbaar zal geworden zijn en dat België onder Europese curatele zal geplaatst worden.

Een curatele houdt in dat ons democratisch bestuur wordt opgeschort en dat ook burgerlijke vrijheden zullen beperkt worden. Burgerlijke vrijheden zoals vrijheid van mening, vrijheid van vereniging en het recht op betoging, vormen immers ook platformen via dewelke steeds nieuwe claims op de collectieve welvaart worden gelegd. Claims die de politici niet durven wegwuiven uit schrik de verkiezingen te verliezen. Dit doembeeld is veel plausibeler dan allerlei wilde Armageddon-speculaties. Op dit doembeeld moet niet geanticipeerd worden met cowboy-achtige zelfredzaamheidsacties, maar door politieke actie, gericht op budgettaire discipline, het terugschroeven van de steeds uitdeinende welvaartstaat en het voeren van een ondernemingsgericht economisch beleid.

‘Extreemrechts’ als systeembestendigend containerbegrip

Tenslotte moet gewezen worden op het potsierlijk aandoende gebruik van de term ‘extreemrechts’ door journalisten en linkse actiegroepen. De anti-overheidsfilosofie van Verdyck, gekoppeld aan zijn apocalyptische Armageddon-ideeën, wordt op Pavloviaanse wijze door mainstream-media met de stempel van extreemrechts bedacht. Dit wijst ofwel op ideologisch analfabetisme of op vicieuze stemmingmakerij, waarbij elke criticus van het huidige beleid quasi gecriminaliseerd wordt.

Men kan zich geen sterkere ideologische tegenstelling inbeelden dan die tussen nationaalsocialisme/fascisme en libertarisme. Het eerste staat voor de ‘lo stato totalitario’ zoals Mussolini het uitdrukte. Dat heeft het nationaalsocialisme trouwens gemeen met het communistische internationaal-socialisme. Volgens deze twintigste eeuwse vormen van totalitair socialisme is niets of niemand veilig voor de macht van de staat. Leven, vrijheid, eigendom, alles kan het voorwerp zijn van ingrijpende staatstoeëigening.

Het libertarisme staat daarentegen voor een minimale overheid, die zich exclusief toelegt op de bescherming van individuele vrijheid en eigendom. Dat deze filosofie utopische trekken vertoont, is nog geen reden om ze in een hoekje te drukken waarin ze totaal niet past. Wie er meer wil over weten raad ik trouwens een Google-trektocht aan naar instituten zoals het Cato-Instituut en The Independent Institute in de Verenigde Staten. Een eerlijke lezer zal tot de vaststelling komen dat daar niets staatsgevaarlijk aan is.

Hans Bevers

Boekhouder De Croo moet de pijnlijke realiteit inzien

Armageddon en het drama in Merksem