Het rommelt op de federale departementen Binnenlandse Zaken en Justitie. Nadat de commissaris-generaal van de federale politie Marc De Mesmaeker op 11 april een noodkreet uitte in De Standaard, verzocht de voorzitter van het college van procureurs-generaal Ignacio de la Serna op 20 april om gehoord te worden in de commissies Binnenlandse Zaken en Justitie. Beide heren klagen hetzelfde aan: een enorm deficit qua werkingsmiddelen bij zowel justitie als de federale politie. De la Serna heeft het in zijn schrijven over ‘de catastrofale toestand van de federale gerechtelijke politie’. Voorzitters Ortwin Depoortere (Vlaams Belang) en Kristien Van Vaerenbergh (N-VA) van respectievelijk de commissie Binnenlandse Zaken en de commissie Justitie kondigen een gezamenlijke hoorzitting aan op 11 mei.

De Kaasschaaf, geliefkoosd instrument van weinig daadkrachtige politici

De problemen met onderfinanciering slepen al lang aan. Al jaren moet de federale politie besparen op zogenaamd lineaire wijze, beter bekend als de ‘kaasschaafmethode’. Dat betekent dat elk departement op gelijke wijze de broeksriem moet aanhalen, los van de specifieke noden. Dat is het gevolg van het politieke onvermogen om knopen door te hakken. Een probleem dat ons land ondertussen al decennia teistert. De verschillende regeringen slagen er niet in om prioriteiten te stellen en te besparen waar het moet. Gemakkelijkheidshalve verdelen ze de besparingslast dan maar gelijkmatig, onder het mom van rechtvaardigheid die stilstand en besluiteloosheid moet maskeren.

Het gerechtelijk apparaat en de politie, die alsmaar meer werk te verstouwen krijgen en behoren tot de kerndepartementen van een overheid die zich een rechtstaat noemt, moeten zo al jarenlang in eigen middelen snijden. Ondertussen heeft de federale overheid een veiligheidsplan opgelegd, waarvoor de procureurs noch de federale politie de middelen krijgen om het uit te voeren. Volgens De Mesmaeker en de la Serna hebben ze de bevoegde ministers, Annelies Verlinden (CD&V) van Binnenlandse Zaken en Vincent Van Quickenborne (Open VLD) van Justitie, hier herhaaldelijk op aangesproken maar vingen ze bot. Beide excellenties schuiven de hete aardappel naar elkaar door.

Hoorzitting op 11 mei

Vandaar dus de ultieme vraag om door het parlement gehoord te worden. Wanneer de ministers niet thuis geven, moet de volksvertegenwoordiging uitkomst bieden. ‘Dinsdag 26 april werd in beide commissies besloten om op 11 mei een gezamenlijke hoorzitting te organiseren’, deelt Van Vaerenbergh mee aan onze redactie. ‘Op die manier geven we gehoor aan de oproep van voorzitter de la Serna. We nodigen het college van procureurs-generaal, de federale procureur en een vertegenwoordiger van de raad van procureurs des Konings uit om hun zeg te doen en hun grieven toe te lichten.’

‘Wij nodigen van onze kant commissaris-generaal van de federale politie Marc De Mesmaeker en directeur van de federale gerechtelijke politie Eric Snoeck uit’, vult Depoortere aan. ‘De situatie is stilaan onhoudbaar aan het worden. Het ontbreekt de federale politie aan werkingsmiddelen. Er is een tekort van 500 manschappen, materiaal raakt niet vervangen en ondertussen groeit het aantal opdrachten.’

Verlinden en Van Quickenborne

‘Wij hoorden gisteren in de commissie Binnenlandse Zaken nog vertegenwoordigers van de verschillende politievakbonden. Zij hadden duidelijk hun hoop gesteld op de begrotingsbesprekingen om de beloofde extra middelen te bekomen. Daar is echter niets van in huis gekomen. De unieke situatie, waarbij de minister van Binnenlandse Zaken geen lid is van het kernkabinet, is daar niet vreemd aan. Verlinden heeft op die manier geen hefbomen om haar zaak te forceren. Van Quickenborne zit als minister van Justitie wel in het kernkabinet, maar die lijkt daar niet op tafel te slaan om zijn mensen te verdedigen. Op vragen in het parlement antwoord hij niet of ontwijkend. Een eerder trieste vertoning.’

‘Het is waar dat minister Van Quickenborne in deze teleurstelt’, beaamt Van Vaerenbergh, ‘maar ook Verlinden mag eens in actie komen. Onze fractie vraagt – samen met de fractie van het VB – al langer om dit debat te voeren. Voorstellen in die richting veegt de meerderheid steeds van tafel. Door het interview met De Mesmaeker in De Standaard, waar hij dreigt bepaalde onderdelen van het federale veiligheidsplan onuitgevoerd te laten, is de bal dan toch aan het rollen geraakt. Het schrijven van de voorzitter van het college van procureurs-generaal heeft uiteindelijk de doorslag gegeven.’

Ignacio de la Serna

Catastrofale toestand bij federale gerechtelijke politie: eindelijk hoorzitting