In een laatste politiek tv-debat rond de nationale verkiezingen in Tsjechië haalde de liberale Tsjechische premier Andrej Babiš snoeihard uit naar het Europees Parlement en naar de Green Deal van de Nederlandse socialistische vicevoorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans. De Europese Commissie dreigde de geldkraan dicht te draaien en de gematigde Tsjechische kiezer stemde plots massaal centrumrechts zodat een monstercoalitie tegen Babiš uit de stembus viel.

Babiš lag al maanden keihard op ramkoers met de Europese Commissie. Dermate dat de Europese Commissie zonder het te verhullen zich in de verkiezingsstrijd in Tsjechië mengde en met het inhouden van EU-geld dat de achterban van Babiš toekomt de parlementsverkiezingen zelfs probeerde te beïnvloeden. Niettemin leek Babiš comfortabel op een overwinning af te stevenen tijdens de parlementsverkiezingen op 8 en 9 oktober. Zelfs insinuaties van corruptie en het opvoeren van zijn naam in de Pandora Papers leken dit niet te verstoren.

Volgens de linkse Britse krant the Guardian op 3 oktober zou hij via een offshore-constructie een Frans landgoed van 13 miljoen pond gekocht hebben. Het bezit van het château Bigaud in het Provençaalse dorpje Mougins door dochtervennootschappen van zijn holding Agrofert en de hulp bij de constructie rond de aankoop door twee advocatenkantoren, het Franse DB Artwell Avocats en het Panamese Alcogal, moest illustreren dat de selfmade miljardair en werkgever van 34.000 Tsjechen corrupt zou zijn. De feiten dateerden wel van 2009 dus voor Babiš politiek actief werd in 2012.

Fake news van VRT

Opvallend in de internationale linkse mediacampagne tegen Babiš was dat de Vlaamse openbare omroep VRT haar duit in het zakje deed en zaterdag al het verkiezingsverlies van Babiš afkondigde en dit weet aan de onthullingen in de Pandora Papers. De Tsjechische premier Babiš lijkt de parlementsverkiezingen inderdaad nipt te hebben verloren. Het centrumrechtse Spolu (Samen) heeft 27,5 procent van de stemmen gekregen, ANO (Ja) van Babiš 27,3 procent (een verlies van 2 procentpunt ten opzichte van vier jaar geleden). Centrumlinks kwam uit op 15 procent. De weinig objectieve VRT noemde de het centrumlinkse kartel rond de Piratenpartij zelfs een liberale partij.

De oppositieleider Petr Fiala van het centrumrechtse blok Spolu behaalde de meeste zetels, net voor de conservatief-liberale beweging ONA van Babiš. Met bijna alle stemmen geteld eiste Fiala de overwinning op. Het centrumrechtse Samen heeft met het centrumlinkse blok een meerderheid van 108 van de 200 zetels veroverd. Dit kan omdat de centrumlinkse en centrumrechtse kartels 40 procent van de stemmen kreeg, maar dankzij de kiesdrempel van 5 procent levert dat toch een parlementaire meerderheid op. De internationale pers voorspelde een overwinning van links.

Georkestreerde smeercampagne

Ondertussen gaf de oppositiepers de premier al de bijnaam Babišconi. Een verwijzing naar de voormalige Italiaanse premier Silvio Berlusconi. Tal van door de EU-gefinancierde ngo’s zoals de aan de christendemocraten van Spolu geassocieerde Association for International Affairs (AMO) en het linkse EUROPEUM Institute for European Policy (goed voor 250.000 euro EU-subsidies op een jaarbudget van 500.000 euro) lieten zich continu in rapporten en persberichten zeer negatief uit over Babiš en steunden openlijk de oppositie.

Dit is een bekende modus operandi in de EU. Telkens komt eerst uit socialistische, groenlinkse of zelfs links-liberale hoek in het Europees Parlement de beschuldiging van corruptie, belangenverstrengeling, ‘schending van de rechtstaat’ en inperking van de persvrijheid. Diezelfde beschuldigingen nemen deze EU-gesubsidieerde ngo’s over waarna de Europese Commissie het door haar gefinancierde oppositiediscours via rapporten dankbaar oppikt.

Enigmatische uitslag

Dat die verdachtmakingen steeds gericht blijken aan Oost-Europese regeringen zonder socialisten en ex-communisten begint pijnlijk op te vallen. De Europese Commissie, waar socialisten, christendemocraten en in mindere mate links-liberalen dominant zijn, neemt die beschuldigingen steevast over en drijft de confrontatie dan op de spits in de hoop dat kiezers angst krijgen om het vele EU-geld dat naar de Oost-Europese lidstaten stroomt te verliezen en dus hun stemgedrag aanpassen. In Polen en Hongarije faalde dit telkens, in Tsjechië lijkt de strategie een verschuiving naar centrumrechts in plaats van naar centrumlinks te hebben opgeleverd. Waarbij de twee heterogene kartels wel tot elkaar veroordeeld blijken.

Dit maakt de verkiezingsuitslag enigszins enigmatisch. De gedoodverfde oppositie in Tsjechië leek vooral te komen van Ivan Bartoš van de Piratenpartij die in lokale verkiezingen enig succes kende. Bartoš bezocht het Europees Parlement om de anti-Babiš-sentimenten mediatiek optimaal te benutten. In maatpak en vanuit zwarte lederen zetel gaf deze informaticus uit Brussel livestreams over EU-stokpaardjes zoals groene thema’s, pro-migratie en het afschaffen van de Visegradgroep (een EU-kritische culturele, economische en politieke alliantie tussen Tsjechië, Polen, Hongarije en Slowakije). Dit laatste Brussels bezoekje schoot Babiš tijdens het slotdebat op tv in het verkeerde keelgat en de premier zei eens goed zijn gedacht.

Vervreemding coalitiepartners door Orbán

De conservatief-liberale partij ANO van Babiš stond met een kwart van de stemmen (27,5 procent tegenover de 31% bij de vorige verkiezingen) steeds bovenaan in de peilingen en die bleken vrij accuraat. ANO zou wel een coalitie moeten sluiten met andere partijen. De groenen en piratenpartij waren uitgesloten. De communisten, de Piratenpartij en centrumrechts kozen echter voor een monstercoalitie. Dus restte Babiš enkel een anti-islamitische partij, wat dan weer als een rode lap werkt op heel links in de Europese Unie. Net als de anti-islamitische partij vindt Babiš’ partij dat er geen nieuwe migranten mogen binnenkomen in Tsjechië.

Ook zijn goede band met de Hongaarse premier Viktor Orbán wordt Babiš zeer kwalijk genomen door de linkse internationale binnen de Europese Unie. Een week geleden werd Viktor Orbán in Villa Kramář (de residentie van de Tsjechische premier) ontvangen wat meteen resulteerde in een betoging van een handvol LHBT-activisten met regenboogvlaggen die beiden uitjouwden. Na gesprekken over economie en industriële samenwerkingen schoven de beide premiers in kasteel Ústí nad Labem aan voor een copieuze maaltijd.

Hevige anti-EU-uitval

Die pariastatus die Babiš over de Tsjechische republiek dreigde af te roepen en de recente ontwikkelingen tussen Polen en de EU zorgden voor een plotse ommekeer aan de stembus. De centrumrechtse kiezer koos voor de status quo en normalisering van de relaties met de EU. Dit laatste was bijna zeker het gevolg van de zware anti-EU-uitval van Babiš in het laatste tv-debat.

De meest markante uitspraak van de liberale Tsjechische premier Andrej Babiš was dat ‘het Europees Parlement een nutteloze verzameling van extreme groenlinkse extremisten’ is. Hij voegde er zelfs aan toe dat ‘het zou goed zijn om de Europese verdragen opnieuw te bekijken en het Europees parlement te ontbinden. Het kost 55 miljard en het is een compleet overbodig instituut’.

Eén keer goed op dreef volgde dat ‘het EP het hoofdkwartier is van groene fanatici en fanatici van de Piratenpartij die met ideeën afkomen zodat we geen verbrandingsmotoren meer mogen hebben. Al die voorstellen van de vicevoorzitter van de Europese Commissie Timmermans, die onzin, dat we geen auto’s meer zouden mogen hebben met verbrandingsmotoren enzovoort. Die ideeën van de groenen dat we geen kinderen meer mogen hebben, dat de koeien weg moeten, dat we de planeet gaan redden, maar dan wel zo dat we zelf niet meer bestaan en de planeet evenmin zal zijn zoals hij altijd was.’

Groenepiratenparlement

Het leek een sterke debatzet en een boeiend betoog, maar Babiš overspeelde zijn hand: ‘Dit moeten we de volgende twee jaar onderhandelen, de Tsjechische republiek zal het voorzitterschap waarnemen en we kunnen die gebruiken om deze waanzin te weigeren’.

Vervolgens fulmineerde hij nog wat voort: ‘Dat is het fanatieke Europese groenepiratenparlement. Dat is hun meesterwerk. Dat is het product van het Europees Parlement met de groenen en de piraten waar niemand de mensen ooit hun mening over vroeg.’ Zo dreef Babiš als overwinnaar van het laatste tv-debat de onbesliste kiezers in de armen van het grijze centrumrechtse Spolu dat koos voor een pro-EU-monstercoalitie van christendemocraten, socialisten, communisten, groenen en piraten.

Ivan Bartoš

Centrumrechts wint verkiezingen na anti-EU tirade